FELSEFE - Deneme Sınavı - 17

bileşik bir sözcük olan demokrasi, Yunanca halk anlam›na gelen “demos” ile güç, iktidar, yönetim anlam›na gelen “kratia” sözcüklerinden türemiştir.

Siyaset felsefesinin problemlerinin, bu s›n›flama ba¤lam›nda ikinci kategorisi normatif problemlerden oluflur. Normatif problemler, siyaset filozofunun “En iyi yönetim biçimi nedir?”, “Sosyal adalete ulaflmak için hangi ilkelerin benimsenmesi gerekir?”, “Toplumsal istikrar› temin etme sürecinde hukukun rolü ve kapsam› ne olmal›d›r?” benzeri normatif sorular› yan›tlamas›n› mümkün k›lacak temel ilkeleri ortaya koyup savunmas›n› gerektirir.

anarflizm, insan do¤as›n›n özü itibar›yla iyi oldu¤unu ve insan yaflam›nda karfl›lafl›lan kötülüklerin, temelde insan üzerindeki kontrolden ve politik bask›dan kaynakland›¤›n› ileri sürer. O, toplum içindeki politik kontrolün ve siyasi bask›n›n ortadan kald›r›lmas›n› talep ederken devletin insan›n en büyük düflman› oldu¤unu söyler

Eğitim felsefesinde estetik boyut ön planda değildir.

Diğer yanlış şıklar eleştirel eğitime girmezler.

Ahlak, bütün unsurlarıyla bireyin haz›r bulduğu norm ve kurallar bütünüdür. Burada birey, büyük ölçüde pasif ve alımlayıcıdır. Öte yandan, ahlak büyük ölçüde lokal ya da yereldir; yani o bütün önemine rağmen, bir bireyin, topluluk ya da cemaatin hayatla iliflki içinde gelifltirmifl oldu¤u de¤erler ve kurallar silsilesini, yaşama bilgeliğini ifade eder. İşlte bu açıdan bakıldığında ahlak ve ahlaklılık belli bir pratiktir. Etik ise söz konusu pratiğin teorisi olmak durumundadır. Ahlakın yerel olduğu yerde, etik evrenseldir.

Bunu en iyi insanlar›n ahlaki gelişimleri üzerinde yoğunlaşan Jean Piaget ve Lawrence Kohlberg gibi araştırmacılar göstermiştir. Onlara göre, bireyin ahlaki gelişimi sırasıyla gelenek öncesi, gelenek ve gelenek ötesi dönemlerden geçmek suretiyle gerçekleşir.

Etik teorik etik ve uygulamalı etik olarak ikiye ayrılır.

Metaetik, Anglo-Sakson dünyada oldukça etkili olmuş olan yeni bir felsefe yapma tarzının, yani felsefenin biricik görevinin dilin mantıksal analizi veya kavram çözümlemesi olduğunu öne süren analitik felsefenin etik alanındaki tavrını ya da yaklaşımını ifade eder.

Normatif etikte teoriler, ele alınan konu ya da probleme bağlı olarak sınıflanır. Bu konular, sırasıyla “en yüksek iyi”, “doğru eylem” ve “sağlam karakter”dir

“En yüksek iyi” problemini alan etik teorilere örnek olarak Antik Yunan’da geliştirilmiş olan bilumum mutluluk etikleriyle modern dönemin yararcılığı verilebilir.

Mutluluk etiğinin kurucusu, bütün bir Grek etiğinin yörüngesini belirlemiş düşünür olarak Sokrates’tir.

Yararcılık, on dokuzuncu yüzyılda önce Jeremy Bentham (1748-1832) tarafından ortaya konmuş fakat John Stuart Mill eliyle geliştirilmiştir.

Teleolojik etik teorileri, çoğu zaman haz ya da mutluluk gibi maddi ölçüt ya da mülahazalar üzerine yükselir.