FİNANSAL KURUMLAR

Ülkemizde gerçek anlamda ilk banka Tanzimat’ın ilanından sonra 1847’de İstanbul Bankası adıyla kurulmuştur.

Osmanlı İmparatorluğu’nda kurulmuş olan ilk ulusal sermayeli banka ise; Memleket Sandıkları’dır.

Banka parası da denilen kaydi para, hiçbir fiziksel yapıya sahip olmayan, sadece bankaların hesaplarında alacak ve borç kaydı düşülmek suretiyle yaratılan bir değişim aracıdır. Bankalar, tasarruf sahiplerinin yatırdıkları vadesiz mevduatın bir kısmını karşılık olarak tutar, geri kalanını ise kredi olarak verirlerse, krediler mevduat yaratır ilkesine bağlı olarak, bu süreç içinde geri dönüş oranı kapsamında belirli bir kaydi para yaratmaktadırlar. Bankacılık sistemi içinde, yatırılan belirli bir tutardaki vadesiz mevduatın yaratacağı kaydi para miktarı, karşılık oranı ve açılan kredilerin bankacılık sistemine olan geri dönüş oranı gibi faktörlere bağlıdır.

Mevduat Bankalarının Yabancı Kaynakları

Bankalar tarafından önceden iskonto edilmiş senetlerin Merkez Bankası’na sunulması, Merkez Bankası’nın da bu senetleri tekrardan iskontaya tabi tutarak, karşılığında ilgili bankalara kredi vermesi işlemine reeskont işlemi adı verilir?

Gayrinakdi krediler; bir işin yapılması, bir borcun ödenmesi ya da bir yükümlülüğün yerine getirilmesi konusunda bankanın, alacağı bir ücret ya da komisyon karşılığında yükümlü adına taahhütte bulunması, ona kefil olması biçiminde kullandırılan kredilerdir.

Güvencesiz krediler; tek imza karşılığında açılan kredilerdir. Yani kredi alanın atacağı bir imza, kredinin sağlanmasına yeterli olmakta, banka başka bir güvenceye gerek duymamaktadır. Kredinin tek güvencesi kredi müşterisinin kişiliğidir.

İş konusuna göre krediler; Ticari, sanayi, ihracat-ithalat, tarım, konut ve tüketici kredileri olarak altı gruba ayrılır.

Temel Bankacılık Hizmetleri:

Sigorta İşlemlerine Aracılık: Bankalar çeşitli sigorta şirketlerinin acenteliğini alarak, isteyenlerin her türlü sigorta işlemlerini yaparlar.

İştira, senetlerin satın alınarak kırılması, yani senedin vadesine kadar olan faiz ve gider vergisi düşülerek bedelinin ödenmesi ve iskonto borçlusu, başka bir şehirde olan senetlerin bankaca satın alınmasıdır. Mevduat bankaları çek ve senetlerin iştirasını yapar.

Türev araçlar; değeri başka bir finansal varlığın veya malın değerine doğrudan bağlı olan finansal araçlardır. Vadeli işlem (futures), opsiyon, forward ve swap sözleşmeleri türev araçların türleridir.

İstanbul Bankası 1847 de kurulmuştur.

Borç alınan paranın faizini ödemek için daha yüksek faiz ile borçlanma olgusuna "ponzi finansmanı" denir.

2002 yılında Güçlü Ekonomiye Geçiş Programı, 2001 Bankacılık krizinden sonra sektörü sağlamlaştırmak amacıyla yürürlüğe konmuştur.

Mevduat bankaları ulusal ve uluslararası düzeyde kaynaklara akıcılık sağlarlar. Bankalar, fon fazlası olan yörelerden, fon açığı olan yörelere kaynak aktarmak yoluyla bu fonksiyonlarını yerine getirirler.

Yedek akçe; bankaların bünyesini güçlendirmek, firmanın sürekliliğini ve gelişmesini ve pay sahipleriyle alacaklıların haklarının korunmasını sağlamak ve faaliyet sonunda öz kaynaklarda doğabilecek azalışları karşılamak amacıyla dağıtılmayarak net kardan ayrılan, firmada tutulan kısımlardır.

Yedek akçeyi mevduat bankaları öz kaynak finansmanı için kullanırlar.

Türkiye'de bankalar arası para piyasasında işlemler, "overnight" tabir edilen, bir geceden başlayıp 3 ve 6 aya kadar yapılmaktadır.

Reeskont işlemi; bankalar tarafından önceden iskonto edilmiş senetlerin Merkez Bankası’na sunulması, Merkez Bankası’nın da bu senetleri tekrardan iskontoya tabi tutarak, karşılığında ilgili bankalara kredi vermesi işlemine verilen addır.

Türkiye'de vadesiz ve vadeleri 2 yıla kadar olan kredilere kısa vadeli krediler; 5 yıldan daha uzun vadeli kredilere uzun vadeli krediler denir.