ENVANTER VE BİLANÇO - Deneme Sınavı - 17

Net gerçekleşebilir değer, Türkiye Muhasebe Standartları çerçevesinde ele alınan değerleme ölçülerinden biridir.

Gayrimenkuller, Emtia ve Zirai Mahsuller maliyet bedeli ölçüsüne göre değerlenir.

Senetli alacaklar ile senetli borçlar tasarruf değeri ölçüsüne göre değerlenir.

Böyle bir durumda, satışların maliyeti tutarı düşük olacağından kar yüksek çıkacaktır. Ve sermayenin kar payı şeklinde dağıtılması nedeniyle alacaklı olan üçüncü kişiler için risk artar.

Emtia esas olarak maliyet değeri ile değerlenmesine karşın, değerleme günündeki satış bedelinin % 10 ve daha fazla bir düşüklük gösterdiği durumda MALİYET BEDELİ yerine  EMSAL BEDELİ uygulanabilir.

Geriye doğru üç aylık satış miktarlarına bakılmalı ve emsal bedeli belirlenecek mal miktarının % 25' inden az olmamalıdır. Bu nedenle, üçün sıradaki 30 birim doğru cevaptır.

Kira geliri ya da değer artışı kazancı elde etmek amacıyla elde tutulan gayrimenkuller,  TMS' de "yatırım amaçlı gayrimenkuller" olarak ifade edilmiştir.

VUK hükümlerine göre maddi duran varlıklar ilk muhasebeleştirilmelerinde maliyet bedeli ölçüsüne göre değerlenir.

Diğer seçeneklerde bulunan hesaplar HAZIR DEĞERLER grubunda yer almaktadır.

E seçeneğinde bulunan bilgi "tahvillere" aittir. Tahviller gerek anonim şirketler ve kooperatifler, gerekse devletin ilgili kurumları tarafından borç temin etmek amacıyla çıkarılan borçlanma senedi niteliğindeki menkul kıymetlerdir.

TMS 39’a göre, tahviller de şirket yönetiminin tahvili elde tutma niyetine bağlı olarak Gerçeğe Uygun Değer Farkı Kar/Zarara Yansıtılan Menkul Değerler, Satılmaya Hazır Menkul Değerler veya Vadeye Kadar Elde Tutulacak Menkul Değerler kapsamında kayda alınabilir.

VUK’un 281. maddesine göre, alacakların mukayyet değerleri ile değerlenmesi gerekmektedir.

Senetli alacaklar ilke olarak mukayyet (kayıtlarda görünen) değerleriyle değerlenmekle birlikte VUK’un 281. maddesine göre reeskonta tabi tutulmak suretiyle tasarruf değerleriyle değerlenmeleri de (borç senetlerini de aynı işleme tabi tutmak şartıyla) yasal olarak mümkündür.

işlemin kaydı aşağıdaki gibidir.

120 Alıcılar hesabı                          5.600 TL 

              600 Yurtiçi satışlar hs.                               5.000 TL

              Ertelenmiş vade far. hs.                                600 TL

Bankalar hesabı, bankada bulunan nakit para anlamına geldiğinden V.U.K. un 266.maddesine göre itibari değerle değerlenmesi gerekir.

Vergi Usul Kanunu’nda değerlemenin amacı “vergi matrahının hesaplanması” dır.

Maliyet bedeli ¨iktisadi bir varlığın elde edilmesi veyahut değerinin artırılmasıyla
ilgili olarak yapılan ödemelerle bunların bağlı olduğu her türlü giderlerin toplamı¨ olarak tanımlanmıştır. Yani maliyet bedeli, bir varlığın elde edilebilmesi için katlanılan giderlerin toplamıdır.

Tasarruf değeri VUK madde 264’te “bir iktisadi varlığın değerleme gününde sahibi için arz ettiği gerçek değer” olarak tanımlanmıştır.
Senetli alacaklar ve senetli borçlar  banka ve sigortacılık işiyle iştigal eden
işletmelerde tasarruf değeri ile değerlenir.

150 İlk Madde ve Malzeme hesabı üretimde kullanılmak üzere satın alınan hammadde, yardımcı malzeme, işletme malzemesi, ambalaj malzemesi, yakacak malzemesi, kırtasiye malzemesi gibi stokları izlemek için kullanılır.

157 Diğer Stoklar hesabında yan mamuller, artıklar, hurdalar, değeri düşen mal gibi stoklar takip edilir.

Stokların envanterine stokların fiziki sayımı ile başlanır. Ülkemizde üçer aylık geçici vergi dönemlerinden Mart, Haziran ve Eylül ayları sonlarında, bir çok işletmede fiziki sayımdan (fiili envanter) ziyade stok kayıtları üzerinden envanter (kaydi envanter) yapılmaktadır. Ancak 31 Aralık itibariyle mutlaka fiili sayım yapılmalıdır. Bu amaçla oluşturulan sayım ekipleri, işletmenin deposunda yer alan tüm stokları fiilen sayar, tartar, ölçer ve envanter listelerini çıkartır. Sayım işleminde işletmede var olan tüm hammadde, yarı mamul, yardımcı malzeme, mamul ve ticari mallar ayrı ayrı sayılır. Envanter işlemleri sırasında satın alınmış ve henüz depoya gelmemiş mallar stoklar içinde değerlendirilmez. Konsinye (emanet) olarak gönderilen mallar stoklar içinde kabul edilir, konsinye olarak gelen mallar ise stoklar içine dahil edilmez.