ENVANTER VE BİLANÇO

İşletmenin gelir ve giderlerini gösteren ve gelir tablosunun düzenlenmesini sağlayan hesaplara gelir tablosu hesapları denir.

İşletmenin esas faaliyetleri çerçevesinde satılan mal ya da hizmetler karşılığında alınan ya da tahakkuk ettirilen toplam değerleri kapsar. Satılan mal ve hizmetlerle ilgili sübvansiyonlar, satış tarihindeki vade farkları, ihracatla ilgili dönem içinde ortaya çıkan kur farkları, vergi iadeleri brüt satışlar içinde gösterilir. Brüt satışlara Katma Değer Vergisi dahil edilmez.

Faiz gelirleri esas faliyet dışı gelirler arasında gösterilirken diğer gelirler esas faliyet gelirleridir.

Satış iskontoları esas faliyet giderleri sınıfında bulunmaktadır.

Vadesi bir yılın altına düşen peşin tahsil edilmiş gelirler 380 Gelecek Aylara Ait Gelirler hesabında izlenir.

Cari dönme ilişkin olup gerçekleşmiş ancak ödemesi gelecek dönemlerde yapılacak olan giderlerin ilgili döneme ait olanların belirlenip tahakkuk esasına göre dönem giderlerine aktarılması dönemsellik kavramının gereğidir.

Dönem sonunda tüm gelir ve giderleri Dönem Kâr veya Zararına devredilerek kapatılırlar. Gelir ve gider arasında ortaya çıkacak olumlu fark kâr olarak ifade edilir. Bu kâr rakamı işletmenin vergi öncesi (Ticari Kâr) kârıdır.

İşletme aktifinde ve pasifinde yer alan alacak ve borç senetlerinin değerleme günündeki gerçek değerine indirgenmesine reeskont adı verilmektedir.

Elde edilen ticari kar vergiye tabidir. Diğer şıklar vergiye tabi olmayan gelirlerden oluşmaktadır.

Verilen kayıt Dönem Net Kârı ve Zararı Hesabının bilanço hesabına aktarılması kaydıdır.

İşletmenin esas faaliyetleri çerçevesinde satılan mal ya da hizmetler karşılığında alınan ya da tahakkuk ettirilen toplam değerleri kapsar.

60 Brüt Satışlar
600 Yurtiçi Satışlar
601 Yurtdışı Satışlar
602 Diğer Gelirler 

Doğru cevap A'dır.

Esas faaliyetlerden kaynaklanan giderler Tekdüzen Hesap Planında; Satış İndirimleri, Satışların Maliyeti ve Faaliyet Giderleri grup başlıkları altında aşağıdaki gibi sınıflandırılmıştır. III ve IV esas faaliyet dışı giderler arasında yer almaktadır.

Dönemin gelir ve giderlerinin dolaysıyla faaliyet sonucunun doğru belirlenmesi açısından dönem sonunda
gelir ve gider hesapları ile ilgili aşağıdaki işlemlerin yapılması gerekir.
• Mal satışından kaynaklanan gelir ve giderlerin belirlenmesi,
• Birden fazla dönemi ilgilendiren gelir ve giderlerin ilgili döneme aktarılması,
• Gerçekleşen gelirlerin ve giderlerin belirlenmesi,
• Gelir ve gider hesaplarının Dönem Kârı veya Zararı Hesabına aktarılması,
• Maliyet hesaplarında (7. grupta) izlenen giderlerin gelir tablosu hesaplarına aktarılması. Doğru cevap D'dir.

Cari döneme ait olmayan, ancak cari dönemde tahsil edilmiş bulunan gelirlerin ilgili dönemi gelinceye kadar bilançonun pasifinde geçici bir hesapta bekletilir. Bir yıldan daha kısa süreye ait olanlar 380 Gelecek Aylara Ait Gelirler hesabında, bir yıldan uzun olanlar ise 480 Gelecek Yıllara Ait Gelirler hesabında izlenir.

İşletmenin içinde bulunulan muhasebe döneminde ortaya çıkmış, ancak ödemesi gelecek muhasebe döneminde yapılacak giderlerden bir yıldan daha kısa sürede ödenecek olanlar bilançonun pasifinde geçici bir hesapta 381 Gider Tahakkukları bir yıldan uzun vadede ödenecekler ise 481 Gider Tahakkukları hesabında izlenir.

Dönem içerisinde maliyet hesaplarında izlenen dönem giderleri dönem sonunda yansıtma hesapları kullanılarak gelir tablosu hesaplarına aktarılır.

7/B maliyet hesaplarında yer alanlar;

791 İşçi ücret ve giderleri

794 Çeşitli giderler

796 Amortisman ve Tükenme payları

792 Memur ücret ve giderleri

D şıkkında yer alan 710 Direkt ilk madde ve malzeme giderleri 7/A maliyet hesaplarında takip edilmektedir. Doğru cevap D'dir.

Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliği’nde, varlık ve kaynakların finansal tablolara doğru yansıtılmasında esas alınacak parasal değerin belirlenmesi işlemi, “değerleme” olarak tanımlanmaktadır. Diğer bir ifade ile değerleme, işletmenin finansal durumu ve faaliyet sonucunu gerçeğe uygun bir şekilde tespit etmektir. Doğru cevap E'dir.

Geçici Farklar: Ticari açıdan gelir (Hisse senetleri değer artış kazançları, Verilen çekler reeskontgelirleri vb) ve gider (Kıdem tazminatı karşılığı, Alış bedelin altında bir değerle değerlenmiş hissesenetleri) olarak kaydedilen, cari dönemde vergi mevzuatı açısından kabul edilmeyen, istenen koşullarıngerçekleşmesi durumda gelecek dönem veya dönemlerde gelir ve gider olarak kabul edilecek giderler bu gruba dahil edilir. Doğru cevap C'dir.

Kurumlar Vergisi 5. maddesinde bazı kazançlar kurumlar vergisinden istisna tutulmuştur. Bu kazançlara
verilebilecek örnekler aşağıdaki gibidir;
• Kooperatiflerin ortakları için hesapladıkları risturnlar
• Portföyünün en az % 25’i hisse senetlerinden oluşan menkul kıymet yatırım fonları (döviz
yatırım fonları hariç) ile aynı nitelikteki menkul kıymetler yatırım ortaklıklarının portföy
işletmeciliğinden doğan kazançları,
• Portföy işletmeciliğinden doğan kazançlar,
• Gayrimenkul yatırım fonları veya ortaklıklarının kazançları,
• Emeklilik yatırım fonlarının kazançları,
• Yatırım indirimi istisnasıdır.

Doğru cevap E'dir.