Kavramsal Boyut ve Arka Plan ‘Oluşum Süreci, Tanımlar, Gereksinimler, Oyuncular, Hedefler’

Günümüzde savunma sanayi ağırlıklı olarak kullanılan ELD, kullanılması öngörülen bir sistemin tasarım aşamasından başlayarak, geliştirme, test, üretim, envantere giriş, kullanım süreci ve son olarak elden çıkarılması aşamalarına kadar tüm süreçlerin lojistik desteğinin bütünsel olarak ele alınmasıdır.

ELD pratiklerinin amacı, sistemlerin kullanımda bulunuş sürecini ömür devri anlayışı ile artırarak, sistemin kullanım esnasında lojistik destek ihtiyacını optimum seviyede karşılamak, sonuçta
sistemin envanterde bulunduğu sürede maliyet etkin biçimde elde tutulmasını sağlamaktır.

Lojistiğin ilk kitabının yazarı olan Bowersox
1980’lerin sonrasını ‘Lojistik Rönesans’ dönemi
olarak ifade etmiştir.

ELD, ihtiyaç duyulan sistemlerin ömür devri boyunca ihtiyaç duyacağı lojistik desteğin; belirlenmesi,
tasarlanması, geliştirilmesi, üretimi, tedarik edilmesi, konumunun belirlenmesi, işletilmesi, desteği, kullanımdan kaldırılması gibi tüm unsurları içeren maliyet etkin olarak planlama ve bu planın pratiğe dökülmesini sağlayan yaklaşımların bütünüdür.

Lojistik;
Birden fazla tanımı olsa da lojistik, genel olarak önceden belirlenmiş bir amaca ulaşmak
için ihtiyaç duyulanların temini, üretimi, dağıtımı ve/veya tüketim için gereken süreçleri
destekleyen eylemler olarak tanımlanabilir.

ELD pratiklerinin amacı, sistemlerin kullanımda bulunuş sürecini ömür devri anlayışı ile
artırarak, sistemin kullanım esnasında lojistik
destek ihtiyacını optimum seviyede karşılamak,
sonuçta sistemin envanterde bulunduğu sürede
maliyet etkin biçimde elde tutulmasını sağlamaktır.

ELD, teknik ve yönetimsel eylemler disiplinli,
bütünleşik ve döngüsel yapıda bir yaklaşımla;
• Bir sistem ve ekipmana destek gereksinimlerini entegre etmek,
• Hazır bulunuş hedeflerine ulaşmak için
gerekenlerin tespit etmek ve destek gereksinimlerini geliştirmek,
• Gereken desteği sağlamak,
• Gereken desteğin maliyetini minimize etmek şeklinde ifade edilebilir.
Bu yaklaşım en genel hâli ile aşağıdaki şekilde
özetlenebilir:
• Lojistik desteği tanımla,
• Lojistik desteği tasarla,
• Lojistik desteği temin et,
• Lojistik desteği icra et.

ELD yaklaşımının temel bileşenleri aşağıda sıralanmıştır;
• Bakım Planlaması,
• İşgücü ve İnsan Faktörleri,
• Desteklenebilirlik (Lojistik Destek Analizi)
• Malzeme ve Tedarik Destek Ekipmanı
• Eğitim ve Eğitim Ekipmanı
• Güvenilirlik ve İdame Edilebilirlik
• Teknik Bilgi ve Dokümantasyon
• Bilgisayar ve Bilgisayar Kaynakları Yönetimi
• Tesisler
• Paketleme, Elleçleme, Depolama ve Ulaştırma
• Test Edilebilirlik Mühendisliği ve Destek ve
Test Ekipmanı (D&TE)

Çok büyük ve karmaşık bir yapıda olsa da ELD süreçlerinde müşteri ve yüklenici olmak üzere iki temel
aktör (Şekil 1.3) vardır.

• En düşük maliyetle sisteme sahip olmak,
• Desteklenebilirliği ve ikmali geliştirmek için
dizayn karar sürecinde etkili olmak,
• Maliyet ve destek kriterlerini tanımlamak ve
limitlerini belirlemek,
• Destek kaynaklarını geliştirmek ve tanımlamak

• Kar maksimizasyonunu sağlamak,
• Gelir bütçesinin maksimizasyonu,
• Teknik kapasitenin artırımı,
• Pazar payının artırımı,
• Müşteri beklentilerini karşılamak,
• Sektörel itibarını yükseltmek.

Envantere dâhil edilmiş bir sistemin başarı ölçütü,
performans hedef­lerini karşılaması, maliyetinin optimum seviyede olması, lojistik açıdan desteklenebilir;
bunların sonucu olarak da önceden belirlenmiş ömür
devri boyunca her an kullanıma hazır bulunması olarak ifade edilir.

Yapılan araştırmalarda ağırlıklı olarak savunma sanayinde üretilen askerî amaçlı kullanılan sistemlerde
ömür devri maliyetinin yaklaşık dörtte üçünün sistemin kullanılması esnasında ortaya çıktığı görülmektedir.

ELD’nin en belirgin farklarından birisi sürecin sistemin teslim edilmesinden sonra da devam etmesidir.

ELD’nin ana gayelerinden biri olan tarafların bir araya gelmesini
sağlamaktır. Bu sayede geri bildirimlerle süreçteki
oyuncuların karşılıklı faydası sürekli optimize edilerek iyileştirme devam eder. 

ELD projelerinde mutabık kalınan sözleşme tarafların süreçteki sorumluluklarının belirlenmesini sağlar.

Pratikte daha çok savunma sektöründe uygulama alanı bulan ELD yapısında müşteriler bir ülkenin Hava Kuvvetleri, Savunma Sanayi Müsteşarlığı veya Savunma Bakanlığı olabilmektedir.

ELD süreçleri dinamik süreçlerdir. Kullanım esnasında elde edilen tecrübeleri, sistemin geliştirilmesi ve yeni versiyonlarının tasarlanması sürecine girdi sağlayarak, sistemin bir
bütün olarak hazır bulunuşu için tüm gereksinimlerin belirlenmesine imkân sağlar.

Günümüzde savunma sanayi
ağırlıklı olarak kullanılan ELD konsepti, öngörülen bir sistemin tasarım aşamasından başlayarak,
geliştirme, test, üretim, envantere giriş, kullanım
süreci ve son olarak elden çıkarılması aşamalarına
kadar tüm süreçleri kapsar.

Bu süreçte çevre konularını da içeren ömür devri
yaklaşımının odak noktası olduğu Lojistik Destek
Analizi (LDA) oluşum süreçleri de başlamıştır.