ESTETİK VE SANAT FELSEFESİ

Soru değerlendirme sorusu olup,metin dikkatlice okunmalıdır.

Soru analiz sorusu olup,metni iyi okumak gerekir.

Soru hatırlama sorusu olup,metni okumak yeterlidir.

Soru değerlendirme sorusu olup,metin iyi okunmalıdır.

Soru analiz sorusu olup,metin iyi okunmalıdır.

"Aristoteles'e göre sanatların ve sanat eserlerinin amacı sadece estetik hoşlanma veya haz yaratmak değil aynı zamanda ahlaki bir değer yaratmak ve seyircisini  ahlaki bir süreçten geçirmektir."

Augustinus’a göre, güzel dıştan gelen bir şey değildir çünkü güzele esas olan
birlik varlığa da esastır ve tek tek cisimler ve canlılar tam da bu yüzden gerçekte
oldukları derecede güzeldirler. Güzel yargısı aynı zamanda düzenin kavranmasını
da içerir.

Mevlevilikte önemli bir ritüel olan sema, Mevleviliğin metafiziksel-dini boyutunun estetik dışavurumunu yansıtır.

Retorik, mantık, aritmetik, gramer ve geometrinin liberal sanatlar sınıflandırılmasının içinde yer alırken, şiir bir beceri ve zanaat türü olarak görülür.

Orta Çağ islam estetiği daha çok ontolojik, dini, ahlâkî, metafizik ve psikolojik temellendirmeler üzerinden güzel kavramını açıklar. Güzel kavramının mantıksal olarak belirlenmesi bu önemin genel özelliklerinden biri değildir.

Yeni Platonculuğun kurucusu Plotinus'tur.

Augustinus’a göre, güzel dıştan gelen bir şey değildir çünkü güzele esas olan birlik varlığa da esastır ve tek tek cisimler ve canlılar tam da bu yüzden gerçekte oldukları derecede güzeldirler.

Tanrı’dan alıp insanlara vermeyi temsil eder

Farabi’ye göre “Güzellik, parlaklık ve ihtişama sahip her mevcûd, varlığı en mükemmel durumda olandır. İlk Olan’ın varlığı en mükemmel varlık olduğuna göre, onun güzelliğ, güzel olan her şeyin güzelliğinin üstündedir”

Sözü edilen düşünce maddi bir yönü bulunan sanat eserinin arkasında duran bir metafiziksel, dini ve bağlamsal boyut olduğunu vurgular.

Platon, Devlet adlı eserinde sanatın doğası, toplumdaki ve insan hayatındaki yeri üzerine çözümlemelerde bulunarak kendi metafizik ve ontolojik kuramı çerçevesinde “Sanat nedir?” sorusuna yanıt aramıştır.

Platon’un çeşitli dönemdeki yazılarında güzeli doğru ve uygun orantı, mutlak ve her şeyin ondan pay aldığı tözsel bir varlık ve sevginin nesnesi olarak tanımladığını hatırlayacaksınız. Ancak Platon hiçbir zaman güzeli tek tek şeylerin güzelliği olarak tanımlamamıştır.

Aristoteles 'in Poetika adlı eserinde, katharsis: sanatçı tarafından yaratılan/üretilen sanat eserinin izleyicisinde meydana getirdiği duyuşsal etkilenmeyi ifade etmektedir.

Augustinus’nin güzel kuramında güzel kavramı sayı, birlik, oran ve düzen kavramlarıyla açıklanmış ve temellendirilmiştir. Güzel onu algılayanın bilişsel yapısı tarafından belirlenir. Yalnız bununla Augustinus güzelin göreceliğini savunmaz. Güzel Tanrı’nın birliğinden pay aldığından ve güzel Tanrı’nın ilahi aydınlatması sayesinde insan bilincine sunulduğundan nesnel ve mutlaktır.

Aristoteles katharsis kuramıyla sanatın amacının acıma ve korku duygularıyla ruhu tutkulardan arındırmak olduğunu ileri sürmüştür. Onun estetik kuramında mimetik etkinlik salt estetik değer taşıyan bir etkinlik değildir; mimetik etkinliğin
amacı aynı zamanda iyi ve ahlaki olarak olması gerekeni ortaya koymaktır. Aristoteles estetik nesnenin estetik öznede duygulardan ve tutkulardan arınma veya temizlenme yaratıp yaratmaması açısından sanatsal değeri olduğunu belirtir. Estetik deneyim sadece doğada olanı olduğu gibi aktarmaz, onun özünde bilişsel ve duyuşsal boyut da vardır.