FİNANSAL YÖNETİM I - Deneme Sınavı - 9

Temel işletme fonksiyonlarından biri olarak finans fonksiyonu çerçevesinde işletmelerde finans yöneticisinin yaptığı işlerden birisi de finansal planlamadır. Büyüklüğü ne olursa olsun finansal planlama tüm firmalar için temel bir faaliyettir. İşletmenin, gelecekte bir bütün olarak hangi noktada olmasının istendiğinin belirlenmesidir.

Bir finansal planlama, işletmeler açısından şu bakımdan önemlidir:

Finansal planlamadan beklenen faydaların sağlanabilmesi için belirlenen plan hedeflerinin:

İşletmedeki tüm ilgili birimlerin görüşlerini yansıtıyor olması,

• Gerçekçi ve ulaşılabilir olması,

• Güçlü varsayımlara dayanması gerekmektedir.

Olağan finansal planlar: İşletme faaliyetleri ilgili gerek miktar, gerekse zaman bakımından birbirini tamamlaması gereken bütün gelir ve giderleri kapsayan planlardır.

Olağanüstü Finansal Planlar: Genellikle yatırım ve uzun süreli sermaye ihtiyacını kapsayan finansal planlardır. Sermaye ihtiyacının hesaplanması finansal planlamanın ağırlık noktasıdır. Bir başka deyişle olağanüstü finansal planlar, yatırımlar için gerekli olan fonların sağlanmasında bu fonlarla ilgili ayrıntılı bilgileri gösterir.

Gelecek dönemlerde ortaya çıkacak para akımlarının tahmininde kullanılan yöntemler şunlardır; • Satışların Yüzdesi Yöntemi • Bilanço Kalemlerinin Günlük Satış Tutarına Oranı Yöntemi • Regresyon Yöntemi • Oranlar Yöntemi

Bu yöntemde bilanço kalemleri, satışların bir fonksiyonu olarak ele alınır. Bilanço kalemlerinin bağımlı değişken satışların bağımsız değişken olarak ele alındığı bu yöntemde, tahmin edilecek bilanço kalemleriyle satışlar arasında geçmiş yıllarda görülen ilişki saptanır ve bu ilişkiye en uygun düşen regresyon denklemi bulunur. Bulunan regresyon denklemi yardımıyla, gelecek yıllara ilişkin tahmini satış tutarlarına bağlı olarak işletmenin proforma bilançosu oluşturulur.

Uzun süreli bir planlama aracı olan proforma fon akım tablosu, planlanan dönem için firmaya ilişkin şu bilgileri ortaya koymaktadır; • Firmanın gelecek dönemlerde sağlayabileceği kaynakları, • Firmanın, planın kapsadığı dönem içindeki fon (kaynak) gereksinimi, • Firma tarafından yaratılan kaynakların ihtiyaçlar için yeterli olup olamayacağı, • Firma tarafında yaratılan kaynaklar yeterli değilse, ihtiyacın hangi yollarla karşılanabileceği

Satışların yüzdesi yönteminde, satışlarla ilişkili olarak doğrudan artan ya da azalan bilanço kalemlerinin belirlenmesi önemlidir. Satışlara bağlı olarak artan ya da azalan ve satışların belirli bir yüzdesi olarak tahmin edilebilen bilanço kalemleri, aktifler için, hazır değerler, alacaklar, stoklar ve maddi duran varlıklardan oluşur iken, pasifler için, ticari borçlar, ödenecek giderler, ödenecek vergi ve prim borçlarından oluşur. Aktifte iştirakler pasifte ise ödenmiş sermaye ve yedek akçeler satışlardan bağımsız bilanço kalemlerine örnek olarak verilebilir.

Finansal planlama faaliyetinde temel uygulama aracı bütçelerdir. Finansal planlama faaliyeti çerçevesinde, para akımlarına ilişkin bütçeler yapılır. Bir işletmede nakit giriş ve çıkışları anlamında para akımlarına yol açan işlemler başlıca üç grupta toplanır; Satışlardan doğan nakit akımları, faaliyetlerden doğan nakit akımları, finansmandan doğan nakit akımları.

Nakit bütçeleri yapılan işin türüne göre üçer aylık veya aylık bütçeler olarak da düzenlenebilir.

Olağanüstü Finansal Planlar: Genellikle yatırım ve uzun süreli sermaye ihtiyacını kapsayan finansal planlardır. Sermaye ihtiyacının hesaplanması finansal planlamanın ağırlık noktasıdır. Bir başka deyişle olağanüstü finansal planlar, yatırımlar için gerekli olan fonların sağlanmasında bu fonlarla ilgili ayrıntılı bilgileri gösterir.

Özel Finansal Planlar: İşletmelerin kurulmaları, genişletilmeleri, birleşmeleri ve tasfiye edilmeleri durumunda yapılan finansal planlardır.

Gelecek dönemlerde ortaya çıkacak para akımlarının tahmininde kullanılan yöntemler şunlardır;

Satışların Yüzdesi Yöntemi: Bu yöntemde geçmiş bilanço kalemleri ile satışlar arasındaki ilişki belirlenerek bu ilişkinin gelecekte de devam edeceği varsayımı altında, tahmin edilen satış seviyesi için proforma bilanço hazırlanır.

Regresyon yönteminde bilanço kalemleri, satışların bir fonksiyonu olarak ele alınır. Bilanço kalemlerinin bağımlı değişken satışların bağımsız değişken olarak ele alındığı bu yöntemde, tahmin edilecek bilanço kalemleriyle satışlar arasında geçmiş yıllarda görülen ilişki saptanır ve bu ilişkiye en uygun düşen regresyon denklemi bulunur. Bulunan regresyon denklemi yardımıyla, gelecek yıllara ilişkin tahmini satış tutarları na bağlı olarak işletmenin proforma bilançosu oluşturulur.

y= a+b*x

y = -16+0,50*120

y = 44

Proforma fon akım tablosu firmanın gelecek dönemlerde sağlayacağı kaynakları gösterir.

Bütçe, bir yıllık veya dönemlik finansal faaliyetlerin rakamlara dökülmüş ve özetlenmiş halidir.

Gerçekleştirilen satışlara bağlı olarak işletmeye giren nakit akımları satışlardan doğan nakit akımlarıdır. Finansmandan doğan nakit akımları ise; varlıkların finansmanına ilişkin tercihlere bağlı olarak ilave borçlanma yada sermaye artışı yoluyla kaynak temini ile kullanılan kaynaklara ilişkin anapara, faiz ve kâr payı ödemeleridir.

Nakit bütçesinin hazırlanmasında ilk aşama, söz konusu bütçenin kapsayacağı sürenin belirlenmesidir. Nakit bütçesi günlük, haftalık, aylık, yıllık vb. zaman aralıkları için hazırlanabilmektedir. Hazırlanacak bütçenin kapsayacağı süre, işletme nakit akımlarının istikrarlılığı ve tahmin edilebilirliği ile yakından ilişkilidir.