ESKİ TÜRK EDEBİYATINA GİRİŞ: SÖZ SANATLARI - Deneme Sınavı - 4

Hangisi bir varlığın niteliklerini sıralamak manasındadır?

Hangisinin sözlük anlamı '' dönme'' manasındadır?

Hangisi bir şeyin elbisesini çıkarmak , soymak manasındadır?

Hangisi sözlük anlamı bakımından dönmek , yüzünü çevirmek manasındadır?

Hangisi bir haberi gizleyerek bir başka söz ve haberi öne çıkarmak manasındadır?

Ne yapsın tavrını bozmazdı ammâ bozdurup âhır

Güzeller Gâlib-i nâ-çârı mağlûb eylemişlerdir (Ş. Galib)

Yukarıdaki beyitte aşağıdaki edebi sanatlardan hangisi yoktur?

Aşağıdaki beyitlerden hangisinde leff ü neşr sanatı yoktur?

Seni gelür işidüb bâğa yâsemen cânâ
Çıkup o şevk ile dîvâra reh-güzâra bakar (Şeyhülislâm Yahyâ)

Beyit “Ey sevgili, yasemin senin bahçeye geleceğini duymuş, o şevkle duvarın
üstüne çıkmış yola bakıyor.” anlamındaki beyitte  şair yaseminin sevgilinin geldiğini işiterek şevkle duvara çıkıp bakması gibi bir hayalî nedene bağlayarak hangi sanatı yapmıştır?

İrdi bir g¯ayete te’sîr-i hevâ kim bir mûr
Bir dem-i germ ile eyler yedi deryâyı serâb (Nef ’î)
Şair bu beyitte havanın sıcaklığını anlatmak için “bir karıncanın sıcak nefesiyle
yedi denizi kuruttuğunu” ifade etmektedir. Burada var olduğu iddia edilen durum
geçmişte gerçekleşmemiş; gelecekte de gerçekleşmesi aklen mümkün olamayacak bir durum olan bu tür mübalağa türü aşağıdakilerden hangisidir?

Rûzgârum buldı devrân-ı felekden inkılâb
Kan içer oldum ayağın çekdi bezmümden şerâb (Fuzulî)

Beytinde biri “ayak”, diğeri de “kadeh” olmak üzere iki anlamı olan “ayak” sözcüğünün her iki anlamından da yararlanılarak yapılmış ve yakın ve uzak iki anlamı olan bir sözün zihne hemen gelen yakın anlamını değil, uzak anlamını kastetmek olarak tanımlanan bir edebî sanat vardır. Beyitteki edebî sanat aşağıdakilerden hangisidir?

"Ömrümü yedi" cümlesindeki anlatım biçimi aşağıdakilerden hangisidir?

“Arslanağzı”, “devetabanı”, “kuzukulağı”, “hanımeli” gibi bitki ve çiçek adlarını meydana getiren anlatım yolu aşağıdakilerden hangisi olabilir?

Bir sözü temel anlamının da kastedilmiş olması mümkün olmakla birlikte temel anlamı dışında kullanmaya nedir?

Sözden kelime ya da cümle çıkarma ile yapılan îcâza ne denir?

Hangisi "İtnâb" için örnek gösterilemez?

Az ve öz söz söyleyerek yapılan îcâz hangisidir?

Zihnin gösteren/işaret eden ile gösterilen/işaret edilen arasında var olan zorunlu ve doğrudan bir ilişki aracılığıyla bir bilgiye ulaştığı delâlet hangisidir?

Anlamı sebep-sonuç ilişkisine değil anlaşmaya, uzlaşmaya dayalı, iletişim ve bilgi aktarımı değerine sahip bir işaret biçimi hangisidir?

Tazammun nedir?

Hangisi "Mecâz-ı mürsel" özelliklerinden değildir?