ESKİ MEZOPOTAMYA VE MISIR TARİHİ

Yazılı sürecin başlamasıyla birlikte Güney Mezopotamya’da Sümerlerin adları ön plana çıkmıştı.

Akkadların başkenti Agade’nin Babil veya Kiş kenti yakınlarında olduğu varsayılmaktadır.

Akkad İmparatorluğu’nun kurucusu kral Sargon’dur. Onu izleyen ve yaklaşık iki yüzyıl devam eden egemenlik boyunca iktidara geçen kralların birçoğunun yalnızca adları bilinmektedir.

Akkad kralları hakkındaki bilgilerin çoğu, ikinci binyılın başlarına aittir. Nippur’da tanrı Enlil için inşa edilmiş en önemli Sümer tapınağına armağan olarak sunulmuş heykel ve kabartmalarda bulunan yazıtlar, mühürler, ülkenin değişik yerlerine yapılmış seferlerin anısına dikilmiş steller Akkad kralları
hakkında bilgi verir.

Naram-Sin’in unvanları arasında“Akkad’ın tanrısı, evrenin fatihi” gibi ona yüklenen olağanüstü gücü gösteren tanımlar vardır. Bu durum onun bir tür tanrı-kral olarak ölümsüzleştirildiğini ve mitolojik öykülere konu edildiğini göstermektedir.

Kuzey Suriye ve Güneydoğu Anadolu’da Kafkasya’dan göç ederek gelen Hurriler yeni bir güç olarak sahneye çıkmışlardır. Şarkali-şarri dönemi yazıtları, bir Batı Sami grubu olan Amurruların da ilk kez bu dönemde Kuzey Suriye’de etkin bir konuma geldiklerini açıklar. Akkad dönemi sonrasına ait bazı şiirsel anlatılarda, devletin sonu ve başkent Agade’nin düşüşü, kutsal mekânlara ve tanrılara karşı takındığı tavra bağlanır.

Kült: Tanrı veya tanrıların özelliklerini, tapınağını, ibadet şeklini kapsayan tapınma ile ilgili eylemlerin tümü.

Akkad sanatı, sarayın ve kralın yüceltilmesi kurgusuyla şekillenmiş propaganda amaçlı kabartma ve stel örneklerinden oluşur.

Lagaş kralı Entemena ve Urukagina ilk reformistler olarak bilinirler. Yapılan bu ilk düzenlemelerde
daha çok borç affı gibi konular işlenmiştir. Gerçek anlamda ilk yasa koyucu kral Ur-Nammu’dur.

Zigguratlar, masif bir kütle halinde, piramit biçiminde yükseltilerek inşa edilmiş
tapınak binalarıdır.

Akkad İmparatorluğu'nun bugüne kadar yeri tam olarak keşfedilmemiş başkenti Agade’dir.

Akkad imparatoğrluğu’nun kurucusu olan kral Sargon’un ismi Akkadca Şarru-kin’dir.

Mısır, Akkad kralı Sargon’un orduları tarafından hiç istila edilmemiştir.

Akkad İmparatorluğu’nun yıkılışında etkin olan ve dağlı bir kabile oldukları dışında haklarında fazla bir şey bilinmeyen topluluk Gutiler’dir.

Güney Mezopotamya’ya dışarıdan gelerek yerleşen Sami kökenli ilk topluluk Akkadlardır.

III. Ur Sülalesi yönetiminin kurucu kralı Utu-hegal’in Ur kentine yönetici (ensi) olarak tayin ettiği Ur-Nammu’dur.

Akkad İmparatorluğu’nun çöküşünden sonra Ur kentinde kurulan Yeni Sümer Devleti’ne III. Ur Sülalesi denmesinin sebebi, Sümer kral listelerine göre Ur kentinin üçüncü kez krallığı devralmasıdır.

Biblos, Mari, Ebla ve Tuttul III. Ur Sülalesi döneminin efsanevi krali Ur-Nammu’nun siyasal ilişkiler içerisinde olduğu önemli ticaret merkezleridir.

Ur kentinde III. Ur Sülalesi döneminde katlı bir şekilde inşa edilmiş yüksek anıtsal yapıya Ur Zigguratı  denir.

III. Ur sülalesi döneminde kral Şu-Sin döneminde Fırat ve Dicle nehirleri arasına inşa edilen büyük duvar kuzeyden gelen Amurruların göçüne karşı yapılmıştır.