FİNANSAL TABLOLAR ANALİZİ - Deneme Sınavı - 6

Bir işletmenin gelecekteki faaliyet kârının tahminindeki belirsizlik derecesi olarak tanımlanan işletme riski, en iyi biçimde faaliyet kaldıracı derecesi ile belirlenebilir.

Özsermaye Piyasa Tutarı (S) = Vergi Öncesi Net Gelir Miktarı / Özsermayeden Beklenen Verimlilik Oranı (S) = 1.920 / 0,16 = 12.000

Net faaliyet geliri yaklaşımında işletme sermaye yapısında borç oranı ne kadar yüksek olursa olsun sermaye maliyetinin değişmeyeceği ileri sürülür.

Bir işletmenin başarılı olabilmesinin veya sürekliliğinin devamı için işletmeyi üç boyutta analiz etmek gerekir. Bunlar işletmenin yönetim yapısı, teknolojik gelişmeye uyumu ve işletmenin mali (finansal) yapısıdır.

Ortak parasını kullanma, özsermaye sağlama türlerinden biridir.

Sermaye yapısı kısaca, işletmelerde kullanılan uzun vadeli kaynakların miktarı ve birleşenlerinin durumudur.

Net gelir yaklaşımına göre firmanın değeri, sermaye yapısının tamamı borç olduğu zaman maksimuma ulaşmaktadır.

MM I önermesine göre “firmanın sermaye yapısı, kullanmış olduğu finansal kaldıraç düzeyi, firmanın ortalama sermaye yapısını ve değerini etkilemez.

HBK = (FVÖK − F) (1 − T) / S HBK = (640.000 − 240.000) (1 − 0,25) / 1.250.000 = 0,24

Net gelir yaklaşımına göre borçlanma maliyeti sürekli olarak özsermaye maliyetinden düşük olacaktır.

Faaliyet kaldıracı derecesi satışlardaki yüzdelik değişmenin faaliyet kârında (vergi ve faizden önceki karda) yüzde olarak ne kadar değişmeye yol açtığını belirlemeye yönelik önemli bir işletme riski göstergesidir.

HBKHS ve HBKB’nin birbirine eşit olduğu nokta, Borç (Tahvil) ve Hisse Senedi finansman yöntemi tercihi farksızlık (Başa baş Noktası) noktasıdır.

İşletmenin özkaynak finansmanı, hisse senedi satışı veya elde edilen net kârın şir­kette bırakılması ile sağlanabilir.

Net Gelir Yaklaşımı: Net gelir yaklaşımına göre borçlanma maliyeti sürekli olarak özsermaye maliyetinden düşük olacaktır. Bu yaklaşıma göre bunun nedeni, borç verenlerin üstlendikleri risklerin, hissedarların veya işletme sahiplerinin yüklendikleri riskten daha düşük olduğu varsayımından kaynaklanmaktadır.

Net gelir yaklaşımının temel varsayımlarından biri de işletmenin sermaye yapısı içindeki borç oranının artmasının hiçbir şekilde işletme ortaklarının ve borç verenlerin beklentilerini değiştirmeyecek olmasıdır. Bu durumda, işletme sermaye yapısı içindeki borç oranı arttıkça sermaye maliyeti düşecek olduğundan işletme değerinin de artacağı beklenmektedir. Dolayısıyla işletme sermaye yapısındaki borçlanma oranını yüzde yüze çıkararak firma değerini maksimize edebilecektir.

Net faaliyet geliri yaklaşımına göre, işletmenin ortalama sermaye maliyeti, tüm sermaye yapılandırmalarında aynıdır (Canbaş ve Vural, 2010). Burada ileri sürü­len varsayım, tüm sermaye yapılandırmalarında ve miktarında kullanılan kapi­talizasyon oranının aynı ve sabit olacağıdır. Yani işletme sermaye yapısında borç oranı ne kadar yüksek olursa olsun sermaye maliyetinin değişmeyeceği ileri sürü­lür. Firmanın sermaye yapısındaki borç miktarı ve özsermaye miktarının değişim­lerinin ortalama sermaye maliyeti üzerinde artı veya eksi bir etki yaratmayacağı varsayıldığından, her türlü sermaye yapısı firma için optimaldir. Sonuç olarak, sermaye yapısındaki bileşim, miktar ve oranlar değiştirilerek, firmanın sermaye yapısı optimize edilerek firma değerinin artırılması olanaklı değildir.

Geleneksel yaklaşıma göre, sermaye yapısındaki borç finansmanının maliyeti, özsermaye finansman maliyetinden daha düşüktür. Bu nedenle firma, sermaye yapısında borç alternatifini kullanarak daha yüksek maliyetli özsermaye finansman maliyetinin ortalama sermaye maliyetine etkisini azaltır.

Asimetrik bilgi problemi açısından konuyu irdeleyen bu yaklaşıma göre, işletme, sermaye kararlarında ilk olarak sermaye ihtiyacı için dağıtılmayan kârları kullanacaktır. İkinci olarak, borçlanma finansman alternatifini kullanacaktır. En son başvurulacak kaynak ise yeni hisse senedi ihracı yoluyla sağlanacak kaynaktır. Fakat bu yaklaşım, finansman hiyerarşisi her koşulda geçerli bir bakış açısı vermeyeceğinden ve temel olarak yanlış fiyatlandırma ve bilgilendirme ile ilgili bazı aksaklıklar doğacağından dolayı, ortaya çıkan koşullara bağlı olarak anlam kazanmaktadır.

İşletme riski, bir işletmenin gelecekteki faaliyet kârının tahminindeki belirsizlik derecesi olarak tanımlanır.

Finansal kaldıraç, bir işletmenin toplam sermaye yapısı içindeki yabancı kaynakların (toplam borçlar/toplam aktifler) oranını ifade etmektedir.

Finansal risk; işletmenin borç anapara ve faiz yükümlülüklerini geri ödeyememe riskini ifade eder.