EV ENDÜSTRİSİ

Ev endüstrisinde çalışanların işveren tarafından verilen işi evlerinde yapmaları durumunda işverenle aralarındaki hukuki ilişki Türk Borçlar Kanunu'na göre evde hizmet sözleşmesine dayanır. Doğru cevap A seçeneğidir.

İsteğe bağlı sigortalı olabilmek için Türkiye’de ikamet edenler ile Türkiye’de ikamet etmek iken sosyal güvenlik sözleşmesi imzalanmamış ülkelerdeki Türk vatandaşlarından 5510 sayılı Kanununa tabi zorunlu sigortalı olmayı gerektirecek şekilde çalışmamak veya sigortalı olarak çalışmakla birlikte ay içerisinde 30 günden az çalışmak ya da tam gün çalışmamak, kendi sigortalılığı nedeniyle aylık bağlanmamış olmak, 18 yaşını doldurmuş bulunmak ve isteğe bağlı sigorta talep dilekçesiyle Kuruma başvuruda bulunmak gereklidir. İsteğe bağlı sigortalı olabilmek için tam gün çalışmamak gereklidir. Doğru cevap D seçeneğidir.

İlk defa 5510 sayılı Kanuna göre sigortalı sayılanlara kadın ise 58, erkek ise 60 yaşını doldurmuş olmaları ve en az 9000 gün malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş olması şartıyla yaşlılık aylığı bağlanacaktır. Doğru vevap B seçeneğidir.

4857 sayılı İş Kanunu’nun amacı, “işverenler ile bir iş sözleşmesine dayanarak çalıştırılan işçilerin çalışma şartları ve çalışma ortamına ilişkin hak ve sorumluluklarını düzenlemektir” (m.1/I).

Doğru cevap B seçeneğidir.

Kanunda yapılan iş sözleşmesi tanımından yola çıktığımız zaman iş sözleşmesinin işgörme, ücret ve bağımlılık şeklinde üç unsuru bulunmaktadır.

İş sözleşmesini diğer sözleşmelerden ayıran en önemli unsur, bağımlılıktır. İşçi, iş sözleşmesinden doğan bağımlılık unsuru gereğince çalışmasını işverenin talimatına bağlı olarak ve onun gözetim ve denetimi altında yapar

Geçmişte, evde çalışanların işverenle olan hukuki ilişkilerinin eser sözleşmesine dayandığı ifade edilen görüşlerden biriydi. Evde çalışmada, işin evde yapılmasından dolayı işverenin denetim ve gözetimi yoktur. Evde çalışmada, iş sözleşmesinin asli unsuru olan bağımlılık unsuru ve denetimin çok zayıf olması, bu çalışmanın iş sözleşmesine dayalı olduğunun kabul edilmesini zorlaştırmaktadır. İşveren, yapılan işin kalitesinden memnun olmadığında evde çalışanlara bir daha iş vermeyecektir. Oysa işverenle alt işveren arasında eser sözleşmesi çerçevesinde yapılan işlerde, alt işverenin yaptığı işin asıl işveren tarafından beğenilmemesi halinde bu durum ücrette indirime neden olacaktır. Bu durum, evde çalışmayı eser sözleşmesinden ayıran en önemli unsurdur. Ancak, bu durum bile özel bir kanun hükmü olmadığı sürece evde çalışmayı iş sözleşmesi kavramına sokmaya yetmecektir. Evde çalışma, işyerleri için büyük bir esneklik sağlamakla birlikte evde çalışma ile ilgili kanuni düzenleme bulunmadığı için iş hukukunun kapsamı dışındadır. Çalışmanın zaman esasına değil parça başına dayalı olarak yapılması, gerekli
malzeme ve bazen araçların genelde işveren tarafından sağlanması da bu çalışmanın, bir iş sözleşmesinden daha ziyade eser sözleşmesine dayandığını gösterdiği ifade edilmektedir.

Ev endüstrisinde çalışanlar kendi hesaplarına da çalışabilirler.

Eserin kabulü yüklenicilerin değil iş sahibinin borçları arasındadır.

Ev endüstrisinde çalışanın kasten gizlenen ve usulüne göre gözden geçirme sırasında fark edilmeyecek olan ayıplar için sorumluluğu devam eder ifadesi ayıp nedeniyle sorumluluk borcu ile ilişkili bir ifadedir.

4857 sayılı İş Kanunu’nun amacı, “işverenler ile bir iş sözleşmesine dayanarak çalıştırılan işçilerin çalışma şartları ve çalışma ortamına ilişkin hak ve sorumluluklarını düzenlemektir” (m.1/I)

Doğru cevap B seçeneğidir.

İşveren, yönetim hakkına dayanarak vereceği talimatlarla çalışmanın nerede, ne zaman, nasıl ve hangi sıra ile yapılacağını, çalışma süresini belirlemektedir. Evde yapılan çalışmada ise işveren, işin yürütümünü ve işçinin çalışma şeklini düzenleme imkanına kural olarak sahip olmayıp sadece işin başlangıç ve bitiş zamanını belirleyebilir.

Doğru cevap D seçeneğidir.

Kanuna göre “İş kazası,

Sigortalının işyerinde bulunduğu sırada,
İşveren tarafından yürütülmekte olan iş nedeniyle sigortalı kendi adına ve hesabına bağımsız çalışıyorsa yürütmekte olduğu iş nedeniyle,
Bir işverene bağlı olarak çalışan sigortalının, görevli olarak işyeri dışında başka bir yere gönderilmesi nedeniyle asıl işini yapmaksızın geçen zamanlarda,
Bu Kanunun 4’üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında emziren kadın sigortalının, iş mevzuatı gereğince çocuğuna süt vermek için ayrılan zamanlarda,
Sigortalıların, işverence sağlanan bir taşıtla işin yapıldığı yere gidiş gelişi sırasında meydana gelen ve sigortalıyı hemen veya sonradan bedenen ya da ruhen özüre uğratan olaydır”. Parça başı başı çalışanlarla ilgili kanunda belirtilen herhangi bir bilgi bulunmamaktadır.