aofsorular.com
EDB104U

ESKİ TÜRK EDEBİYATINA GİRİŞ: SÖZ SANATLARI - Deneme Sınavı - 2

Dönem Sonu Sınavı 39423
Soru 1
Hem nazımda hem de nesirde kullanılan seci türü aşağıdakilerden hangisidir?
Soru 2
Nice bir hidmet-i mahlûk ile mahzûl olalum
Sâ’il-i Hak olalım nâ’il-i mes’ûl olalum


Akalum pâyına bir bahr-i hamiyyet bulalum
Sıla-i himmetine mâ’ gibi mevsûl olalum

Yukarıdaki şiirde İlk beytin ikinci mısraında “sâ’il” ile “mes’ûl” kafiyesi arasındaki ilişkiyi gören okuyucu, bundan sonraki beyitlerde de “sıla” kelimesi geçince kafiyenin “mevsûl”  olacağını tahmin eder. Sözün sonunun nasıl geleceğine bu kelimenin çoğu zaman ses yapısı bazen de anlamı yol gösterdiğini belirten edebi sanat aşağıdakilerden hangisidir?

Soru 3
Suya virsün bâğbân gül-zârı zahmet çekmesün
Bir gül açılmaz yüzün tek virse bin gül-zâra su

Yukarıdaki beyitte yer alan 'su' sözcüğünün mısra başında ve sonunda kullanılması şeklinde yapılan edebi sanat aşağıdakilerden hangisidir?

Soru 4
Aşağıdaki beyitlerden hangisinde iştikak sanatı yoktur?
Soru 5
Kabz u bastı bu yolun der-pey olur birbirine
Her düzün bir yokuşu her yokuşun bir düzü var (Pertev Paşa)

Yukarıdaki beyitte “Bu yolun sıkıntısı ile ferahlığı birbirini izler.” anlamındaki ilk mısradan sonra, beytin ikinci mısraındaki isim tamlamasının tamlayan ile tamamlanan kısımlarının yerlerinin değiştirilmesiyle aşağıdaki sanatlardan hangisi yapılmıştır?
Soru 6
Bülbül eder güle naz
Ağlayan çok gülen az

Beyiti aşağıdaki cinas türlerinden hangisiyle yapılmıştır?

Soru 7
Murassa seci şiirde hangi adı alır?
Soru 8
Yazılış ve söyleyişteki benzerlik nedeniyle aynı kökten türemiş sözcükler olmadıkları hâlde bu izlenimi veren sözcüklerin bir ibarede toplanmasına ne ad verilir?
Soru 9
Aşağıdaki beyitlerden hangisinde cinas-ı gayr-ı tam (tam olmayan cinas) yoktur?
Soru 10
Aşağıdakilerden hangisi seci sanatıyla ilgili bir kavram değildir?
Soru 11
"Bir şairin başka bir şaire ait şiiri ya olduğu gibi ya da üzerinde birtakım değişiklikler yaparak alıp kendine mal etmesi" şeklinde tanımlanan serikat-i şi’riyye'yi  bedî’ ilmine ilk kez kim dahil etmiştir?
Soru 12
Nazîrede örnek alınan şiirin aksi yönde bir anlam ifade edilmesine ne ad verilir?
Soru 13
Ziyâretten murâd olan du’âdır
Bu gün bana ise yarın sanadır

Yukarıdaki beyitte aşağıdaki edebi sanatlardan hangisi vardır?

Soru 14
Bir şairin başka bir şaire ait şiirden bir mısraı, bir beyti ya da iki beyti kendi şiirine almasına ne ad verilmektedir?
Soru 15
Muamma ve Lügaz'ın karşılaştırılması ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
Soru 16
"Kad enâre’l-ışku li’l-uşşâka minhâce’l-hüdâ
Sâlik-i râh-ı hakîkat ışka eyler iktidâ"

Yukarıdaki örnekte görüldüğü gibi şairler Türkçe şiirlerinin içinde yine kendilerine ait Arapça, Farsça mısra ya da beyitlere yer vermişlerdir. Şiirin bir mısrasını ya da beytini Arapça ya da Farsça yazmaya ne ad verilmektedir?

Soru 17
Aşağıdakilerden hangisi tarih düşürme türlerinden biri değildir?
Soru 18
"Tarih düşürmede bazen bir mısradaki harflerin sayı değerlerinin toplamı istenen tarihin iki katını verir. Dolayısıyla elde edilen sayıyı ikiye bölmek gerekir. Şair bazen tarihin bu şekilde hesaplanması gerektiğine işaret eder." 

Yukarıda tanımı yapılan tarih düşürme türü aşağıdakilerden hangisidir?

Soru 19
Şair aşağıdaki beyitte;

"Şu hadîs oldı cevherîn târîh
Hayruküm men te’alleme’l-Kur’ân"

cevherli tarih düşürdüğünü söyleyerek bir alt mısrada tarihini düşürmüştür. Düşürülen tarihi bulmak için aşağıdaki yollardan hangisini yapmak gerekir?

Soru 20
Men arefe nefsehu- fe-kad arefe Rabbehu

Bildüm bunı buldum anı inkâr iden gelsün berü (Yunus Emre)

Yukarıdaki beyitte koyu dizilmiş olan kısım hadis-i şeriftir. Beyitteki anlatım tekniği aşağıdakilerden hangisidir?