FELSEFE - Deneme Sınavı - 4

Üç plastik sanatın (mimari, heykeltıraşlık ve resmin) karşısına, üç ritim sanatı
(dans, müzik ve şiir) konur. Hem mekânla hem de zamanla ilişkili olan sinema
sanatı, bu bakış açısından, yedinci sanat olarak değerlendirilir. Klasik sınıflama,
bununla birlikte romana ve tiyatroya yer vermediği için, eksik bir sınıflama olarak değerlendirilir.

Taklit, ifadeci ve formalist sanat anlayışı özcü kuramlara girerken, tarihsel ve kurumsal sanat anlayışı özcülük karşıtı kuramlara girer

Yirminci yüzyıla gelindiğinde,  sanatta artık, özcülük karşıtı bir yaklaşım ya da anti-özcülük egemen olur. Sanatta anti-özcülüğü besleyen iki önemli kaynak olmuştur. Bunlardan birincisi, analitik felsefedir. Nitekim bu felsefe gelene¤i içinde yer alan ünlü düşünür Wittgenstein, klasik ya da özcü sanat anlayışlarından hiçbirinin sanatı belirleyen bütün gerek ve yeter koşulları ifade edemediğini ve dolayısıyla, sanatın özünü ortaya koyamadığını belirtir.

Sanatı her şeyden önce entellektüel bir faaliyet olarak gören ve sanata dünyayı anlamanın yanında onu değiştirmek görevi de yükleyen teori özcü karşıtı kuramlara dahil olan Marksist sanat anlayışıdır.

Bir felsefe disiplini olarak etik aşağı yukarı milattan önce beşinci yüzyılda başlamıştır; onu ortaya çıkaran en önemli şey de Sokrates ve Platon gibi filozofların insan hayatının amacı ve erdemli bir hayatın niteliği üzerinde düşünmeye başlamaları olmuştur.

Mutluluk etiğinin kurucusu, bütün bir Grek etiğinin yörüngesini belirlemiş düşünür olarak Sokrates’tir. O, insan hayatının, ahlaki yapıp etmelerinin nihai amacını, en yüksek iyiyi ifade edecek şekilde eudaimonia olarak tanımlamıştı. Eudaimonia Sokrates’ten sonra bütün Yunanlı düşünürler için ahlaki hayatın temel amacı yapıldı. Ondan çıkan bütün etik teoriler, sadece iki noktada farklılık gösterdiler. Bunlardan biri eudaimonia nın tanımlanması, diğeri de eudaimonia ya nasıl erişileceği hususuydu.

Yararcılık, on dokuzuncu yüzyılda önce Jeremy Bentham (1748-1832) tarafından ortaya konmuş fakat John Stuart Mill eliyle geliştirilmiştir.

Kuramın pozitif yararcılık olarak bilinen ilk versiyonunu geliştiren Bentham, eylemlerin genelin mutluluğunu artırdıkları veya azalttıkları ölçüde doğru ya da yanlış olmak durumunda olduğunu ileri sürmüştü.

Ahlakta eylemin sonucundan ziyade, eylemin temelindeki niyet, ilke ve gerçekleştirdiği ödevin önemli olduğunu öne süren deontolojik etik anlayışı, insanın akıllı ve sorumlu bir varlık olarak yerine getirmek durumunda olduğu birtakım ödevleri bulunduğu düşüncesinden hareketle, ahlakın temeline ödevi yerleştirir.

Kant’ın etiği Orta Çağın dinî etiğinin modern versiyonunu oluşturur. Çünkü o da, dinî etik gibi, evrensel bir ahlak yasasının varlığını kabul eder. O da etik açısından belirleyici olanın, sonuç yerine doğru eylem olduğunu dile getirir. Tıpkı dinî etik gibi, insanın birtakım ahlaki ödev veya yükümlülükleri olduğunu ima eden ödev etiği, doğru eylemi ödevden dolayı yapılan, ahlak yasasına uygun olan eylem olarak tanımlar.

Kökeni Antik Yunan filozofu Aristoteles’te bulunan erdem etiğini yirminci yüzyılda geliştirenlerin en başında Alasdair MacInytre (1929 -) gelir.

