EV ENDÜSTRİSİ

tüm bölgelerine hızla genişlemektedir. Artık geçici ya da iz bırakan bir olay olarak düşünülememektedir.

Son yıllarda, özellikle gelişmekte olan ve geçiş halindeki ülkelerde, yeni istihdamın çoğunun görüldüğü

alan kayıt dışı ekonomidir. Formal ekonomide iş bulamadıklarından kişilerin çoğu kayıt dışı ekonomiye

katılmıştır. Doğru Cevap B'dir.

gören ev eksenlilere, ‘bağımlı ev eksenli çalışanlar’, başkasına bağımlı olmadan kendileri için üretip

kendileri için pazarlayanlara ise, ‘bağımsız ev eksenli çalışanlar’ denilmektedir. Doğru cevap C2dir.

çalışanlar yasada tanımlanan ‘iş sözleşmesi’ niteliğinde iş ilişkisi kurduklarından ‘işçi’ statüsünde

sayılacaklar, Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu uyarınca da ‘sigortalı’ kapsamında

olacaklardır. Doğru Cevap B'dir.

Sanayi ve İşyerleri Sayımı anketine göre, ülkemizdeki 2.139.289 işletmenin yüzde 95'inde (1.633.509

işletme) 10'dan az işçi çalışmaktadır. Bir başka deyişle, Türk işgücü piyasası esasen küçük ve mikro

işletmelerle belirginleşmekte olup, 50'den cok işçi çalıştıran işletmelerin oranı sadece binde 59'dur.

Doğru Cevap E'dir.

milyar ABD dolarlık) dış ticareti ithalatlarda çok geniş bir gelişime ve dış açığın artışına neden

olmaktadır. Bir çok sanayi dalında, üretim hatlarının belirli katmanlarında rekabetin yetersizliği, aynı

zamanda üretim düzeneğinin önemli bir kısmının ortadan kalkmasına yol açmaktadır. Sanayinin yeniden

yapılanması, devletin geri çekilmesi, dışarıdan canlanan rekabetin de etkisiyle reel sektör olumsuz

etki1enmiştir. Bu anlamda, sınırlı sayıda da olsa ülkemizdeki belirli sanayi faaliyetleri için yurt dışında

yerelleştirilme biçiminde bir çıkış yolu bulmaya çalışılmıştır. Belirli birkaç işletme daha karmaşık sanayi

ürünleri ve hizmetlerde uzmanlaşmak için işgücü yoğun belirli sanayilerden vazgeçerek, doğrudan

yatırımlarını Balkanlar ve Kafkasya'daki daha düşük ücretli ülkelere doğru yönelmiştir. Bu çaba sanayi

düzeneğinin yeniden yapılanmasına kısmen olanak tanımış ve belirli bir esneklik sağlamıştır.

Bu anlamda, ülkemizde ekonomik büyüme ve istihdam artışı için doğrudan yabancı yatırımları

çekmek amacıyla harcanan tüm çabalara karşılık yerli sermayenin yurt dışına çıkışı ilginç bir durumu

yansıtmaktadır. Öte yandan, son yıllarda ülkemize gelen yabancı sermayenin ulusal yatırımlar üzerinde

bir "temizleme" etkisi yarattığı, bir başka deyişle, "sürükleme" etkisi doğurmadığı belirtilmelidir. Doğru cevap D'dir.

üzere işlev gören taşeronluk yer almaktadır. Günümüzde çokuluslu taşeron işletmeler de etkinlik

göstermekle birlikte, teknik şartnamelere uygun biçimde işlev üstlenmiş taşeron işletmeler esasen emek

yoğun imalat aşamasında ucuz işgücünden yararlanmak üzere uzmanlaşmış ve aralarında ülkemizin de

yer aldığı teknolojik kapasiteye sahip gelişmekte olan ülkelerde yoğunlaşmaktadır. Bir başka deyişle,

esnek iş organizasyonunun ikinci parcasında asıl işlev gören küçük ve orta boy işletmelerdir. Bu

işletmelerin, formel olmaktan çok, esasen işgücü maliyetinden tasarruf etmek üzere enformel istihdama

başvurdukları ve yukarıda belirtilen 100 milyar dolarlık bir pazar payına ulaştıkları ileri sürülebilir. Bu

enformelleştirme çabası esasen mali sektördeki (yüzde 30'luk) kazanca denk bir geliri bu kez reel

sektörde güvence altına almakla sonuçlanmaktadır. Doğru Cevap A'dır.

