EDB408U
ESKİ TÜRK EDEBİYATININ KAYNAKLARINDAN ŞAİR TEZKİRELERİ
2018-2019
Ara Sınav
TFE-1-7
Soru 1
وزرانك
علماسندن وشعرانك فضلا سندندر.
بين
الانام ولى الدين اوغلى ديمكله معروف
باوجودكه علو نسب وكمال حسبله موصوفدر.
والدلرى
موالئ عظامدندر.
مرحوم
سلطان مراده قاضى عسكر وكندولر دخى سلطان
محمده خواجه ايكن عقل مميز وشان بى نظير
ايله وزير اولوب نظر عاليلرينه مظهر
دوشمشلردر.
Soru 2
Daha önceki devirlerde yaşamış şairleri eserine almayıp çağdaşlarının biyografilerine yer vermek suretiyle meslektaşlarından farklı bir yol izleyen tezkire yazarı aşağıdakilerden hangisidir?
Soru 3
Biyografisini verdiği şairlerin bazı şiirlerine müdahale ederek “Şu kelimenin yerinde bu olmalıydı.” tarzında eleştiren tezkire yazarı aşağıdakilerden hangisidir?
Soru 4
Hükümdar şairler arasında Muhibbî’ye, Türkçe şiir söyleyen şairler arasında Necatî ile Bakî’nin biyografilerine yer vererek yetiştiği muhitin dışındaki edebî faaliyetlere de ilgisiz kalmadığını gösteren tezkire yazarı aşağıdakilerden hangisidir?
Soru 5
Antoloji tipi tezkireler içinde şairler hakkında en az bilgi vermekle birlikte şairlerin ölüm tarihlerini kaydetme konusunda özen gösteren tezkire yazarı aşağıdakilerden hangisidir?
Soru 6
Tezkireleri, Türk edebiyatının diğer kaynaklarına göre daha ayrıcalıklı kılan özellik aşağıdakilerden hangisidir?
Soru 7
Tezkirecinin eserini yazarken karşılaştığı sıkıntıları anlattığı, okurlardan beklentilerini sıralayıp eserinin başarılı olması için Tanrı’ya yakarışta bulunduğu bölüm aşağıdakilerden hangisidir?
Soru 8
Ali Şir Nevayî tezkiresinde, sekizinci meclisin dışında her tabakanın sonunda ilave bilgilere yer vermiştir. Bir eksiği tamamlamak üzere ilave edilen kısımlara ne ad verilirdi?
Soru 9
Aşağıdaki kavramlardan hangisi biyografilerin kısa, seçilen örneklerin fazla olduğu tezkire türünü nitelemek için kullanılmıştır?
Soru 10
Latifî'nin kâtiplik mesleğine girdikten sonra kendisinin hem tanınmasına hem de Belgrad imaret kâtipliğine tayin edilmesine vesile olan "Bahariyye" kasidesini sunduğu devlet adamı aşağıdakilerden hangisidir?
Soru 11
Ahdi eserini üç ravza olarak tertip ettikten sonra ölümüne kadar geçen otuz yıl zarfında bir bölüm daha ekleyerek eserini dört ravza haline getirmiştir. Sonradan eklenen bu ravzada hangi meslek grubundaki şairlere yer vermiştir?
Soru 12
Tezkirelerde “mecma-ı zurefâ ve menba-ı şu‘arâ” betimlemeleri aşağıdakilerden hangisini nitelendirmek için kullanılır?
Soru 13
Usûlî: Vardarîdür. Şeyh Gülşenî halkasındandur. Bu gazel-i meşhûr anundur.
Vücûd-ı mutlakun bahri ne mevci kim ider peydâ
Ene’l-hak sırrını söyler eger mahfî eger peydâ
Yukarıda Usulî ile ilgili bir tezkire maddesinin tamamı verilmiştir. Üç cümleden ve bir örnek beyitten ibaret olan Usulî biyografisi 16. yüzyıl tezkirelerinin hangisinden alıntılanmıştır?
Vücûd-ı mutlakun bahri ne mevci kim ider peydâ
Ene’l-hak sırrını söyler eger mahfî eger peydâ
Yukarıda Usulî ile ilgili bir tezkire maddesinin tamamı verilmiştir. Üç cümleden ve bir örnek beyitten ibaret olan Usulî biyografisi 16. yüzyıl tezkirelerinin hangisinden alıntılanmıştır?
Soru 14
Osmanlı nesir dilinin tarihsel gelişimi konusunda inceleme yapmak isteyen bir araştırmacı aşağıdaki tezkirelerin hangisinden yararlanamaz?
Soru 15
Sehî Bey'in "Heşt Behişt" adlı tezkiresini yazarken birebir model olarak aldığı eser aşağıdakilerden hangisidir?
Soru 16
Doğu Türkçesi ile yazılan ikinci tezkire aşağıdakilerden hangisidir?
Soru 17
Aşık Çelebi'nin tezkiresinden sonra yazılmıştır. Yazarı çoğunlukla ilmiye sınıfındaki şairleri eserine almıştır. Tanıdığı ve meşhur olan şairlerin biyografilerini uzun tutmuş, yeni yetişen şairlerin biyografilerini ise kısaca anlatmıştır. Tezkire ağır ve sanatlı bir üslupla kaleme alınmıştır.
Yukarıda sözü edilen tezkire ve yazarı aşağıdakilerden hangisidir?
Yukarıda sözü edilen tezkire ve yazarı aşağıdakilerden hangisidir?
Soru 18
Latîfî Tezkiresi'ne yöneltilen en önemli eleştiri aşağıdakilerden hangisidir?
Soru 19
Eserde yazarın tarihçiliği ve tarihçilik içinde de biyografi yazarlığı ön plana çıkar. Uzun bir mukaddime ve yazarın Rükn adını verdiği dört bölümden oluşan eserde, biyografiler genel tarihin içinde yer aldığı için şuara tezkirelerindeki örneklerden az da olsa farklı özellikler gösterir.
Yukarıda sözü edilen eser aşağıdakilerden hangisidir?
Yukarıda sözü edilen eser aşağıdakilerden hangisidir?
Soru 20
Şiirlerinden ve tezkiresinden anlaşılacağı üzere yazarın hayatı yoksulluk içinde geçmiştir. Bu durum yazarda bedbahtlık duygusu uyandırmış, onun bu psikolojisi alaya, zaman zaman hicve yönelmesine sebep olmuştur. Yazar tezkiresinde kendisini telaşçı, zayıflıktan beli bükülmüş, tiryaki bir züğürt gibi tasvir eder.
Yukarıda söz edilen tezkire yazarı aşağıdakilerden hangisidir?
Yukarıda söz edilen tezkire yazarı aşağıdakilerden hangisidir?