FİLM VE VİDEO YAPIMI - Deneme Sınavı - 4

Elektronik görüntüde HDTV sistemine geçişle birlikte kullanılmaya başlanan 16/9, yani 1.78:1 oranı yeni televizyon yayın standardı haline gelmiştir.

Çerçeve oranlarının genişlemesi, daha fazla yatay alan ve daha geniş boş alanlar anlamına gelir. Dolayısıyla seçeneklerdeki en geniş çerçeve olan 2.40:1, diğerlerinden bakacak daha çok şeyi içinde barındıran görüntüler üretir.

Film ve video görüntüsünde hareketin oluşumunu ve kompozisyona etkisini belirleyen dört farklı etkenden söz etmek mümkündür. Bu etkenler şu şekilde sıralanabilir: 1. Hareketin yönü, 2. Hareketin niteliği, 3. Hareketin ölçeği ve 4. Hareketin hızı.

Hareket algısı bazı durumlarda çevre kaynaklıdır. Öyle ki, aslında durağan bir konumdayken kendimizi hareket ediyormuş gibi algılarız. Tren yolculuklarında bir istasyonda durduğumuzda, yanımızdaki tren hareket ettiğinde, içinde bulunduğumuz tren hareket ediyormuş gibi algılarız. Oysa ortaya çıkan hareket algısı bütünüyle çevre kaynaklıdır. Bu durum çevre kaynaklı hareket olarak tanımlanır.

Çerçeveleme düzeninde yararlanılan ve görüntüleri üç boyutlu olarak algılamamızı sağlayan, görsel öğe Z ekseni olarak anılır. Z ekseni oluşturacak şekilde düzenlenen görüntüler, çerçevelere derinlik kazandırır ve gerçeğe daha yakın bir görsellik sağlar.

Açık kompozisyon, çerçeve içinde betimlenen öğelerin gerçekte resmin sınırları dışına taşan, resmin dışında süren ve doğal gerçekliğin bir parçası olacak şekilde düzenlenmesini ifade eder. Bu bakış açısıyla yapılan düzenlemelerde resme ait tüm gerçekliğin öğeleri resme sığdırılmaya çalışılmaz. Resim o gerçekliğin bir parçasında durur ve resmin dışında gerçeklik devam eder. Açık kompozisyonu çevremizi saran gerçekliklerin bir kesitini içeren çerçeve olarak düşünmek de mümkündür.

Geniş açılı objektiflerde alan derinliği daha fazla iken, dar açılı objektiflerde alan derinliği çok daha sınırlıdır. Geniş açılı objektiflerin oldukça fazla olan net alan derinliği, net ve netsiz alanlar arasındaki geçişi güçleştirir, hatta birçok durumda görüntü sonsuza kadar nettir.

ortak noktaları, tüm görüntü üretme teknolojilerinin iki boyutlu bir yüzey üzerinde görüntü üretebilmesi ve bu iki boyutlu yüzey üzerinde, üçüncü boyut oluşturma çabasının gerçekleşmesidir.

İki boyutlu yüzeylerde oluşturulan görüntülerin tasarlanması, düzenlenmesi ve görsel bir ifade biçimine dönüştürülmesinin, ilk görselleştirme aracı olan resim sanatındaki karşılığı “kompozisyon” kavramı ile tanımlanır.

1930’ların başında Hollywood Academy of Motion Picture Arts and Sciences ta- rafından “Akademik Oran” olarak kabul edilen 4/3’lük, yani 1.33 : 1 oranı, 1950’lerde televizyon yayın standardı olarak belirlenmiştir. Bu oran uzun yıllar video yüzeyinin standart çerçeve oranı olarak sıklıkla kullanılmıştır.

Film ve video görüntüsü temel anlamda üç farklı hareketin bir araya gelmesiyle oluşur. Bunlar;

Önce sağa bakan bir oyuncunun görüntüsü, ardından sola bakan diğer bir oyuncunun görüntüsü psikolojik olarak karşı açılar oluşturur ve bu oyuncuların birbirleri ile konuştukları izlenimini verir. Oysa gerçek zaman-mekan uygulamalarında bu oyuncuların karşılıklı konuşmalarına bile gerek yoktur. Bu iki çekim farklı bir zamanda ve hatta farklı bir mekanda bile gerçekleştirilmiş olabilir. Gerçek zaman-mekan uygulamalarından koparılarak ortaya çıkarılan bu yeni sinematografik anlatım dili filmik zaman ve filmik mekan kavramlarıyla tanımlanır.

Hareketin yönü, çerçevede gerçekleşen hareketin çerçevenin hangi alanına doğru, neresinden başlayıp neresine doğru devam ettiğiyle ilgilidir. Bu bilgi çerçevenin yapılandırılmasında büyük önem taşır. Sadece kompozisyon öğesi olarak değil, süreklilik için de yön önemli bir olgudur.

Durağan nesnelerin belirli bir hareket oluşturuyormuş gibi görünmesi zahiri hareket olarak tanımlanır. Bu tür hareket için en iyi örnek yine film gösteriminden oluşan harekettir. Yukarıda bahsi geçen film görüntüsünün oluşturduğu hareket zahiri hareket olarak kabul edilir.

Kameranın dikine olan hareketler ise, dar açılı objektiflerde daha yavaş algılanır. Kameraya doğru yaklaşan nesnenin çerçevede kapladığı alan, normal objektiflere göre daha yavaş büyür.

Kameranın dikine olan hareketler ise, dar açılı objektiflerde daha yavaş algılanır. Kameraya doğru yaklaşan nesnenin çerçevede kapladığı alan, normal objektiflere göre daha yavaş büyür.

Normal objektifler, standart olarak kabul edilen 50 derecelik bir bakış açısını sağlayan objektifler olarak tanımlanır.

Proje için çalışmaya başlayan görüntü yönetmeni, bundan sonra senaryoyu okuyup notlar almaya başlamaktadır. Yönetmenle ve sanat yönetmeniyle zaten konuşmuştur. Başkan film açısından doğru sözcük değildir. Kameramanları düzenlemek de onun hemen sonra yapacağı iş değildir.

Dolaylı görselleştirme

Genel çekim