tek bir işyerinde bir araya topladığı klasik çalışan kümesi aracılığıyla üretmekten giderek vazgeçmekte ve

"esnek uzmanlaşma" ilkesine göre, yani, bir kısmı kayıt dışı olan, küçük boyutlu, daha esnek ve

uzmanlaşmış üretim birimleri oluşturarak, üretimi ademi merkezileştirmekte ve işi örgütlemektedir.

Rekabeti iyileştirme amacı taşıyan maliyetleri ve çabaları sıkılaştırma önlemleri çercevesinde, işletmeler

sabit formel bir işyerinde yerleşik (formel) klasik istihdam ve ücret koşulları ile donanmış az sayıda bir

çekirdek işgücünden yararlanmakta ve çevresel olarak, dünyanın dört bir yanına dağılmış farklı iş

yerlerinde kayıt dışı çalışanlarla donatılmaktadır. Doğru Cevap C'dir.

dışı ekonomik faaliyetler işgücü yoğun faaliyetler olduğundan, üretim faktörü olarak emek ön plana çıkar.

Böylece ekonomide istihdam edilmeyen ya da yeterince istihdam edilemeyen işgücü, toplumsal

ihtiyaçları karşılayıp toplumsal faydayı en üst düzeyde sağlayacak biçimde devreye girmektedir. Bu

durumda kayıt dışı istihdamın işsizliği azaltıcı özelliğini ön plana çıkarmaktadır. Kayıtlı sektörde

kendisine iş imkanı bulamayan kişilere hem iş ve hem de gelir elde edebilme imkanı yaratılmakta, bu tür

faaliyetler doğal işsizlik sigortası görevi görmektedir. Doğru Cevap A'dır.

Kayıt dışı çalıştırılan işçi1er için mesai kavramı yoktur, işverenin emir ve direktifleri doğrultusunda

normal çalışma saatlerini asarak, bazen hafta sonu tatili, bayram tatili vs. gibi işçinin hakkı olan tatillerde

de çalışmak zorunda kalmaktadırlar. Doğru Cevap E'dir.

Doğru cevap B seçeneğidir.

Doğru cevap D seçeneğidir.

Doğru cevap D seçeneğidir.

Doğru cevap E seçeneğidir.

Doğru cevap E seçeneğidir.

Türkiye’ye gelince, kayıt dışı ekonomide elde edilen gelirin ulusal gelirin yüzde 60’ına ulaştığına ilişkin kestirimlerde bulunduğu ve bunun yetkili kişilerce dile getirildiği medyadan izlenebilmektedir. 2004 yılı verileri esas alınırsa kayıt dışı istihdam yoluyla elde edilen gelirin 180 milyar ABD dolarına ulaştığı sonucuna varılabilir.

Doğru cevap C seçeneğidir.

Doğru cevap E seçeneğidir.

İkinci özellik ise, boyut çeşitliliğini de göz önünde tutarak, reel sektördeki işletmelerin taşeronları olmalarıdır. Bu anlamda, reel sektör işletmeleri kayıt dışı istihdam edilenleri çalışma koşullarının sorumluluğunu üstlenmeden karşılaştırmalı üstünlük elde etmektedir. Bunu da, isgücü piyasalarının karşılıklı bağımlılığı çerçevesinde taşeronluğa başvurarak talep ve teknolojideki değişimlere kısa sürede ve ek bir bedel ödemeksizin uyum sağlayarak başarmaktadırlar. Öyleyse, kayıt dışı ekonominin genişlemesi salt formel ekonominin işgücünü emme yeteneğine değil, aynı zamanda benimsenen doğal eğilime de bağlıdır.

Doğru cevap C seçeneğidir.

Vergi gelirlerinin azalması ise olumsuz özellikler arasındadır. 

Doğru cevap C seçeneğidir.

Doğru cevap A seçeneğidir.