FİLM VE VİDEO YAPIMI - Deneme Sınavı - 23

Kurgu işleminin zor, ancak en güzel yanı pek çok çekimden yararlanarak bir ürünün oluşturulması ve kurulmasıdır. Çekim sırasında belli bir olay bir çok farklı açıdan ve farklı ölçeklerle görüntülenir. Kurgu basit anlamda çekimlerin seçimi ve belli bir sırada birleştirilmesiyle gerçekleştirilemez. Çekimin düzenlemesi nasıl olursa olsun, seçilen çekimler ancak en doğru kurgu yöntemleriyle birleştirildiğinde hede enen öykünün düzenlemesi oluşturulabilir. Ses etkilerinin de eklenmesiyle ürün adım adım kurulur.

Yapımcının baş­lıca görevleri finans ve organizasyondur. Yapımcı senaryo yazımı süreci boyunca projeye finansal destek sağlar ve filimde çalışacak personel ile ön görüşmeler yapar.

Yönetim ekibi, yönetmen, yapımcı , uygulayıcı yapımcı,  yönetmen yardımcıları, devamlılık asistanı, yapım amirinden oluşmaktadır.

Filmin görüntüsünden, akışından, sitilinden ve devamlı­lığından doğrudan sorumlu olması gereken üç kişi yönetmen, görüntü yönetmeni ve sanat yönetmenidir.

Bir devamlılık asistanının en önemli işi, çekim senaryosundaki çekimler arasında uyumun sağlanmasına yardımcı olmaktır. Bu nedenle devamlılık asistanının görevi bunu sağlayacak bütün notları tutmak ve bu konuda en ufak aksaklığa yol açmamaktır.

Yönetmen icracıları, oyuncuları ve teknik olanakları yönetir. Bir program metnini etkili bir görüntü ve ses mesajına dönüştürmekle sorumludur.

Resim seçicinin görevi, görüntüleri kesmek, zincirlemek ya da silmek ve bazı basit elektronik efektleri ayarlamaktır. Uzun ve karmaşık program­larda iki resim seçici görev yapabilir. Daha zor efektlerde, gelişmiş renk düzenle­meleri ve dijital video efektleri yaratmak üzere bir video efekt uzmanı da görev alabilir.

Birleştirme, kırpma, düzeltme, kurma kurgunun işlevlerini içermektedir. Yakın çekim yapım aşamasında gerçekleştiren işlemdir.

Bir film, her şeyi tamamlanıp piyasaya sürülecek duruma geldiği zaman, yapımcı ile filmi doğrudan doğruya sinemada oynatan sinemacı arasında yer alan dağıtımcı ortaya çıkar. İşletmeci de denilen dağıtımcı, filmin gösterim hakkını yapımcıdan alan, buna dayanarak filmin kop­yalarını sinema salonu sahiplerine kiralayan kimsedir.

Senaryo yazarının başlıca işi senaryoyu hazırlamaktır. Filmin yapım öncesi aşamasında önce yapılması gereken fikrin ya da öykünün senaryo haline getirilmesidir. Senaryo, belli bir teknik ve yeteneğe dayanan, yedinci sanat kurallarını ve o günün teknik kurallarını dikkate alan, ilk satırdan son satırına sinemaya uygun olarak hazırlanan metindir.

Film öyküsünün çatısı olan öyküleme (dramatik yapı) tamamen geliştirim senaryosunda kurulur. Ortaya çıkan metin, tamamlanan bir filmde yer alacak görüntülerin, sözcüklerle kâğıt üzerinde anlatımı ve bu anlatımın sinemanın gerektirdiği koşullara uygunluğudur.

Yönetmen bazen işin daha da rahatlaması ve bütün teknik ekibin aklındaki resmi görebilmesi için genel hatlarıyla bir resimli çekim senaryosu taslağı (storyboard) isteyebilir. Storyboard basitçe, yönetmenin aklındaki hikayeyi, kişilerin göreceği, duyacağı ve yapacağı şeylerin kare kare açıklamasıdır.

