FİLM VE VİDEO YAPIMI

Resim sanatı için sanatın kuralları haline gelmiş öğeler ise aşağıdaki şekilde sıralanabilir:
• Uyum
• Farklılık ve Zıtlık
• Denge
• Oran
• Ritim ve Hareket

Uyum sanat eserinin bütünlüğü ile ilgilidir. Görsel öğeler biraraya geldiğinde, birbirinden bağımsız parçalar olarak varlıklarını sürdürüyorlarsa belirli bir uyumdan söz etmek olası değildir.

Görüntüdeki aydınlık alanlar, karanlık alanlara göre daha fazla ağırlığa sahiptir.

Oran kompozisyonda yer alan öğelerin kendi içinde ve diğer görsel öğelerle renk, biçim, leke, boyut ve diğer estetik öğeler açısından karşılaştırmalı ilişkisini belirler.

1930’ların başında Hollywood Academy of Motion Picture Arts and Sciences tarafından “Akademik Oran” olarak kabul edilen 4/3’lük, yani 1.33 : 1 oranı, 1950’lerde televizyon yayın standardı olarak belirlenmiştir.

Film ve video görüntüsünde hareketin oluşumunu ve kompozisyona etkisini belirleyen dört farklı etkenden söz etmek mümkündür. Bu etkenler aşağıdaki şekilde sıralanabilir:
• Hareketin yönü
• Hareketin niteliği
• Hareketin ölçeği
• Hareketin hızı

Durağan nesnelerin belirli bir hareket oluşturuyormuş gibi görünmesi zahiri hareket olarak tanımlanır.

Grafik Hareket durağan bir görsel kompoziyonda, kompozisyonu oluşturan öğelerin insan gözünde yarattığı hareket olarak tanımlanır.

Vurgulayıcı hareket, bir durağan karede tamamen durağan görüntülerin alımlanmasında oluşan harekettir.

Geniş açılı objektiflerde alan derinliği daha fazla iken, dar açılı objektiflerde alan derinliği çok daha sınırlıdır.

İkiboyutlu yüzeylerde oluşturulan görüntülerin tasarlanması, düzenlenmesi ve görsel bir ifade biçimine dönüştürülmesinin, ilk görselleştirme aracı olan resim sanatındaki karşılığı “kompozisyon” kavramı ile tanımlanır.

Fotoğraf, film ve video yüzeyleri kullandıkları teknolojilere dayalı olarak iki boyutlu yüzeylerdir. Bu üç farklı görüntü üretme teknolojisi de birbirinden farklı yüzeylerde görüntü üretir ve gerek görüntü üretme süreçleri gerekse estetik özellikleri açısından farklılıklar içerir.

Uyum, farklılık ve zıtlık, denge, oran, ritim ve hareket kompozisyonun temel ilkelerini oluşturmaktadır.

Fotoğraf yüzeyi boyut ve oran açısından film ve videoya göre daha sınırsızdır. Yatay bir düzenleme olan film ve video yüzeylerinde bu nedenle tüm dikey lekeler ya da nesneler, yatay lekelere göre daha dikkat çekicidir ve seçici algıya yöneliktir.

Görünürde hareket, durağan nesnelerin belirli bir hareket oluşturuyormuş gibi görünmesidir. Vurgulayıcı hareket, bir durağan karede tamamen durağan görüntülerin alımlanmasında oluşan harekettir. Görsel bir düzenlemede göreli hareket ise, bir nesnenin hareketinin algılanması için diğer nesnelerle olan ilişkisinin ön plana çıktığı durumları ifade eder. Hareket algısı bazı durumlarda çevre kaynaklıdır. Öyle ki, aslında durağan bir konumdayken kendimizi hareket ediyormuş gibi algılarız.

Çerçevede yatay olarak yer alan görsel öğeler X ekseni doğrultusunda yer alırlar ve gözde yatay bir görme alanı oluştururlar. Dikey nesneler ise çerçevede Y ekseni boylamında yer alırlar. Örnek olarak çerçevede yer alan ufuk çizgisi yatay düzlem olan X ekseni boyunca oluşur. Çerçevede bir insan bedeninin görselleştirilmesi ise Y ekseni doğrultusunda gerçekleşir. İnsan bedeni bahsi geçtiği gibi dikey bir düzlem oluşturur ve çerçevede Y ekseni üzerinde yer alır.

Vurgulayıcı harekette, ortada ne bir nesnenin hareketi vardır; ne de izleyenin göz hareketinden söz etmek mümkündür. Vurgulayıcı harekette tamamen durağan kompozisyon ilkelerinden faydalanılır.

Geniş açılı objektiflerde alan derinliği daha fazla iken, dar açılı objektiflerde alan derinliği çok daha sınırlıdır. Bu nedenle görsel bir kompozisyon oluşturmada, net alan ile netsiz alanlar arasındaki ilişkiden yararlanmak için geniş açı objektifler yerine, daha çok normal ya da dar açılı objektiflerden yararlanılabilir.

Dar açılı objektiflerin görüş açıları normal açılı objektiflere göre daha dardır. Kameranın sağından soluna doğru hareket eden nesne, çerçeve içinde daha kısa bir süre içinde yer değiştirir. Bu durum da hareketin olduğundan daha hızlı gerçekleştiği algısı yaratır. Kameranın dikine olan hareketler ise, dar açılı objektiflerde daha yavaş algılanır. Kameraya doğru yaklaşan nesnenin çerçevede kapladığı alan, normal objektiflere göre daha yavaş büyür. Bu nedenle dar açılı objektiflerin kullanıldığı bu tür çekimlerde örneğin oyuncu kameraya doğru koşar, koşar; ancak bir türlü kameraya ulaşamaz.