FİNANSAL EKONOMİ - Deneme Sınavı - 6

Gerçek değer = 16/(1+0,12)^1 + 22 /(1+0,12)^2 + 25/(1+0,12)^3 =49,6 ~ 50 TL

Gerçek değer = 3 x (1+0,08) / (0,22-0,08) = 23,1 ~ 23 TL. Doğru cevap C şıkkıdır.

Gerçek değer = 2,1 TL x 3,6 = 7,56 ~ 8 TL. Cevap B şıkkıdır.

Tahvilde esas olan vadenin 1 yıldan uzun olmasıdır. Cevap E şıkkıdır.

Diğer bütün özellikleri aynı iken yalnızca vadeleri farklı olan finansal varlıkların getirileri arasındaki yapısal ilişkiye faiz oranlarının vade yapısı denir ve bu ilişki genellikle grafik üzerinde getiri eğrisi ile gösterilir.

I, II ve V. ifadeler para piyasası araçlarından iken, III ve IV. ifadeler sermaye piyasası araçlarındandır. Doğru seçenek “C” şıkkıdır.

Hazine garantisi taşıyan finansman bonoları E tipi finansman bonolarıdır. Doğru seçenek "E" şıkkıdır.

I, II ve III. ifadeler doğru iken IV. ifade yanlıştır. Çünkü finansal piyasalar, birbirine bağlı birçok alt pazardan oluşan bir pazarlar topluluğudur ve değişik kıstaslara göre sınıflandırmak mümkündür. Doğru seçenek “C” şıkkıdır.

Finansal sistemin temel unsurları; fon arz edenler, fon talep edenler, finansal aracılar (kurumlar), finansal araçlar ve yasal-kurumsal düzenlemeler olarak sıralanmaktadır. Finansal sistemin sayılan bu unsurlarının aynı zamanda sistemin ana çatısını oluşturduğu da söylenebilir.

Finansal sistem için gerek fon arz edenler, gerekse fon talep edenler olmazsa
olmaz olarak kabul edilen en önemli unsurlardır.

Ekonomi ve finans literatüründe riskin tanımı ile ilgili olarak farklı yaklaşımlar söz konusudur. Özellikle incelenen alt finansal sektörlere veya finansal kurumlara göre farklı tanımlamalar görülebilmektedir. iktisatçılar, davranış bilimciler, istatistikçiler veya finans teorisyenleri gibi birçok araştırma alanına mensup araştırmacı kendi çerçevesinden riski tanımlamaya çalışmıştır. Yapılan tanımların her biri belirli bilimsel alanların bakış açılarını yansıttığından ortak bir zemin oluşturmak pek mümkün olmamıştır.
Bu kapsamda, yapılan farklı risk tanımlamaları aşağıda yer almaktadır.
• Risk, kayıp olasılığıdır. Uygulamada risk yaygın olarak kayıp olasılığı olarak tanımlanmaktadır. Buna göre riskin gerçekleşmesi olasılığının 1 veya 0 arasında bir değer alması beklenmektedir.
• Risk, gerçekleşen sonuçlardan veya değerlerden hareketle beklenen sonuçları belirlenmesidir. Bu tanıma göre, risk tek bir oluşumun veya kaybın olasılığı olmayıp beklenenden farklı sonuçların gerçekleşmesi olasılığıdır.
• Risk, kayıp tehlikesidir. Kaybın tehlikesi kavramsal olarak kayıp olasılığıdır.
• Bireylerin risk algısı; olması muhtemel bir olayın negatif sonuçlarının onları nasıl etkileyeceğini göz önüne alarak, resmi olmayan bir tahmini kapsamaktadır.
• Karar vericinin bir olayın sonuçlarını objektif olasılıkla belirleyebildiği durumları ifade eder.
• Objektif açıdan risk tehlikenin gerçekleşme olasılığı olarak düşünülmektedir.
• İşletmenin finansal yönüyle ilgili planlanan veya beklenen herhangi bir durumun meydana gelmesinde ortaya çıkan sapma ihtimalidir.
• Genel bir tanımlamayla banka açısından risk, başarı yerine başarısızlığı, yatırımların zarara uğrama ihtimalini, taahhüt edilen yükümlülüklerin yerine getirilmemesi ya da beklenmeyen durumların ortaya çıkmasına bağlı olarak zarar etme ihtimalini içeren ve tümüyle negatif unsurların öne çıktığı bir olgudur.
• Sigortacılıkta riskin; “gerçekleşen zararın beklenen zarardan olumsuz sapması” olarak ifade edilmesi söz konusudur.

Olasılık; bir şeyin olabilmesi, olabilirlik, ihtimal, bir olayın ortaya çıkmasının beklenilmesi ancak tam bir kesinliğin bulunmaması durumu şeklinde tanımlanır.

