ETKİLİ DAVRANIŞ YÖNETİMİ

Dışardan bir kişi davranış ile ilgilenmeden davranışın kendiliğinden pekiştirme etkisi göstermesi durumu otomatik pekiştirme olarak ifade edilmektedir.

Az sıklıkla ellerini yıkayan çocuğa ellerini yıkadıktan sonra aferin demek olumlu pekiştirmeye örnektir.

Yiyecek- içecek ve duyu birincil pekiştireçlerdir.

Çocuğun hoşuna gidecek kıyafetler, kitaplar, resimler, oyuncaklar ve
diğer nesneler pekiştireç olarak kullanılabilir.

Örneğin, on jeton toplayan bir çocuğa parka gitme hakkı verildiği
varsayılırsa, birey parka gidip vakit geçirmek için belirli davranışları yerine getirmesi sosyal pekiştireçtir.

Eşzamanlı tarifeye göre pekiştireç değerlendirmesinde, iki uyaran arasından hangisinin davranış üzerinde daha büyük etki yarattığı dikkate alınır. Birey, kendisine sunulan uyaranlardan birine diğer uyarana oranla daha büyük tepki verirse, davranışın ortaya çıkmasında büyük tepki verilen uyaranın diğerine
göre daha etkili bir pekiştireç olarak kaydedilir. Doğru cevap A'dır.

Birey için zararlı yiyecek ve nesneler pekiştireç olarak kullanılmamalıdır. Doğru cevap C'dir.

Öğretilmesi hedeflenen ya da istenilen davranışın kazandırılmasında, belli sayıda olumlu davranıştanveya belli bir süreden sonra pekiştireç verilmesi
aralıklı pekiştirme tarifesi olarak tanımlanır. Doğru cevap D'dir.

Sabit oranlı pekiştirme tarifesi, belli bir davranıştan sonra pekiştirmenin yapılmasıdır. Pekiştiricilerin verilmesi, planlanmış belli sayıda davranış gösterilmesine bağlıdır. Örneğin, bir bireyin günde üç kez dişini fırçaladıktan sonra istediği bir etkinliği yapması gibi. Doğru cevap A'dır.

Pekiştirme, hoşa giden bir uyarıcının ortama sokulması veya hoşa gitmeyen bir uyarıcının ortamdan çıkartılması işlemidir.

Örneğin, Ayşe Hanım kızı yemekten önce
ellerini yıkarsa, yemeğin ardından kızının en çok
sevdiği meyveleri sofraya koymaktadır. Bu örnekte,
istenen davranış ellerini yıkayarak sofraya oturulmasıdır.
Sunulan pekiştireç sevilen meyvedir. Bu
pekiştireç birincil pekiştireçtir.

İkincil Pekiştireçler:

Pekiştireç belirleme formu, bireyle başarılı bir öğretim yapabilmek için etkinlikler sırasında sonunda kullanılacak pekiştireçleri belirlemek amacıyla, bireyin yiyecek ve içecek pekiştireçlerinden, nesnel pekiştireçlerinden, sosyal pekiştireçlerden ve etkinlik pekiştireçlerinden hangilerini tercih ettiği ya da etmediğini belirlemek amacıyla hazırlanmıştır.

Sembol pekiştirme, tek başına sunulduğunda herhangi bir değeri olmayan, ancak başka pekiştireçlerle
değiştirilerek kullanıldığında anlam kazanan bir süreçtir

İzlerlik sözleşmesi olumlu davranışın gerçekleşmesi ve gerçekleşmemesine
bağlı olarak bireye pekiştireç sunulmasını ortaya koyan yazılı ya da resimli biçimde hazırlanan bir sözleşmedir.

"sabit oranlı pekiştirme tarifesi"

Zaman aralıklı pekiştirme tarifeleri, sabit zaman aralıklı
pekiştirme tarifesi (SAPT) ve değişken zaman aralıklı
pekiştirme tarifesi (DAPT) olarak iki biçimde
sınıflandırlmaktadır.