ERKEN ÇOCUKLUK DÖNEMİNDE GELİŞİM I

Orta çocukluk için gelişim görevleri şu şekilde sıralanmaktadır.

Erken ergenlik; çocukların sağlıksız bir gelişim işareti olarak erişkinliğe giriş yaşının (örneğin erkek çocuklarda 9, kızlarda ise 7 yaşın altına düşmesi şeklinde) düşmesidir. Doğru cevap A’dır.

Kültürel ve coğrafyaya bağlı farklar olmakla birlikte altı yaşındaki bir çocuğun boyu ortalama 106 cm, ağırlığı da yaklaşık 20 kg civarındadır. Bu yaşlarda büyüme, önceki dönemler olan bebeklik ve ilk çocukluğa göre daha yavaştır. Ancak bir sonraki dönem olan ergenlikte tekrar hız kazanacaktır. Yedi yaşındaki erkek çocuklar ortalama 127 cm boyunda olup kızlar erkeklerden ortalama 4-5 cm daha kısadır. 9-10 yaşlarına kadar kızlardan daha uzun ve iri bedene sahip olan erkek çocuklar, ilköğretimin ilk kademesinin son yıllarında kızlardan daha ufak bir görünüme sahip olurlar. Bu sıralarda erkekler, kızlardan daha hareketli ve bedensel güç gerektiren etkinliklere daha çok yönelme eğilimindedirler. Doğru cevap B’dir.

6-8 arasındaki yaşlar, bedensel büyümenin yavaşladığı yıllar içerisindedir. Bedensel büyüme hatırlanacağı gibi okulöncesi dönemden 10-11 yaşlara kadar oldukça yavaş seyreder. Büyümedeki bu yavaşlama, 10 yaş civarında vücut biyokimyalarındaki değişimlere paralel olarak kızlarda değişmeye başlar. O zamana kadar erkek çocuklar, kızlara göre daha uzun ve daha kilolu görünümdedir.

Gelişimin “baştan ayağa doğru olacağına” ilişkin temel ilkesine dayalı olarak çocukluktan yetişkinliğe doğru başın bedene oranı değişmektedir. İnsanoğlu dünyaya geldiğinde başının bedenine oranı dörtte bir iken yetişkinlikte bu oran sekizde bire iner. Gövde ve bedenin bütünü açısından baktığımızda ise doğumda gövde, bedenin sekizde üçü olup bu oran yetişkin olunduğunda da korunur. Bacaklar, doğumda bedenin sekizde biri iken yetişkinlikte bedenin yarısı kadardır. Büyüme tüm organlarda devam ederken bacak boyundaki büyüme diğerlerine göre çok daha hızlı olması nedeniyle dikkat çekicidir. Doğru cevap C’dir.

Gelişimin merkezden çevreye doğru geliştiği ilkesine dayalı olarak da önce kol, bacak, gövde kasları gibi kaba devinimle ilgili büyük kaslar büyüyüp gelişmekte; daha sonra el ve ayak parmaklarındaki küçük kaslar gelişmektedir. Kasların ağırlığı ile bedenin tümünün ağırlığının karşılaştırılmasına baktığımızda çocukta bu oran %25 iken yetişkinlikte %45 olur. Sinir sisteminin gelişimi açısından bakıldığında beynin büyüme ve gelişmesinin çok önemli olduğu görülür. Doğumdan itibaren büyümekte olan beyin, 3. yaşta %80, yedi yaş civarında ağırlığının %90’ını tamamlamıştır. Kalan %10’luk kısmın gelişimi, 8-20 yaşlarında tamamlanır. Beyindeki gelişim, beyin hücrelerini birbirine bağlayan bağlantıların çoğalmasıyla olmaktadır. Doğru cevap D’dir.

