ENGELLİLERLE SOSYAL HİZMET

Engellileri toplumla bütünleştirmek sosyal hizmet politikalarının en önemli amacıdır. Doğru cevap B'dir.

Toplumsal koruma' nın hedefi, bir toplumda engelli ya da benzer sorunları olan kişilerin doğal ortamlarında yaşamlarını sağlayabilecek olanakları yaratmaktır.

Ülkemizde, engellilere yönelik rehabilitasyon hizmetleri: 1) Sağlık Bakanlığına bağlı hastanelerin Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon servislerinde, 2) Sağlık Bakanlığı’na bağlı rehabilitasyon merkezlerinde, 3) Üniversite hastaneleri ve özel hastanelerde ve 4) Özel ve resmî rehabilitasyon merkezlerinde verilmektedir.

Tıbbi rehabilitasyon, tıbbi bakım ve tedavi süresince kişinin fonksiyonel ve psikolojik yeteneklerini geliştirmeyi ve onu aktif hayata yönlendirmeyi amaçlar. Tıbbi rehabilitasyon, rehabilitasyon faaliyetleri içinde öncelik taşır. Çünkü buradaki başarı, sonraki aşamalarda temel teşkil eder. Örneğin, ellerinden birini kaybetmiş bir kişiye daha önce iki elini kullanarak yaptığı işler tek elini kullanarak yapacağı özel yöntemler öğretilerek yeniden yaptırılır.

Sosyal rehabilitasyonun amaçları şunlardır: Aile hayatına ve daha geniş sosyal bir çevreye engelli bireylerin uyumunu sağlamak; engelli bireylere yönelik olarak bazı teknik modifikasyonların organizasyonunu sağlamak; tıbbi rehabilitasyon sürecinde, engelli bireylerin hastanede bulundukları süre içinde çeşitli hizmetlerden faydalanmalarını sağlamak; engelli bireyleri aile yaşamına hazırlama ve bu bireylerin işten-eve evden-işe ulaşım olanaklarını organize etmektir. Doğru cevap C'dir.

Tıbbi rehabilitasyonun uzun bir tarihçesi olmasına karşılık mesleki rehabilitasyon, 2.
Dünya Savaşı’ndan sonra harp malulü engellilerin topluma kazandırılması, tüketici değil, üretici duruma geçip bağımsız hâle getirilebilmesi için yapılacak çalışmalara verilen önemle başlamış ve Uluslararası Çalışma Örgütünün tavsiye kararları bugüne kadar devam etmiştir. Doğru cevap B' dir.

Uluslararası Çalışma Örgütünün 99 No’lu tavsiye kararına göre “Mesleki rehabilitasyon, devamlı ve bir koordinasyon içindeki rehabilitasyon sürecinde, engelli kişiyi uygun
bir iş sahibi yapmak ve bu konumunu korumasını sağlamak üzere planlanan mesleki rehberlik, eğitim ve işe yerleştirme hizmetlerinin sunulduğu alandır.” Mesleki rehabilitasyon
hizmetlerinin kapsadığı aşamalar ise;
• Değerlendirme; engellinin geriye kalan fiziksel, zihinsel ve mesleki yeteneklerinin
belirlenmesidir.
• Rehberlik; mesleki eğitim ve işe yerleştirme olanakları göz önünde tutularak engelliye yönlendirici öneriler verilmesidir.
• İşe hazırlama ve eğitim; mesleğe uygun olarak niteliği arttırmayı hedef alan sistematik bir eğitim verilmesidir.
• Yerleştirme; uygun bir iş bulmasına yardım edilmesidir.
• Korumalı iş yeri; özel düzenlemeler yapılarak uygun ortamda engellinin çalışmasını sağlamaktır.
• İzleme; engellinin istihdamı sırasında düzenli aralıklarla değerlendirilmesi ve gerekli yardımların yapılması şeklindedir (Toplu, 2009). Doğru cevap D'dir.

Belirli gruplara üye olan dezavantajlı kişilere karşı kurumsallaşmış yapılar, politikalar, uygulamalar ve gelenekler sistematik ayrımcılığı oluşturur. Doğru cevap C'dir.

