ENTEGRE LOJİSTİK DESTEK - Deneme Sınavı - 6

İş zaman standartları; Bakım sürecinde yapılması planlan işlerin, standartlarını ifade etmektedir. Daha değişik bir ifade ile somut bir faaliyetin işi yapanın tecrübe ve becerisi dikkate alınarak, mevcut imkânlarla tamamlanması için gereken optimum sürenin belirlenmesidir.

Yedek parça maliyeti; Bakım faaliyetleri arasında en yüksek tutan maliyetlerdendir.

Kitapta tablo 6.1'i inceleyiniz.

Teknolojinin artan gelişimine paralel olarak bakımda ilk kayda değer değişimler 1950’lerden sonra görülmüştür. Bu dönemde hemen tüm bakım eylemleri ‘düzeltici’ nitelikte olmuştur. Bu dönemde bakım, mali boyutundan şikâyet edilen, ancak kaçınılmaz ve yönetilmesi mümkün olmayan bir konu olarak ele alınmaktaydı.

1960’lara gelindiğinde, mekanik aksamda görülen arızaların kullanım süresine veya tekrarına bağlı olduğu fark edilince önleyici bakım konseptine geçilmiştir. Bu geçişin temelinde malzemelerin kullanım süresinde yaşadığı yıpranmışlık vardı. Bu dönemde önleyici eylemlerin arızaların oluşmasına engel olacağı ve uzun vadede maliyet tasarrufu sağlanacağı düşünülmüştür. Buna bağlı olarak, üzerinde durulan konu, geçmişe ait bilgilere dayalı olarak, yeterli performans süresinin nasıl belirleneceği olmuştur.

Bu gelişmeleri 1980’lerin sonunda 1990’lerin başında ‘eş zamanlı mühendislik’ ve ‘ömür devri mühendisliği’ çalışmalarının başlaması takip etti. Böylece bakımın gelişim sürecinde yeni bir döneme girildi.

Bakım, bir sistemi önceden belirlenen çalışma koşullarında faal hâlde tutulması için gerekli tüm yenileme ve onarım faaliyetleri olarak tanımlanabilir. Bakım, bir başka ifade ile olası bir arızadan önce sistemi faal durumda bulundurmak için gereken faaliyetlerin bütünüdür.

‘Bakım’ ve ‘onarım’ genel olarak aynı anlamda kullanılsa da farklı anlamlar ifade ederler. Onarım, bakım faaliyetlerinin bir alt bileşenidir. Bir başka ifade ile onarım arıza belirdikten sonra yapılan bakım faaliyetidir. Bakımın temel hedefi arıza ile karşılaşmamaktır.

Elastikiyet değişen koşullara uyum sağlanmasına imkân verir. Maliyet-etkinlik, daha ekonomik bir sistem oluşturulmasına imkân sağlar. Teknik yetkilere uymak, yetki dışı müdahalelerin önüne geçer. Güvenilirlik, bakım sisteminin işlevselliğine olan inancı artırır. Koordinasyon ELD süreçlerindeki tüm taraflar arasında anlaşmazlıkları minimize eder.

Teknik dokümanlara uygun olmak, üretim ve bakımın senkronizasyonun sağlanmasına yardımcı olur. Hatalı müdahaleleri önler.

Taktik seviyede yapılan seçimler ile sistemin bakım ihtiyaçlarının gereken yerde uygulanacak şekilde tüm boyutlarıyla nasıl karşılanacağının cevabı detaylı biçimde verilir. Taktik seviyede uygulanabilecek farklı bakım politikası uygulamaları ve bunlara ait arıza bazlı bakım (failure-based maintenance/FBM), zaman bazlı bakım (time-based maintenance (TBM), koşul bazlı bakım (condition-based maintenance /CBM), fırsat bazlı bakım (opportunity-based maintenance /OBM), dizayn bazlı bakım (design-out maintenance/DOM) ve son olarak e bakım (e-maintenance) gibi farklı tercihler bu aşamada yapılır.

Bakım performans önceliklerini belirlerken belli bazı kıstaslar kullanılır:

Çevre faktörleri

Güvenlik faktörleri

Kontrol kapasite ve konfor faktörleri

Dış görünüm faktörleri

Ekonomi ve maliyet etkinlik

‘Güven Merkezli Bakım (Reliability Centered Maintenance/RCM)’ın ilk uygulaması 1960’lar- da ABD havacılık endüstrisinde olmuştur. Daha sonra askerî havacılık sektörüne ve nükleer tesisler gibi yüksek risk taşıyan sektörlerde uygulanmaya başlanmıştır.

Alana ilişkin bazı veriler;

İşin başarılması için gereken minimum yer (alan ve/ veya hacim)

Elde bulunan mevcut yer (alan ve/ veya hacim)

İşin icrası esnasında yapılan bireysel hareketlerin gerektirdiği yer (alan ve/ veya hacim)

Sosyal faaliyetler için gereken yer

Kaynaklara ilişkin kullanılan veriler aşağıdakiler gibi olabilir;

Görevin tamamlanması için gereken minimum personel miktarı

Set tezgâh alet avadanlık ile diğer gereçler

Yukarıdakilerin her biri insan kaynakları süreçlerinin ELD ile tasarlanan sistemlerin üretim süreçlerine eklenmesinin tasarımı ve geliştirilmesine etki eden dinamiklerdendir.

İnsan kaynakları süreçlerinin tasarımına etki eden kriterler; kontroller, göstergeler ve çevredir.

Titreşim, gürültü, sallantı gibi kriterler sistemden kaynaklı çevre kriterleri arasında sayılabilir.

Bir ELD sisteminin toplam insan kaynağı ihtiyacının belirlenmesi için sistemin tüm bileşenleri için yapılan analizlerin dikkate alınması gerekir. ELD sisteminin hangi bileşeninde olduğu fark etmeksizin iş gücü ihtiyacı dedike, taşeron ve yarı zamanlı çalışan olarak üç şekilde karşılanır.

Yazılım geliştirme döngüsü SAU ihtiyaçlarını karşılamak üzere adım adım ilerleyen sıralı bir üretim döngüsüdür. Yazılım geliştirme planlamasının fonksiyonel boyutu, tahsis boyutu ve üretim boyutu olmak üzere üç jenerik zorluğu vardır.