6-12 yaş döneminde fiziksel gelişimin önceki dönemlere göre daha yavaş olması; çocuğun bedenindeki yavaş bir biçimde oluşan değişmeler sayesinde çocuğa, hareket (motor) becerilerini en iyi şekilde kullanmayı ve kontrol etmeyi öğrenmesi fırsatını verir. Beden gelişimindeki bu yavaşlık, çocuğun hareket becerilerinin olgunlaşmasına olanak sağlar. İlköğretimin ilk kademesinin ilk yıllarına karşılık gelen 6-8 yaşlar, ince motor kaslar kullanılarak gerçekleştirilen becerilerin gelişiminin hızlandığı bir dönemdir. Bu yaşlardaki çocuklar; kaslarındaki gelişime paralel olarak koşma, zıplama, hoplama, atlama becerilerini kullanarak, ağaca tırmanabilmekte, bisiklet kullanabilmekte, paten kayabilmektedir. Doğru cevap B’dir.

Gelişimin “merkezden çevreye doğru gelişeceği” yönündeki diğer bir ilke doğrultusunda önce kaba devinimle ilgili büyük kaslar olan kol, bacak ve gövde kasları gelişirken daha sonra el ve ayak parmaklarındaki küçük kaslar gelişecektir. Doğru cevap C’dir.

İlköğretimin ilk kademesinin ilk yıllarına karşılık gelen 6-8 yaşlar, ince motor kaslar kullanılarak gerçekleştirilen becerilerin gelişiminin hızlandığı bir dönemdir. Bu yaşlardaki çocuklar; kaslarındaki gelişime paralel olarak koşma, zıplama, hoplama, atlama becerilerini kullanarak, ağaca tırmanabilmekte, bisiklet kullanabilmekte, paten kayabilmektedir. Bunların yanı sıra yazı yazma, resim yapma, dikiş dikme, çekiç/tornavida kullanma gibi etkinlikleri de başarıyla gerçekleştirebilmektedir. Hareketlilik açısından cinsiyetler arası farklar gözlenir. Kızlar fiziksel beceriyi gerektiren jimnastik, bale gibi alanlara yönelirken erkek çocuklar, daha çok güç ve enerji isteyen futbol gibi oyunlara yönelmektedirler. Doğru cevap A’dır.

Fiziksel büyümeyi etkileyen etmenler;

Oyun, okulöncesi dönemde olduğu gibi ilköğretimin ilk kademesinde de çocuğun yaşamında çok önemli işlevlere sahiptir. Çocuk, oyun kurarken veya düzenlenmiş bir oyuna katılırken veya oyun sırasında ortaya çıkan sorunları çözerken geçirdiği yaşantılarla bu döneme özgü gelişim görevlerinin hemen hemen tamamını kazanma fırsatı bulur. Sözü edilen gelişim görevleri; gündelik oyunlar için gerekli fiziksel becerileri öğrenme, büyüyen bir organizma olarak kendine karşı yararlı bir tutum oluşturma, yaşıtlarıyla geçinmeyi öğrenme, uygun erkeksi ve kadınsı sosyal rolü öğrenme; okuma, yazma ve hesap ile ilgili temel becerileri geliştirme; vicdan, ahlak ve değerler sistemi geliştirme, kişisel bağımsızlığa ulaşma, sosyal grup ve kurumlara karşı tutum geliştirmedir. Doğru cevap E’dir.

I, II, IV numaralı olanlar doğrudur. Doğru cevap B'dir.

%90' ı tamamlanır. Doğru cevap D'dir.

Önce kaba devinimle ilgili büyük kaslar olan kol, bacak ve gövde kaslarının gelişmesi, daha sonra el ve ayak parmaklarındaki küçük kasların gelişmesidir. Doğru cevap A'dır.

Sözü edilen kavram "beden kitle indeksi"dir. Doğru cevap C'dir.

Verilen ifadelerin hepsi doğrudur. Doğru cevap E'dir.

I, II, III, VI numaralı olanlar doğrudur. Doğru cevap D'dir.

Verilenlerin hepsi doğrudur. Doğru cevap E'dir.

I, II, IV numaralı olanlar doğrudur. Doğru cevap D'dir.

Sözü edilen kavram "fiziksel ihmal" dır. Doğru cevap C'dir.

6-8 yaş grubudur. Doğru cevap B'dir.