Olumsuz yaşam olaylarının depresyonun oluşumunda oldukça önemli bir yeri vardır.
Bunlara birkaç örnek;
• Yalnızlık
• Sosyal desteklerin yetersizliği
• İlişki problemleri
• Mali sorunlar
• Ailede depresyon öyküsü
• Erken çocukluk travmaları
• Alkol ve uyuşturucu bağımlılığı
• Sağlık problemleri ve kronik ağrı

Doğru cevap E'dir.

Kliniğe müracaat nedenleri sıklık sırasına göre şunlardır:
• Zihinsel engellilerin bakıcı, anne-baba, eğitmen veya öğretmenlerinin, bireyin seksüel davranış bozukluğu içinde olduğuna hükmetmeleri
• Cinsel istismar
• Kısırlaştırma
• Cinsel ve sosyal eğitim isteği
• Evlilik sorunlar
• Gebelik bakımı ve doğum yardımı
• Gebelik sonlandırılması
• Ailevi sorunlar

Doğru cevap A' dır.

Rehabilitasyonda amaç; kişilerin tıbbi, psikolojik ve sosyal rehabilitasyonlarını sağlayarak toplumla kopmuş olan ilişkilerini ya da üstesinden gelemedikleri ilişkileri kurmalarında yardımcı olmaktır

Engellilere götürülecek rehabilitasyon hizmetlerinin özellikleri şu şekilde belirtilebilir:
• Engelliye, kendine yeterli olması, toplumla kaynaşması, insan haysiyetine yaraşır hayat şartlarına sahip olması konusunda kendisine imkânlar sağlamak.
• Engellinin kendine karşı olan güvenin sağlanmasına, engeli ile birlikte yaşamasına, toplumun sosyal ve ekonomik hayatına katılmasına yardımcı olmak.
• Tıbbi yardımlar yapmak, mesleki eğitim ve işe yerleştirme bakımından, engellilerin engelleri sebebiyle uğradıkları eşitsizliği düzeltmek, fırsat eşitliği çerçevesinde kendilerine uygun çalışma ortamını hazırlamak

Engellinin tıbbi yöntemlerle ve araçlarla fiziki kapasitesini arttırarak, günlük yaşamda mümkün olan maksimum fonksiyonla bağımsızlığa ulaşmasını sağlayarak, hayati fonksiyonlarını yerine getirmeye yönelik çalışmalardır.

Toplum temelli rehabilitasyon; sabit kabul edilinebilir, lokal duruma uygun, mali gücün elverdiği ölçüde yaklaşımları ve teknolojileri kullanarak temel hizmetlerden engelli
bireylerin yararlanmasını sağlamayı hedeflemektedir

Toplumsal bütünleşme, bireyin hangi statüde olduğuna bakılmaksızın bütün sosyal
gruplarla sosyal hayatın temel alanlarında birlikte, iç içe yaşamalarını ifade eder.

Engellilerin toplumla bütünleşmesini engelleyen faktörlerin başında yetersiz politikalar ve standartlar gelmektedir.

Engellilerin toplumla bütünleşmelerini engelleyen konu başlıkları; ayrımcılık, damgalanma, ruh sağlığı ve cinsel sağlık sorunları kapsamında ele alınmıştır.

Korumalı iş yeri “normal iş gücü piyasasına kazandırılmaları güç olan engelliler için mesleki rehabilitasyon ve istihdam oluşturmak amacıyla devlet tarafından teknik ve mali yönden desteklenerek çalışma ortamının özel olarak düzenlendiği iş yerleri”dir.

Damgalanma: bazı birey ve gruplara karşı toplumun tavır alması, onları toplumdan dışlamasına kadar giden davranışlar bütünüdür.

Reçeteli ilaç kullanan engelli birey ise şu sorunlarla karşılaşabilir; uyuşukluk, devamlı
susama, görme bozuklukları, koordinasyon ve konsantrasyon sorunları (www.engelsizegitim.com).