FİNANSAL KURUMLAR - Deneme Sınavı - 3

Bireysel emeklilik sisteminde emekli olmak için katılımcının, sisteme ilk giriş tarihinden itibaren 10 yıl süreyle sistemde kalarak katkı payı ödemesi gerekmektedir.

Girişimcinin riskler için fon tutmayarak bu fonları yatırıma dönüştürebilmeleri sigortanın mikro işlevlerinden biridir.

Fon transferi sürecini etkinleştirme sigortanın makro işlevlerinden biridir.

Bireysel emeklilik aracıları sistemde katılımcıların gereksinim duyacakları emeklilik planlarının tanıtımını, pazarlamasını, satışını ve ilgili diğer hizmetleri sağlamak üzere kurulan, gerçek ve tüzel kişilerden oluşabilen özel aracılardır.

Emeklilik fonlarının biriktiği havuzlar eğer etkin bir planlama ile yönlendirilirse çok uzun vadeli ve çok büyük hacimli birikimler oluşturmaya elverişlidir, riskleri de daha düşük olduğundan, ayrılması gereken karşılıklar da düşük olacaktır.

Sistematik risk: Ekonomik, politik ve sosyal yaşamın yapısı ve değişkenliğinden kaynaklanır.

Pazar riski en kısa tanımı ile mal fiyatları, hisse senedi fiyatları, döviz kurları ve faiz oranlarındaki değişim nedeniyle bankanın net varlık değerindeki değişme.

Likidite riski, bir bankanın nakit çıkışlarını zamanında ve eksiksiz olarak karşılayacak düzeyde nakit mevcuduna ve nakit yaratabilecek yeteneğe sahip olamaması durumu.

Kredi riski: Banka müşterisinin yükümlülüğünü tamamen veya kısmen zamanında yerine getirmemesinden kaynaklanan durumu ifade eder.

Operasyonel risk: Bankanın tüm faaliyetlerindeki sistem, süreç, insan unsuru ve dış etkenler nedeniyle ortaya çıkar.

Stres testi, portföye değişik fiyat değişim ve korelasyon senaryoları uygulanarak portföy değerindeki değişimlerin gözlenmesine dayanan bir tekniktir.

Aktif Kârlılığı: bankaya fon sağlayanlar için hesaplanan kârlılık oranıdır.

Bütünsel bir yaklaşım olan CAMELS sermaye yapısı, aktif kalitesi, kazanç gücü, likidite gücü ve piyasa riski kriterlerine dayanan bir performans ölçüm yöntemidir.

Riske Göre Düzeltilmiş Performans Ölçütleri (RAPM}: Bankaların risk getiri ilişkisi temelinde performansının ölçülmesinde kullanılan getiri oranlarını kapsamaktadır.

RARORAC: Riske göre düzeltilmiş getirinin, riske göre düzeltilmiş sermayeye oranlamasıdır.

Bankaların karşılaştıkları temel riskler  kredi riski, likidite riski, faiz oranı riski kur riski, pazar riski ve ödeme gücü riskidir. Bunlardan pazar riski en kısa tanımı ile mal fiyatları, hisse senedi fiyatları, döviz kurları ve faiz oranlarındaki değişim nedeniyle bankanın net varlık değerindeki değişmedir.

Kredi riski, borç alanın borç ödeme performansının yetersizliğinden kaynaklanmaktadır. Bankanın kredi müşterisinin borç ödemedeki yetersizliği ya da isteksizliği sonucu kredi zararları ortaya çıkmaktadır. Genel anlamda kredi riski, bankaların kredi portföylerinin beklenen performansından sapma olarak ifade edilebilir.
Kredi riski, kredi alanın ödeme gücündeki değişme nedeniyle bankaların net varlık değerindeki değişme olarak da tanımlanabilir.

Bankalarda nakit giriş ve çıkışları eş anlı olsa, bankalarda likidite riski olmazdı. Likidite riski, bir bankanın nakit çıkışlarını zamanında ve eksiksiz olarak karşılayacak düzeyde nakit mevcuduna ve nakit yaratabilecek yeteneğe sahip olamaması durumu olarak tanımlanabilmektedir.

Likidite arzını oluşturan unsurlar şu şekildedir;

Likidite Arzı = Mevduat Geliri + Mevduat Dışı Gelirler + Müşterinin Borç Geri Ödemeleri + Varlık Satışı + Para Piyasasından Borçlanmalar

Kredi talepleri ise likidite talebini oluşturan unsurlardandır.