FİLM VE TELEVİZYONDA YAPIM AŞAMALARI

Senaryo, görüntü ve sese dönüşecek bir düşüncenin, bir olayın yazıya dökülmüş halidir.

Yönetmenin aklındaki hikayeyi, kişilerin göreceği, duyacağı ve yapacağı şeylerin kare kare açıklamasıdır.

Özellikle yapım aşamasında hazırlanacak çalışma programı için bu bilgiler büyük
kolaylık sağlar. Kısaca 6 madde altında toplanabilir:
1. Çekim ölçekleri,
2. Çekim açıları,
3. Oyuncunun hareketleri,
4. Kameranın hareketleri/ optik hareket
5. Görsel bağlantılar/ Görüntünün kesilmesi, kararması, açılması, sahne geçişi
biçimleri
6. Kullanılan objektifler/ filtreler

Yapım öncesi aşama bir filmi gerçekleştirmek için en uzun çalışma gerektiren bölümdür. 

Film çekiminde günlük dökümde genel olarak yer alması gerekenler:

Filmin adı,

Günlük dökümün ait olduğu çalışma gününün tarihi,

Kaçıncı çalışma gününe ait olduğu,

Çalışmanın hangi saatler arasında yapılacağı,

Çekimin hangi dekor içinde geçeceği

Çekilecek sahnelerin, çekimlerin sayısı,

Oyuncularla ilgili bölüm (oyuncunun adı, canlandırdığı rol, hangi kostüm ve kıyafetle görüneceği, kaçta hazır bulunması gerektiği),

Sahne donanımı (hazır bulundurulması gereken bütün sahne donatımının
listesi),

Teknik açıklamalardır.

Filmin adı, yönetmeni, tarih (Filmin çekilmesine başlandığı günden bitimine
kadar ki bütün günler çizelge halinde yer alır. Çalışılmayan günler, çekim
günlerinden dikey sütunlar boyunca eğik çizgilerle ayrılır.)
Çekimin niteliği (nerede, hangi saatte, hangi düzlükte çalışılacağı)
Çekim (Dekorların sırası, her dekor içinde geçen sahneler, her dekordaki
çekimde yer alan çekim sayısı, her çekim gününün tahmin edilen çekim süresi)
Oyuncular (Başrol oyuncuları, ikinci derecedeki oyuncular, figüranların
hangi gün çalışacakları)
Çalışma tablosunda ayrıca önemli sahne donatım›, çeşitli teknik açıklamalarla ilgili
sütunlar da bulunabilir.

Çekim Senaryosu senaryo çalışmasının son evresidir. 

Senaryo yazarı ile yönetmen ya da yalnızca yönetmen çekim senaryosunu oluşturmaya başlar. Filme dönüşecek metnin çekilmesine temel olacak tüm bilgiler bu aşamada, çekim senaryosunda yer alır. Çekim senaryosu, senaryonun film yap›m tekniğine göre düzenlenmesidir. Bu metinde ayrımlar sahne ve çekimlere bölünerek verilir. Çekim senaryosunda görüntülerin içeriği, oyuncuların hareketleri, konuşmaların ve diğer seslerin yazılmasıdır. Bunlar arasında da kamera devinim ve çekim ölçeklerinin yer alması gerekir. Senaryo sayfasında yer alan görsel bildirimler, yönetmeni ilgilendiren tüm bilgileri kapsar. Bu bilgiler aynı zamanda çekimde görevli olanların, çekim anında yapacakları her şeyi içerir.

• Konu ilgi çekici midir, niçin?
• Konu bir program süresini dolduracak biçimde işlenebilir mi?
• Çeşitli teknik ve yapım imkânları göz önüne alınırsa, doyurucu bir televizyon
programı biçimine dönüştürülebilecek midir?
• Biçim olarak hangi yöntemle sunulmaya uygundur?
• Programın süresi tahminen ne olacaktır?
• Seçilen konunun bir televizyon programına dönüştürülüp yayınlanması ile ulaşılmak istenen amaç nedir?
• Bir televizyon program› olarak işlendiğinde, hangi tip izleyiciye hedef kitleye hitap
edecektir?
• Hedef kitlenin izleme alışkanlıkları, beğenileri nelerdir?

Program öneri formunda: program adı, programın türü, programın konusu, program gerekçesi, programın amacı, hedef kitle, yayın dönemi, yayın saati, yayın süresi, yayın periyodu, programın formatı ve sunuş biçimi, yapım özellikleri, konu dökümü ve tahmini bütçe yer almaktadır.

Eğlence, yarışma, belgesel, haber vs.

Hedef Kitle: Programda toplumun hangi kesimine (cinsiyet, yaş, eğitim, yerleşim, çalışma durumu vs.) seslenilmek istendiği belirtilir.

Orta ölçekli bir çalışmada en az 20 kişi yer alır.

Yönetim ekibi
• Yönetmen
• Yapımcı
• Uygulayıcı yapımcı
• Yönetmen yardımcıları
• Devamlılık asistanı
• Yapım amiri
Kamera ekibi
• Görüntü yönetmeni
• Kamera operatörü
• Kamera yardımcıları
• Işık şefi
• Grip ekibi
• Fotoğrafçı
Dekor - Giysi - Makyaj
• Sanat yönetmeni
• Dekoratör
• Dekor işçileri
• Aksesuar
• Giysi yaratıcısı
• Makyajcı
• Kuaför
Ses ekibi
• Ses yönetmeni
• Ses yönetmen yardımcısı
• Boom operatörü
Oyuncular
• Başoyuncular, ikinci rol oyuncular, üçüncü rol oyuncular, figüranlar.

Klaket kullanmanın iki amacı vardır: Yönetmen ve kurgucu kurguya başlarken görüntüleri senaryo sayfalarındaki sahne ve çekim numaralarına göre aramak için her film bandının başındaki klaket görüntüsüne bakar. Klaketler ayrıca filmin ses ve
görüntülerinin eşleştirilmesinde (senkronizasyon) kullanılır.

Yapımcı, yardımcı yapımcı, yapım yardımcısı, yönetmen, televizyon yazarı, yardımcı yönetmen, teknik yönetmen, ışık yönetmeni, sesçi, dekoratör, stüdyo şefi, resim seçici ve kameramanlardır.

Yapım sırasında yönetmene yardım eder. Yapım gerçekleşirken süre tutar. Karmaşık yapımlarda kamera çekimlerini ve diğer teknik unsurları hazırlayan komutları verir. Kurgu sırasında yönetmene yardım eder.

Stüdyodaki tüm faaliyetlerden sorumludur. Stüdyoda yönetmenin “gözü ve kulağı” olarak işlev yapar. Stüdyodaki her türlü görevliyle yönetmen arasında iletişim köprüsü işlevi görür.

Birleştirme, kırpma, düzeltme ve kurma olarak sıralanmaktadır.

Kurguda çoğu zaman istenmeyen bir kısmı atılarak ya da daha iyi olanı
ile değiştirilerek hatalar düzeltilir. Bu işlem basit gözükmekle birlikte eğer bir çekimin
eldeki diğer tekrarları kurgulananlarla uyuşmuyorsa güçlük yaratabilir. Renk ısısı,
ses kalitesi ve çekim ölçeği gibi unsurlarda ortaya çıkabilecek uyumsuzlukların giderilmesi çekim sonrası işlemlerin bir parçasıdır.