Makroekonomik belirsizlikler; enflasyon, nispi fiyat değişimleri, döviz kurları,
faiz oranları, ticari şartlarda değişme ve benzerlerini kapsar. enflasyon, materyal
veya işgücü maliyetinde, finansal maliyet ve fiyat politikalarında belirsiz artışlara
neden olur. Fiyat değişiklikleri, genel fiyat enflasyonu şeklinde veya tüketim
malları veya girdilerin (hammadde ve işgücü gibi) fiyatlarının nispi değişmesi şeklinde
olabilir. Döviz kurunda satınalma gücü paritesindeki sapmalar, ithalatçı ve
ihracatçı işletmeler doğrudan, ihracatçı ve ithalatçı olmasa bile diğer işletmelerin
rekabeti nedeniyle bütün işletmeleri dolaylı olarak etkiler. Faiz oranlarındaki değişmeler ise, finansman maliyetlerini ve yatırım gelirlerini etkilemektedir

Mamul (ürün) piyasası belirsizlikleri; müşteri zevklerinde değişme, ikame malların mevcudiyeti ve tamamlayıcı malların kıtlığı ile ilgilidir. Mamul piyasası belirsizlikleri taleple ilgilidir ve bir endüstriye ait mamuller için talepte meydana gelebilecek değişmeleri ifade eder. Talepteki değişmeler ikame ürünlerin mevcudiyetinden veya müşteri zevklerindeki değişmelerden kaynaklanabilir. Örneğin; ithal otomobiller için yedek parça temininde belirsizlik varsa, bu durum o otomobile olan talebi olumsuz yönde etkiler.

Katastrofik risk: gerçekleştiğinde bir bölgeyi veya ülkenin bütününü etkileyen büyük yıkımlı risklerdir.

Sosyal (moral) risk kaynakları kişinin davranışları ile ilgilidir. Kişinin ahlak, karakter, yetişme tarzı ve alışkanlıklarından, değer yargılarına, yeteneklerine, sakarlıklarına kadar düşünülebilecek birçok soyut olayla bağlantılıdır. Çalma, saldırı, eşya tahribatı, kundaklama, sabotaj ve vandalizm sosyal riskler kapsamına alınmaktadır. Hırsızlık özellikle sosyal uyumsuzlukların yaşandığı toplumlarda önemli bir risk kaynağı olarak karşımıza çıkmaktadır. İşletmede çalışanların yaptıkları hırsızlıklara karşı bazı tedbirler alınabilmesine rağmen, bu riskin tamamen ortadan kaldırılması mümkün değildir. Kundaklama sonucu meydana gelen yangın ve üretim kayıpları sonucu işletmeler, önemli tutarlara ulaşan zararlara maruz kalmaktadırlar.

Faaliyet Riski: İşletmeler faaliyette bulundukları alanda birbirlerinden farklı
teknoloji kullanabilirler. Sektörün teknolojik gelişme düzeyi, üretimde sabit maliyete
karşın değişken maliyet derecesi işletmenin maruz kaldığı risk miktarını etkiler.
Bazı işletmeler emek yoğun nitelikte, bazı işletmeler ise sermaye yoğun nitelikte
olabilirler. Bir işletme emek yoğun bir teknolojiye sahipse değişken maliyetler
toplam maliyetler içinde önemli tutarlara ulaşabilir. Sermaye yoğun teknolojiye
sahip işletmelerde ise, işgücünden daha fazla otomasyona dayalı bir üretim sistemi
söz konusu olduğundan sabit maliyetler daha yüksek, hammadde işçilik
maliyetleri daha düşüktür.

Maliyet Riskleri: Girdide meydana gelen artışlar, doğal afetler, tedarik koşullarındaki zorluklar ve ithalat rejimi gibi işletme dışı unsurlardaki gelişme ve belirsizlikler maliyet artışına neden olabilecek risklerdir. 2008 Global Krizi öncesinde petrol ve emtia fiyatlarının yükselmesi, ithalatın zorlaştırılması ve siyasi krizler nedeni ile sevkiyat sorunları yaşanması bu tip risklere örneklerdir.

İtibar Riskleri: Risk kavramına yeni katılmış bir risk türü olup; işletme içi ve dışı mevzuata uyulmamasından ve ortakların kamuoyunda olumsuz algılanabilecek tutum ve davranışlarından kaynaklanan risklerdir. Skandal, rüşvet, üretim süreçlerinde ihmaller, finansal tablolarda yanıltıcı bilgiler, işletmenin kamu otoritesi tarafından önemli tutarda bir para cezasına çarptırılması bu risklere örnektir.

Riskten kaçınma: Teknik olarak kaçınma daha riskler oluşmadan bununla ilgili
alınan kararlardır. Kayıp veya zarar olasılıklarını artıran kişi, bina, iş vb. eylemlere karışmamak, onlardan uzak durmaktır. Eğer bir işletme riskin varlığına tahammül etmiyorsa burada bir kaçınma stratejisi söz konusudur. Eğer risk çok kısa bir süre için bile kabul edilemez ise riskten kaçınma söz konusu olup, riske yol açan eyleme girilmemektedir. Örneğin; sırf riskli ve tehlikeli diye bir ürünü en başından üretmeyi reddetmek, mevcut bir ürünün üretimini durdurmak veya belirli bir riskin olmadığı bir işletme konumu seçmek olabilir.