Aydınlanma sonrası dünyada büyük bir ahlaki kriz yaşandığını öne süren MacIntyre söz konusu modern ahlaki krize ancak, ahlakı bir cemaate aidiyet

ilişkisi içerisinde değerlendiren Aristotelesçi gelenekten beslenecek bir erdem etiğiyle cevap verilebileceği kanaatinde olmuştur.

Metaetik normatif etik sistemlerini, onların ilk ilkeleri olan ahlak yargılarını ve etiğin ilkel terimleri olan ahlaki kavramları çözümler. O, etik bağlamında herhangi bir ahlaki ilke geliştirmek, normatif bir teori üretmek veya belli bir ahlaki ideal teklif etmek yerine, felsefi bir analiz gerçekleştirir.

Başka bir deyişle, metaetik tarihsel, bilimsel, deneyimsel veya normatif yargı gerektiren ya da ihtiva eden bir düşünce biçimi olmayıp ahlaki kavramların anlamını dil ve ahlak ilişkisi içinde analiz eden bir düşünme tarzıdır

Uygulamalı etik 1970’li yıllarda ortaya çıkmıştır. Bunun en önemli nedeni uygulamalı etik kapsamı içinde ele alınan problemlerin önemli bir kısmının teknolojinin sonucu olması ve yeni mesleklerin ve beyin gücüyle çalışan orta sınıfların esas itibarıyla 20. yüzyılda zuhur etmesidir.

Kürtaj tartışmasının odak noktasında ikinci olarak hamile kadınların hakları konusu bulunur. Kadın, bedeninde olup bitenlerle ilgili olarak karar vermek de dâhil olmak üzere, bedensel açıdan özerkliğe sahip midir? Bir fetüs bir kişi olsa bile, onun hakları kadının haklarıyla nasıl dengelenebilir? Kürtajı destekleyenler, daha ziyade yararcı etik anlayışını benimsemiş olan liberallerdir. Onların bu sorular karşısında yoğun bir biçimde kullandıkları argüman kadınların bedenleri üzerinde mutlak birtakım haklara sahip olduğunu dile getiren argümandır.

Eğitim felsefesi;

Eğitim sürecinin ne şekilde olası gerektiği

Nasıl bir insan yetiştirilmesi gerekliliği

Öğrenciye hangi bilgi, beceri gerektiği

Öğrenciye hangi değerlerin aktarılması gerektiği amacıyla ortaya çıktığı için doğru cevap C 'dir.

Eğitimde meslek eğitiminin öne çıkartılmasına karşı çıkan bakış açıcı idealizm dir.

İdealizm, öğrencilerin hakikati arayan ve hakikate göre yaşayan insanlar haline gelmesini amaç edinir. Buna göre doğru cevap C'dir.

İdealist eğitim felsefesi, bilgi aktarma sürecini, bir talim veya meslek eğitimi olarak görmez, tam tersine bir dönüşüm süreci, ruhun gözünün hakikate çevrilmesi olarak değerlendirir. Eğitilen kişinin, bu dünyanın gelip geçici şeylerinden, gündelik meşgalelerinden uzaklaştırılarak gözünün mutlak iyiye, değişmez hakikate ve evrensel güzelliğe çevrilmesini hedefler.En yüksek hedefi, insanın ya da kişinin kendisini gerçekleştirmesi, hayatını hakikat, iyilik ve güzellik değerlerine göre  şekillendirmesidir.Eğitimi işte bu yüzden bir bilgi aktarma süreci, bir talim veya meslek eğitimi olarak görmez. . realist eğitim felsefesi ise, insanın standart bir özünün var olduğunu ve öğrencilere olgun bir hayat sürebilmeleri açısından ihtiyaç duydukları temel bilgileri kazandıracak birtakım değişmez olgu ve değerlerin bulunduğunu savunur. Bu nedenden dolayı doğru D'dir.

Eğitime kültürel yaklaşım, aydınlanmanın natüralizmine ve kuru akılcılığına karşı geliştirilen bir tepkinin ifadesi olarak alınabilir . Doğru cevap A'dır. B şıkkı naturalist eğitim felsefesi için doğrudur.  C şıkkı realist eğitim felsefesi, D ve E şıkkı ise idealist eğitim felsefesinde ifade edilen görüşlerdir.

Soruda bahsedilen görüş Egzistansiyalist eğitim felsefesidir ve varoluşçu felsefeden hareketle geliştirilmiş bireyci bir eğitim felsefesini temsil eder.Doğru cevap D'dir.