aofsorular.com
FEL201U

BİLGİ KAVRAMININ ÇÖZÜMLEMESİ

9. Ünite 20 Soru
S

Bilginin deneyimsel koşullarının yerine gelmesi nelerle ilgilidir?

Bilginin deneyimsel koşullarının yerine gelmesi genellikle fiziksel ve pratik şartların uygun olmasıyla ilgilidir.

S

Bilginin ne olduğunu aydınlatma konusuyla ayrıntılı ve sistematik bir tarzda ilk ilgilenen düşünür kimdir?

Platon

S

Bilginin kavramsal unsurları nelerdir?

İnanç, doğru ve gerekçelendirme.

S

“Gerekçelendirilmiş Doğru İnanç Bilgi midir?” başlıklı makalesi, bilginin üç koşulunun birden sağlanması durumunda bile tümcesel bilginin oluşmayabileceğini göstererek önermesel bilgi alanında büyük bir sarsıntı yaratan düşünür kimdir?

EDMUND GETTIER

S

Gettier’in bilginin klasik tanımı eleştirisi karşısında önerilen ilk çözüm nedir?

Gettier’in bilginin klasik tanımı eleştirisi karşısında önerilen ilk çözüm inançların yanlış önermelere dayanmaması gerektiği şartını getirmektir.
S
Gettier’in eleştirisi ışığında önerilen nedensel ilişki şartı nedir?

Bilginin olgularla uygun bir nedensellik ilişkisi içinde ortaya çıkması gerektiğini belirtmektir.

S

Nedensel ilişki şartını öne süren felsefeciler, bilginin oluşması için ne önermişlerdir?

Ele alınan bir Ö önermesinin (veya inancının) nedeninin Ö olgusu olması gerektiğini savlarlar. Nedensellik görüşünün en önde gelen savunucularından Alvin Goldman’a (1967) göre, önermesel bilginin tanımın şu şekilde verebiliriz:

Eğer ve sadece aşağıdaki koşullar sağlanırsa K kişisi Ö önermesini biliyordur:Ö önermesi K kişisinin Ö’ye ilişkin inancı ile uygun bir nedensel ilişki içinde olmalıdır.

S
Gettier’in eleştirisine önerilen üçüncü çözüm nedir?

Üçlü analizin dördüncü bir koşulla desteklenmesidir.

S

Gettier'e karşı dördüncü bir koşulun tanıma eklenmesini kimler önermiştir?

Keith Lehrer ve Thomas Paxson.

S

'Ad hoc' ne demektir?

Ad hoc’ Latince bir deyim olup, kabaca “bu amaçla” anlamına gelmektedir. Daha açık yazarsak, ‘ad hoc’ deyimi “belirli bir amaca veya soruna yönelik olarak” anlamına gelir ve genellikle bir kuramı veya görüşü zorluklarından kurtarmak için uydurulmuş “günü kurtarıcı” açıklamalar için kullanılır.

S

Bilgi ile ilgili genel olarak neler söylenebilir?

Bilgi rastgele olmayan bir zihinsel durumdur; bilgi gerçeklik veya dünya içindeki nesnelerin ya da oluşumların özneler tarafından kavranması ile ilgilidir; bilginin “doğruyu” yakalamakla ilgili bir yönü vardır.

S

Bilgi felsefesinin diğer adı nedir?

Epistemoloji

S

Platon hangi eserinde bilginin “gerekçelendirilmiş doğru inanç” olabileceği fikrini ifade eder?

Theaitetos diyaloğunda.

S

Deneyimsel boyutta inanç sahibi olmak önermesel bilginin oluşması için neden yeterli değildir?

Bilginin oluşmasında inançlarımız, deyim yerindeyse, gerçekte ne olduğu konusunda “sorumluluk taşımak” durumundadır. Daha açıkçası, önermesel bilgi, “inanç” olmaktan ziyade “doğru inanç” olmak zorundadır.

S

Descartes’tan başlayarak Modern Dönem felsefecilerinin temel epistemolojik sorunu ne olmuştur?

Bilginin kaynakları olmuştur.

S

20. yüzyıla gelindiğinde bilgi ile ilgili odak noktası ne olmuştur?

Önermesel bilgi tekrar epistemolojinin ilgi odağına yerleşmiştir. 

S

Bilginin “gerekçelendirilmiş doğru inanç” olduğunu söylemek, gündelik tanımlarımız ve gündelik anlam dünyamız açısından çok yararlı olmasa da bizlere ne sağlar?

Anlamayı pekiştiren ve geliştiren bir yön taşıyabilir.

S

Gettier'in bilgi kuramına ilişkin serimlemesine ilişkin eğer ve sadece hangi koşullar sağlanırsa K kişisi Ö önermesini biliyordur?

A) (i) Ö doğrudur
(ii) K kişisi Ö’ye inanır
(iii) K kişisinin Ö’ye inanması için gerekçe vardır.

(B)(i) K kişisi Ö’yü kabul etmektedir
(ii) K kişisi Ö için yeterli kanıta sahiptir
(iii) Ö doğrudur

(C) (i) Ö doğrudur
(ii) K kişisi Ö’nün doğruluğundan emindir
(iii) K kişisi Ö’nün doğru olduğundan [elindeki kanıtlar itibarıyla] emin olma hakkına sahiptir.

S

Gettier'in bilgi kuramıyla ilgili önemli iki saptaması nelerdir?

  1. (1)  “Gerekçelendirme” ve “doğruluk” farklı kavramlardır. Bir önerme yanlış ol- masına rağmen iyi gerekçelere sahip olabilir.

  2. (2)  Eğer bir Ö1 önermesinden mantıksal olarak bir Ö2 önermesini türetirsek ve eğer Ö1 önermesi iyi gerekçeleri olan bir önermeyse, Ö1 önermesinin sonu- cu olan Ö2 önermesi de iyi gerekçelendirilmiş bir önerme olur.

S

Gettier'e verilen yanıtlar arasında en önemli üçü nelerdir?

1. Yanlış öncülleri engelleme

2.Nedensel ilişki şartı

3. Dördüncü bir koşulun tanıma eklenmesi