Yapım aşamasında hazırlanacak çalışma programı için bu bilgiler büyük
kolaylık sağlar. Kısaca 6 madde altında toplanabilir:
1. Çekim ölçekleri,
2. Çekim açıları,
3. Oyuncunun hareketleri,
4. Kameranın hareketleri / optik hareket
5. Görsel bağlantılar / Görüntünün kesilmesi, kararması, açılması, sahne geçiş biçimleri
6. Kullanılan objektifler / filtreler

Görüntü yönetmeni film çerçevesi içindeki tüm sinematografik elemanlardan sorumludur. Proje için çalışmaya başlayan görüntü yönetmeni senaryoyu okuyup notlar almaya başlar. Bu çalışma onun senaryoyu özümseyip gerekenleri belirlemesini sağlayacaktır. Yönetmenle senaryo üstüne defalarca konuşup, hikayenin onun kafasında nasıl şekillendiğini çözmesi gerekir. Sonuçta görsellikten sorumlu kişi olduğu için kritik kararlar verecektir.

Eğer video kamera ile çalışılacaksa aynı film kamerasında olduğu gibi proje- ye uygun kısa çekimler yapılarak kameranın uygun olup olmadığı test edilir. Video kameralar film kameralarına göre daha karışık tasarlandırdıkları için testleri daha uzun sürer. Bazen proje gereği birkaç kamera kullanılacağı için kameraların renklerinin birbirine eşlenmesi gerekir. Bunun için portatif dalgaboyu monitörü (waveform monitor) ve renk belirleme monitörüne (vectroscope) ihtiyaç vardır.

Objektifler test çekimlerinin dışında ayrıca “optik yönlendirici (collimator)” denilen cihazla test edilir. Bu test projenin en can alıcı testidir. Çünkü buna göre objektiflerin odak uzaklığı ve netlik bileziği kontrol edilmiş olur. Bu test yapılmadığı taktirde sorunlu objektiflerle yapılan bütün çekimlerin netsiz olma tehlikesi vardır.

Türkiye’de ne yazık ki bu meslek yeterli ilgiyi görmemekte ve operatör sayısı 5-6’yı geçmemektedir. Steadicam operatörü sıradan bir teknisyen değildir. Birinci özelliği en az bir kamera operatörü veya görüntü yönetmeni kadar çerçeve bilgisine sahip olmasıdır.

Film ekipleri el becerileri yanında organizasyon yeteneği de gelişmiş insanlardan kurulur. Bunun en iyi örneği 1.kamera asistanıdır. Onu basitçe kamera asistanı olarak isimlerdirmek haksızlık olur. İngilizceden tercüme ile asıl ya da en önemli görevi netlik çekmek (focus=netlik, puller=çekici) olarak açıklanabilir ama bunun yanında kameranın bütün teknik donanımından anlayan, görüntü yönetmeninin talepleri doğrultusunda malzemeyi ve ekibini organize eden, malzemenin ve negatif filmin testlerini yapıp görüntü yönetmenine ve yapım ekibine rapor veren kişidir.

Güvenlik önemlidir çünkü kamera bazen bir tekneye, arabaya veya helikoptere bağlanabilirken bazen de bir uçurumun kenarına veya bir patlama sahnesinde patlayıcalara yakın konumlandırılabilir. Bütün bu durumlar için 1.kamera asistanı önce ekibinin sonra da ekipmanın güvenliğini sağlamalıdır. Bunları yaparken set ekibinden yardım alır. Bazı özel durumlarda ekipmanın güvenliğinin sağlanamayacağını düşünürse bunu yapım ekibi ile paylaşır ve onların onayı olmadan görüntü yönetmeninin bile taleplerini yerine getirmez.

2.kamera asistanı veya dünyada kullanıldığı adıyla “clapper -loader (klaketçi - film yükleyicisi) kamera ekibinin vazgeçilmez bir üyesidir. En temel görevi ses senkronu için klaketi kullanmak ve magazinlere film doldurmaktır.