ESKİ TÜRK EDEBİYATININ KAYNAKLARINDAN ŞAİR TEZKİRELERİ

Diğerleri yanlıştır. Cevap A şıkkıdır.

b şıkkı, kendisi ve ailesi hakkında; c şıkkı,iman ve amel hakkında; d şıkkı, çocuklar için; e şıkkı, II. Mahmut hakkında yazılmıştır. Cevap a şıkkıdır.

Bahsedilen özellikler Arif hikmet'e aittir. Cevap A şıkkıdır.

E şıkkı  Esat Efendi'ye aittir. Cevap e şıkkıdır.

Yer verilmemiştir. Cevap e şıkkıdır.

Diğerleri Arif Hikmet'e aittir. Cevap a şıkkıdır.

Tevfik'e aittir. Cevap A şıkkıdır.

Bahsedilen yazar Mehmet Tevfik'tir. Cevap A şıkkıdır.

B şıkkında Hz. Peygamber'i; c şıkkında, sadrazamları; d şıkkında yazarları anlatır; e şıkkı Şefkat'e ait değildir. Cevap A şıkkıdır.

19. yüzyılda 17. yüzyıldakine benzer biçimde biyografik bilgiler oldukça azalır.
Hatta bazen hiçbir bilgi verilmeden söz konusu şairin şiiri ile yetinilir. Verilen şiir
örneklerinde de kesintiye gidilir. Bu yüzyıl tezkire yazarlarından Şefkat, Tezkire-i
Şuara, Tevfik, Mecmua-i Teracim, Mehmet Tevfik, Kafile-i Şuara adlı eserleriyle
daha önceki ünitelerde geçen antoloji tipi tezkirelerin özelliklerini sürdürürler.
Bunların yanı sıra süslü bir dil ve üslupla biyografi kaleme alma bakımından Esat
Efendi’nin, Bağçe-i Safa-enduz’u, Ârif Hikmet’in, Tezkiretü’ş- şuara’sı bu yüzyılda yazılmış olan diğer tezkirelerden ayrılır. Fatin, bu yüzyılda daha önce hiç denenmemiş bir yöntemi uygulamaya koyarak biyografiye önce örnek şiirle başlar.
Ayrıca zamanın makam sahiplerini eserine almak ve onların pek değeri olmayan
şiirlerine yer vermekle itham edilir. Bazen de aynı mahlası kullanan şairlerin şiirlerini birbirine karıştırmıştır. Bu zaaflarına karşın çağının pek çok şairi için tek
kaynak olduğu için önemli bir tezkiredir.

Şefkat’in en önemli eseri tezkiresidir. Eserde 1730’dan 1814’e kadar gelen 125 şair alfabetik olarak dizilmiştir. Şefkat, Enderunlu İbrahim Nâşit’in Müntehabât-ı Eşâr adlı şiir mecmuasını hizmetinde bulunduğu Yahya Paşazade Ali Bey’in isteği üzerine tezkire haline getirmiş ve Tezkire-i Şuara olarak isimlendirmiştir. Tezkire, biyografilerde bilginin verilme şekli, hemen bütün şairlerin vefat tarihlerinin kaydedilmesi, şair ve eser değerlendirmelerinde kullanılan kavramlar ve bunların kullanılma sıklıkları açısından diğer antoloji tipi tezkirelerle benzerlik gösterir. Ancak antoloji tipi tezkirelerde görülmeyecek kadar uzun mukaddimesiyle farklılık arz eder. Tezkirenin dili ağır ve özentilidir.

Esat Efendi (1789-1848), İstanbul’da doğdu. Ailesi Malatya’nın Arapkir kazasına bağlı Nerdübanlı köyündendir. Esat Efendi, kendisinin seyyid olduğunu söylemektedir. Aile 1738’de İstanbul’a göç etmiş, babası Ahmet Efendi sahaflar şeyhi olmuştur. Esat Efendi, Sahaflar Şeyhizade diye şöhret buldu. Babasının Kudüs ve Mısır kadılıkları sırasında yanında bulunup Arapça öğrenen Esat Efendi, İstanbul’da Halet Efendi’ye intisap ederek tahsilini sürdürdü. Tahsilini tamamladıktan sonra müderrislik, naiblik, kâtiplik, vakanüvislik, kadılık, gazete başyazarlığı, kazaskerlik, elçilik, nazırlık vb. olmak üzere çok sayıda farklı görevlerde bulundu.

Şahid-i Müverrihîn: Türkçe’de kullanılan bazı kelimelerin imlâsını, tarih düşürmenin kurallarını ve bu alanda eser veren bazı şairlerin kısa biyografilerini
anlatan bir eserdir.

Şiirlerinde Nefî, Nâbî ve Nedim’in etkileri görülen Ârif Hikmet Bey, eski şiirin son temsilcilerinden biridir. Namık Kemal onun II. Mahmut devrinin en gözde şairlerinden biri olduğunu belirtmektedir. Üç dilde yazdığı şiirlerini topladığı divanından takdirle bahseden Cevdet Paşa ise Arapça şiirlerini beğenir. Onun ilmî ve edebî şahsiyetinden övgüyle söz eden bir başka kişi ise Ziya Paşa’dır.

Hatimetü’l-eşar: Fatîn’in en önemli eseridir. 672 şairin hayatından söz eden
tezkire, bu hâliyle Türk edebiyatının en hacimli şair tezkirelerindendir. Eser, Salim Tezkiresi’nin bıraktığı 1721’den 1853’e kadar Osmanlı ülkesinde yetişen şairler
hakkında bilgi içerir.

Tam adı Şefkat Seyyid Abdulfettah’tır. Eserleri:

Divançe, Siyer-i Nebevî, Hadikatü’l-vüzerâ, Tezkiretü’ş-şuara

Şahid-i Müverrihîn: Türkçe’de kullanılan bazı kelimelerin imlâsını, tarih düşürmenin kurallarını ve bu alanda eser veren bazı şairlerin kısa biyografilerini anlatan bir eserdir.

Esile ve Ecvibe, İman-ı Ebeveyn, Kevkebü’l-mesud fi-kevkebeti’l-cünud, Mahmudü’l-eser fitercemeti’l-mustazrafi’l-müsteser, Ziba-yıTevarih, Bâğçe-i Safa-enduz

"İstanbul’da doğdu. Özellikle çıkarmış olduğu mizahî gazete olan Çaylak ile tanınan Mehmet Tevfik, düzenli bir eğitim görmedi, gazetelerde çalışarak yetişti. Bu arada Hazinei Hassa Mektubî Odası’nda, Ticarethane-i Âmire’de, 1872 yılında İstanbul Tanzifat Müdürlüğü’nde çalıştı. Bir süre Bursa ve Bosna vilayetlerinde kaldı. 1876’da Osmanlı gazetesini çıkardı. Bir ara Macaristan’a gitti ve dönüşünde Yadigâr-ı Macaristan kitabını yayınladı. İstanbul’da öldü ve vasiyeti üzerine Çamlıca’ya gömüldü."

Esat Efendi'nin medrese tahsilini bitirenlerden birinin sınavında sorulan soruları ve cevapları içine alan eserinin adı "Esile ve Ecvibe'dir. Doğru yanıt: E'dir.