aofsorular.com
EDB104U

ESKİ TÜRK EDEBİYATINA GİRİŞ: SÖZ SANATLARI

2. Ünite
Soru 1
Aşağıdakilerden hangisi hem anlam he söz sanatları içinde değerlendirilebilecek bir ifade biçimidir?
Soru 2
Yukarıda verilenlerden hangisi ya da hangileri anlam sanatlarının ifade biçimleridir?
Soru 3
Aramazdık gece mehtâbı yüzün parlarken

Bir uzak yıldıza benzerdi güneş sen varken (F. Nâfiz Çamlıbel)

Beytinde ‘mehtâb (ay aydınlığı)’, ‘yıldız’ ve ‘güneş’  aralarında anlam ilişkisi bulunan sözcüklerdir. Beyitteki edebî sanat aşağıdakilerden hangisidir?

Soru 4
Mürdeye canlar virür bîmâra sıhhat leblerün 
Hikmet i Lokman u i'câz-ı Mesîhâ bundadur (Baki)

Yukarıdaki beyitte “bir ibarede önce birtakım unsurları söylemek, sonra da bunların her biriyle ilgili başka unsurları sıralamak” şeklinde ifade edilen edebi sanat aşağıdakilerden hangisidir?

Soru 5
Aşağıdaki edebi sanatlardan hangisi insan dışındaki herhangi bir canlıya, eşyaya, nesneye insanmış gibi hitap etmektir?
Soru 6
Âvâzeyi bu âleme Dâvud gibi sal
Bâkî kalan bu kubbede bir hoş sadâ imiş” ( BAKİ)

Yukarıdaki beyitte ‘şairin kendi adı’ ve ‘ebedi sonsuzluk’ olmak üzere iki  anlamı olan ‘Baki’ sözcüğünün her iki anlamından da yararlanılarak yapılmış ve yakın ve uzak iki anlamı olan bir sözün zihne hemen gelen yakın anlamını değil, uzak anlamını kastetmek olarak tanımlanan bir edebî sanat vardır. Beyitteki edebî sanat aşağıdakilerden hangisidir?

Soru 7
‘Gökyüzünün başka rengi de varmış

Geç fark ettim taşın sert olduğunu

Su insanı boğar ateş yakarmış

Her doğan günün bir dert olduğunu

İnsan bu yaşa gelince anlarmış ‘ ( Cahit Sitki Taranci)

Yukarıdaki dizede şairin yaptığı bilinen bir hususun bir nükteye bağlı olarak bilinmiyormuş gibi ifade edilmesi edebi sanat aşağıdakilerden hangisidir?

Soru 8
Aşağıdakilerden hangisi bir olaya ya da duruma, ifadeye güzellik katacak tarzda, kendi sebebi dışında bir sebep göstermektir?
Soru 9
Aşağıdakilerden hangisi sözlük anlamı “bir şeyi diğer şeyin içine sıkıştırmak” olan bir belâgat terimi olarak belli bir maksadı dile getiren söze bir başka anlam daha ilâve etmektir?
Soru 10
Manaya delâleti açık ve durumun gereğine uygun olan sözü lafız (=söz) ve mana (=anlam) yönlerinden güzelleştiren usûl ve maharetler(=muhassinât)i konu alan bilim dalına ne denir ?
Soru 11
Her tezervün nice bir saydı hevâsında yilüp

Dâ’imâ hırs u tama’ çeşmini bâz eyleyelüm

Yukarıdaki beyitte aşağıdaki ifade biçimlerinden hangisi kullanılmıştır ?

Soru 12
Bir ibarede iki ya da daha fazla sözcüğü veya hükmü zikrettikten sonra bunlarla ilişkili sözcük ya da hükümleri sıralamak yoluyla meydana getirilen bir ifade biçimi aşağıdakilerden hangisidir ? ?
Soru 13
Ne efsunkâr imişsin âh ey dîdâr-ı hürriyyet
Esîr-i aşkın olduk gerçi kurtulduk esâretten

Yukarıdaki beyitte aşağıdaki ifade biçimlerinden hangisi kullanılmıştır ?

Soru 14
Bir ibarede birden fazla unsuru andıktan sonra bunlara ait özellikleri, her birinin hangisine ait olduğunu belirterek söylemeye ne denir ?
Soru 15
Saçı yanağ üstinde kim vardur
Birisi bulut biri gülzârdur.

Yukarıdaki beyitte aşağıdaki ifade biçimlerinden hangisi kullanılmıştır ?

Soru 16
Zamân gelir ki cihân içre ins ü cân kalmaz
Degil degil yalınız ins ü cân cihân kalmaz

Yukarıda kullanılan ifade biçimi aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir ?

Soru 17
Rûzgârum buldı devrân-ı felekden inkılâb
Kan içer oldum ayağın çekdi bezmümden şerâb

Yukarıdaki beyitte aşağıdaki ifade biçimlerinde hangisi kullanılmıştır ?
Soru 18
Belli bir maksadı dile getiren söze bir başka anlam daha ilâve etmek anlamına gelen ifade biçimi aşağıdakilerden hangisidir ?
Soru 19
Bir sözü ikinci defa hem ilk kullanıldığı anlam dışında hem de gerçek anlamı dışında kullanmak olan ifade biçimi aşağıdakilerden hangisidir ?
Soru 20
Aşağıdakilerden hangisi anlam sanatları içerisinde yer almaz?