ETKİLİ İLETİŞİM TEKNİKLERİ

Bazıları benmerkezcilikle bencilliği karıştırsa da, farklı ama ilişkili iki kavram olduğu görülür. Bencillik; her olayda, her işlemde kendi menfaatını düşünme ve her işten çıkar sağlama düşüncesidir. Benmerkezcilik ise dünyayı “ben”e dayanarak algılamaya ve yorumlamaya karşılık gelir.

Benmerkezcilik kavramı Piaget tarafından ortaya atılmıştır.

Ana-baba benliğine sahip olan kişi iletişim kurarken genellikle yargılar, denetler, ders verir, akıl öğretir, korur ve kollar, sahip çıkar, problem çözer, kısıtlar ve önyargı ve kalıpları vardır.

Üzerinde düşünerek doğruluğuna ya da yanlışlığına karar veren bir benliktir.

Yetişkin benliğine sahip kişiler iletişimlerinde ağırlıklı olarak şu ifadelere yer vererek konuşurlar:
- “… olmalı.”
- “Öyle mi?”
- “Beraber düşünelim” .

Benmerkezcilik, bireylerarası ilişkilerde olayları bir başkasının görüş açısından görememektir.

Algısal perspektif alma, diğer kişinin bakış açısını fark etme; bilişsel perspektif alma ise diğer kişinin ne düşündüğünü fark etmedir.

Benlik, kendi kişiliğimize ilişkin kanılarımız ve kendi kendimizi görüş tarzımızdır. Benlik kişinin hayatta ne istediğine ilişkin amaçladığı ve ideallere özgü soruların yanıtlandığı durumdur. Kısaca benlik, bireyin özellikleri, yetenekleri, değer yargıları, amaç ve ideallerine ilişkin kanılarının dinamik bir örüntüsüdür.

Ebeveyn ego-durumu, çocukluk dönemindeki başta anne-baba olmak üzere tüm otorite figürlerine ait kayıtlarından oluşur. Yaşamın ilk yıllarında otorite figürlerinin davranışlarını, farklı durumlarda verdikleri tepkileri, çeşitli konulardaki düşünce ve tutumlarını izler ve kaydederiz. Yıllar sonra bu ego- durumu aktif olduğunda, tıpkı çocukken izlediğimiz ve kaydettiğimiz bu otorite figürleri gibi hisseder, onlar gibi düşünür, onlar gibi konuşur ve onlar gibi tepki veririz.

Ana-baba benliğine sahip olan kişi iletişim kurarken akıl öğretir.

İnsan ilişkilerinde saldırgan davranış biçimine sahip olmak iletişim kalitesine olumsuz anlamda katkıda bulunmaktadır. İnsan ilişkilerinde, kimisi, yalnızca kendini düşünür ve daima kendini haklı görür. Bu kişiler, saldırgan davranış biçimine sahiptir.

Benmerkezcilikte bireyin kendisini merkeze alması söz konusudur. Birey her şeyde kendini esas alır, her şeyi kendine dayandırır. Benmerkezcilikle bencillik farklı şeylerdir. Bencillik; her olayda, her işlemde kendi menfaatını düşünme ve her işten çıkar sağlama düşüncesidir. Benmerkezcilik ise dünyayı “ben”e dayanarak algılamaya ve yorumlamaya karşılık gelir.

Ford’a göre üç tür benmerkezcilik vardır. Bunlar: Görsel, bilişsel ve duygusal benmerkezciliktir.

Kurdek ve Rodgon üç tür perspektif şekli tanımlamışlardır. Bunlar diğer kişinin bakış açısını farketme olan algısal perspektif alma, diğer kişinin ne düşündüğünü farketme olan bilişsel perspektif alma ve diğer kişinin yaşamakta olduğu duyguların neler olduğunu farketme olan duygusal perspektif almadır.

Benlik kendi kişiliğimize ilişkin kanılarımız, kişiliğin öznel yanı, ‘’Ben neyim?’’ sorusunu cevaplayabilen bir olgudur. III. ifade de yer alan benliğin kişiliğin nesnel yanı olma ifadesi doğru bir ifade değildir.

Ana-baba benliğine sahip bir kişi iletişim kurarken; yargılar, denetler, ders verir, akıl öğretir, korur ve kollar, sahip çıkar, problem çözer, kısıtlar, önyargı ve kalıpları vardır. Oysa benmerkezcilik,sabırsızlık, merak etme ve kontrolsüz olma çocuk benliğine sahip kişilerin özellikledir.

İnsanlar ilişkilerinde üç temel yaklaşımdan birini benimserler. Bunlar: saldırgan, çekingen ve güvenli (atılgan) davranış biçimleridir. Tarifi yapılan davranış biçimi çekingen davranış biçimidir.

İnsanlar ilişklerinde üç temel yaklaşımdan birini benimserler. Bunlar: saldırgan, çekingen ve güvenli (atılgan) davranış biçimleridir. Tarifi yapılan davranış biçimi güvenli (atılgan) davranış biçimidir.

Yetişkin benliğine sahip bir kişi akılcıdır, paylaşır, anlar,geliştirir ve çözğm bulmaya yönelir. Kontrolsüz ve sabırsız olma özellikleri çocuk benliğine sahip kişilerde görülürken, denetlemeci olma ve kısıtlama ana-baba benliğine sahip kişilerin genel özellikleri arasındadır.

Kurdek ve Rodgon üç tür perspektif şekli tanımlamışlardır. Bunlar diğer kişinin bakış açısını farketme olan algısal perspektif alma, diğer kişinin ne düşündüğünü farketme olan bilişsel perspektif alma ve diğer kişinin yaşamakta olduğu duyguların neler olduğunu farketme olan duygusal perspektif almadır.