ENGELLİLERLE SOSYAL HİZMET - Deneme Sınavı - 7

Yıldırma hareketleri, sözlü istismar, aşağılayıcı konuşmalar, tehdit, rahatsız edici şakalar, vücut dili ile aşağılama gibi unsurları içeren, sözel, fiziksel, görsel (sürekli bakışlar, süzmeler) veya psikolojik olabilen ayrımcılık türüne taciz adı verilir. Doğru cevap B'dir.

Sağlık hizmetlerine erişememe, istihdam ve fiziksel çevrenin yetersizliği engellilerin dışlandıkları alanlar arasında yer alır

Kişinin içinde yaşadığı toplumun “normal” saydığı ölçülerin dışında sayılması nedeniyle
toplumu oluşturan diğer bireyler tarafından, kişiye saygınlığını azaltıcı bir atıfta bulunulması durumuna damgalanma denir. Doğru cevap A'dır.

Kısıtlı dikkat süresi engelli bireylerin yaşadığı ruhsal sorunlardan biri olan anksiyeteye bağlı sıkıntılar arasında yer alır. Doğru cevap C'dir.

Cinsel ve sosyal eğitim isteği, cinsel istismar ve gebelik sonlandırılması ABD’de Michigan Üniversitesi Jinekoloji bölümünde başlatılan bir programın sonuçlarına göre bu kliniğe müracaat nedenleri arasında yer alır. Doğru cevap E'dir.

“Toplumsal koruma”nın hedefi, bir toplumda engelli ya da benzer sorunları olan kişilerin doğal ortamlarında yaşamlarını sağlayabilecek olanakları yaratmaktır.

Doğru yanıt "A" seçeneğidir.

Rehabilitasyonda amaç; kişilerin tıbbi, psikolojik ve sosyal rehabilitasyonlarını sağlayarak toplumla kopmuş olan ilişkilerini ya da üstesinden gelemedikleri ilişkileri kurmalarında yardımcı olmaktır.

Doğru yanıt "B" seçeneğidir.

Tıbbi rehabilitasyon, tıbbi bakım ve tedavi süresince kişinin fonksiyonel ve psikolojik yeteneklerini geliştirmeyi ve onu aktif hayata yönlendirmeyi amaçlar.

Doğru yanıt "C" seçeneğidir.

Sosyal rehabilitasyonun amaçları şunlardır: Aile hayatına ve daha geniş sosyal bir çevreye engelli bireylerin uyumunu sağlamak; engelli bireylere yönelik olarak bazı teknik modifikasyonların organizasyonunu sağlamak; tıbbi rehabilitasyon sürecinde, engelli bireylerin hastanede bulundukları süre içinde çeşitli hizmetlerden faydalanmalarını sağlamak; engelli bireyleri aile yaşamına hazırlama ve bu bireylerin işten-eve evden-işe ulaşım olanaklarını organize etmektir.

Doğru yanıt "D" seçeneğidir.

Toplumsal rehabilitasyon bireyin hangi statüde olduğuna bakılmaksızın bütün sosyal gruplarla sosyal hayatın temel alanlarında birlikte, iç içe yaşamalarını ifade eder.

Doğru yanıt "E" seçeneğidir.

Doğrudan ayrımcılık, kanunlar, politikalar ve/ veya uygulamalarla kişi veya grupların farklı özelliklerinden dolayı açık bir şekilde dışlanması hâlinde ortaya çıkar.

Doğru yanıt "A" seçeneğidir.

Sosyal dışlanma kavramı, toplumla bütünleşme sağlayacak ekonomik ve sosyal birtakım haklardan ve kaynaklardan yoksun olmak anlamına gelmektedir.

Doğru yanıt "B" seçeneğidir.

Engellilerin dışlandığı alanlar,

Doğru yanıt "C" seçeneğidir.

Damgalama, bir kişinin belli bir sağlık sorunu nedeniyle toplumun geneli tarafından dışlanmasını, ötelenmesini veya yokmuş gibi davranılmasını ifade eder.

Doğru yanıt "D" seçeneğidir.

Engelli bireylerin yaşadığı anksiyeteye bağlı sıkıntılar; anksiyete (kaygı) ve veya panik atak, uyku bozuklukları, baş ağrıları, sindirim sistemi şikâyetleri, kısıtlı dikkat süresi, dalgalı motivasyon, kendini yönetememe, bunalım hissi içinde olma, fiziksel rahatsızlık duygusu, ateşin çıkması, avuçlarda terleme, çarpıntı.

Doğru yanıt "E" seçeneğidir.

Engelli haklarına yönelik uluslararası anlamda elde edilmiş en önemli kazanım olarak nitelendirebilecek olan “Engellilerin Haklarına İlişkin Sözleşme (UNCRPD, 2006)”, engellilerin tüm insan hak ve temel özgürlüklerinden tam ve eşit şekilde yararlanmasını teşvik ve temin etmek ve insanlık onurlarına saygıyı güçlendirmek amacıyla Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulu tarafından 13/12/2006 tarihinde kabul edilmiştir. Bu sözleşmenin engelli bireyler açısından önemi, sözleşmenin (UNCRPD) engelli haklarının takibini öngören ve sözleşmeye taraf olan ülkeleri yasal olarak bağlayan uluslararası anlamda tek yasal belge olmasıdır. Doğru cevap A'dır.

Türkiye, “Engellilerin Haklarına İlişkin Sözleşme”nin TBMM (2008) tarafından onaylanmasını 5825 sayılı kanunla 3 Aralık 2008 Dünya Engelliler Günü’nde uygun bulmuştur. Doğru cevap B'dir.

EHİS madde 3’te sıralanan genel ilkelerden en çok öne çıkan “(engellilere) ayrımcılık yapılmaması (madde 3, b), erişebilirlik/erişilebilirlik (madde 3, f) kadın-erkek eşitliği (madde 3, g) ve çocuk haklarına saygı (madde 3, h)” ilkeleridir. Doğru cevap D'dir.

Yoksulluk, “engellilik” durumunu ortaya çıkaran ve artıran en önemli çevresel olgudur. Ancak yoksulluk olgusunun akıl sağlığında bozulma, depresyon, madde ve alkol bağımlılığı, şiddet, istismar, ırk ve cinsiyet ayrımcılığı, tek ebeveynlik, çocuk ebeveynlik, düşük beslenme, sağlık, eğitim ve sosyal hizmetlerin eksikliği ya da bu hizmetlere erişimde sınırlılıklar yaşama gibi pek çok dezavantajlı bileşeni beraberinde getirmektedir. Doğru cevap E'dir.

Birleşmiş Milletler Engelli Haklarına İlişkin Sözleşmeye Ek İhtiyari Protokolünü, engelli haklarına ilişkin mücadelede değerli kılan konu, taraf ülkelerde engelli haklarının sağlanıp sağlanmadığının veya engelli haklarına ilişkin olası ihlallerin izlenmesinde devletin dışında sivil topluma alan açmasıdır. Doğru cevap A'dır.