aofsorular.com
EDB104U

ESKİ TÜRK EDEBİYATINA GİRİŞ: SÖZ SANATLARI - Deneme Sınavı - 8

Ara Sınav 39410
Soru 1
Manaya delâleti açık ve durumun gereğine uygun olan sözü lafız (=söz) ve mana (=anlam) yönlerinden güzelleştiren usûl ve maharetler(=muhassinât)i konu alan bilim dalına ne denir ?
Soru 2
Her tezervün nice bir saydı hevâsında yilüp

Dâ’imâ hırs u tama’ çeşmini bâz eyleyelüm

Yukarıdaki beyitte aşağıdaki ifade biçimlerinden hangisi kullanılmıştır ?

Soru 3
Bir ibarede iki ya da daha fazla sözcüğü veya hükmü zikrettikten sonra bunlarla ilişkili sözcük ya da hükümleri sıralamak yoluyla meydana getirilen bir ifade biçimi aşağıdakilerden hangisidir ? ?
Soru 4
Ne efsunkâr imişsin âh ey dîdâr-ı hürriyyet
Esîr-i aşkın olduk gerçi kurtulduk esâretten

Yukarıdaki beyitte aşağıdaki ifade biçimlerinden hangisi kullanılmıştır ?

Soru 5
Bir ibarede birden fazla unsuru andıktan sonra bunlara ait özellikleri, her birinin hangisine ait olduğunu belirterek söylemeye ne denir ?
Soru 6
Saçı yanağ üstinde kim vardur
Birisi bulut biri gülzârdur.

Yukarıdaki beyitte aşağıdaki ifade biçimlerinden hangisi kullanılmıştır ?

Soru 7
Zamân gelir ki cihân içre ins ü cân kalmaz
Degil degil yalınız ins ü cân cihân kalmaz

Yukarıda kullanılan ifade biçimi aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir ?

Soru 8
Rûzgârum buldı devrân-ı felekden inkılâb
Kan içer oldum ayağın çekdi bezmümden şerâb

Yukarıdaki beyitte aşağıdaki ifade biçimlerinde hangisi kullanılmıştır ?
Soru 9
Belli bir maksadı dile getiren söze bir başka anlam daha ilâve etmek anlamına gelen ifade biçimi aşağıdakilerden hangisidir ?
Soru 10
Bir sözü ikinci defa hem ilk kullanıldığı anlam dışında hem de gerçek anlamı dışında kullanmak olan ifade biçimi aşağıdakilerden hangisidir ?
Soru 11
Aşağıdakilerden hangisi anlam sanatları içerisinde yer almaz?
Soru 12
Aramazdık gece mehtâbı yüzün parlarken

Bir uzak yıldıza benzerdi güneş sen varken

                                     F. Nâfiz Çamlıbel


Bu dizelerdeki “mehtâb (=ay aydınlığı)”, “yıldız” ve “güneş” birbirleriyle ilişkili sözcükler oldukları için bu üç sözcüğün bir arada kullanılmasıyla yapılan edebî sanat aşağıdakilerden hangisidir?

Soru 13
Aşağıdakilerden hangisi bir ibarede iki ya da daha fazla sözcüğü veya hükmü zikrettikten sonra bunlarla ilişkili sözcük ya da hükümleri sıralamak yoluyla meydana getirilen bir ifade biçimine verilen addır?
Soru 14
Eyyâm-ı heremde tutalım genc bulunmuş

Tutalım, yaşlılık günlerinde hazine/gençlik bulunmuş anlamına gelen mısrada Arapça “herem (=yaşlılık)” ile Farsça “genc (=hazine)” arasında, “genc” Türkçe “genç”le eş sesli bir sözcük olduğu düşünülürse, burada hangi edebî sanatın olduğu söylenebilir?

Soru 15
Karadutum, çatalkaram, çingenem

Nar tanem, nur tanem, bir tanem

Ağaç isem dalımsın, salkım saçak

Petek isem balımsın, ağulum

Günâhımsın, vebâlimsin

                       Bedri R. Eyüboğlu

Şair yukarıda hangi edebî sanatı kullanmıştır?

Soru 16
Gel girme âhum ile sipihrün arasına
Od ile penbenün oyunı yokdur ey sehâb

                                                     Emrî
Şair beyitte bulut(=sehâb)a seslenerek “ahı ile feleğin arasına girmemesini” tavsiye etmekte ve “ateş ile pamuğun oyunu olmaz” diye de bir uyarıda bulunmaktadır. Beyitteki edebî sanat aşağıdakilerden hangisidir?

Soru 17
Aşağıdakilerden hangisi şiir ve nesirde yakın ve uzak iki anlamı olan bir sözün zihne hemen gelen yakın anlamını değil, uzak anlamını kastetmeye verilen addır?
Soru 18
Yukarıdakilerden hangisinde/hangilerinde mübalağanın dereceleri doğru olarak verilmiştir?
Soru 19
Aşağıdakilerden hangisi nazımda ve nesirde bilinen bir hususun bir nükteye bağlı olarak bilinmiyormuş gibi ifade edilmesine verilen addır?
Soru 20
Aşağıdakilerden hangisi bir olaya ya da duruma, ifadeye güzellik katacak tarzda, kendi sebebi dışında bir sebep göstermek olarak tanımlanan ifade özelliğidir?