ENGELLİLERDE RUH SAĞLIĞI

Psikoseksüel gelişim kuramı insanın cinsel gelişim süreci ile ruh sağlığı arasında sistematik bir ilişki kuran ilk kuramdır. Doğru seçenek (C)dir.

Fallik evre doğal gelişim gösteren bireyin kronolojik olarak 4 ile 6 yaş arasını kapsamaktadır. Doğru seçenek (C)dir.

Dünya Sağlık Örgütü, doğal gelişim gösteren çocukların psikolojik olarak sağlıklı ve dengeli bir oral dönem geçirmeleri için emzirmenin 18 ile 24 ay arasında bırakılması, ancak bunun için bebeğin bireysel özelliklerinin göz önünde bulundurulması gerektiğini ifade etmektedir. Doğru seçenek (C)dir.

Doğal gelişim gösteren çocuklarda tuvalet eğitiminin fizyolojik olarak 2.5-3 yaşlarında olması gereklidir.

Psikoseksüel gelişim kuramına göre bireyin kendi cinsiyetindeki ebeveyni ile özdeşleşme kurmasına neden olan ve psikoseksüel olduğu kadar psikososyal gelişiminde de önemli yer tutan evre fallik evredir. Doğru seçenek (A)dır.

Gizil dönem olarak da ifade edilen latans evre çocukların 6-12 yaş arasındaki dönemi kapsamaktadır. Bu gelişim evresinde çocukların cinsel merakları azalmakta ve çocuklar fallik dönemde özdeşleme ile kazandıkları bilgi ve toplumsal cinsiyet rollerini kendi cinsiyetlerindeki arkadaşları ile daha yoğun etkileşim içinde deneyimlemektedirler. Doğru seçenek (D)dir.

Psikoseksüel gelişim kuramına göre genital evre ergenlikle başlayıp bireyin yaşamı boyunca devam eden evredir. Doğru seçenek (C)dir.

Engelli bireyler, erken cinsel gelişim süreçlerinde doğal gelişim gösteren bireylerden daha fazla ek sorunlara sahip olabilir. Doğru seçenek (E)dir.

Cinsel taciz Türk Ceza Hukuku’nun 105. maddesinde yer alan tanımı ile en basit şekilde cinsel amaçlar doğrultusunda mağdurun farklı yollarla rahatsız edilmesi olarak tanımlanmaktadır.

Parafililer, Türkçeye çevrildiğinde cinsel sapkınlar anlamına gelmektedir. DSM-IV’de parafililer, olağandışı nesne veya cinsel aktivitelerin cinsel açıdan çekici bulunması ile ilgili bozukluk olarak tanımlanmaktadır. Doğru seçenek (D)dir.

Yunan mitolojisi ilk insanı hermafrodit olduğunu ifade etmektedir. Hermafrodit insan hem kadın hem de erkektir. Bu kavram cinsiyetsizliği değil aksine her iki cinsiyetinde tek bedende barındırılmasını ifade etmektedir. Dolayısıyla doğru cevap C şıkkıdır.

Psikoseksüel gelişim kuramına geçmeden önce bu kuramda cinselliğin yalnızca iki yetişkin insan arasında ya da bir yetişkin insanın kendi kendine yaşadığı bir etkinlik olarak değerlendirilmediği ve tanımlanmadığını belirtmek yerinde olacaktır. Psikoseksüel gelişim kuramı cinselliği, basitçe ifade etmek gerekirse, organizmanın haz alma ve acıdan kaçınma çabası olarak değerlendirdiğini söylemek yerinde olacaktır. Yani cevap A şıkkıdır.

Psikanalitik yaklaşıma göre insan gelişiminin en önemli evresi fallik evredir. Bu evrede çocuklar ilk önce kendi cinsiyetindeki ebeveynleri ile çatışmaya girmekte ve daha sonrada çatışmayı kazanamayacakları için kendi cinsiyetlerindeki ebeveynleri ile özdeşleşmektedirler. Bu süreç erkeklerinin babalarına kadınlarında annelerine benzer şekilde kişilik geliştirmelerine neden olmaktadır. Diğer bir deyişle bu yaklaşımı benimseyen bir psikolog, fallik evre çok çok önemlidir, cevap C şıkkıdır.

Cinsel kimliğin oluşumu oldukça uzun ve karmaşık bir süreç olarak karşımıza çıkmaktadır (Santrock, 2012). Cinsel gelişim sürecinin hangi aşamasında olursa olsun beliren duyguları kontrol etmeyi öğrenme, yeni biçimlerde yakınlık geliştirme, istenmeyen sonuçlardan kaçınma gibi davranışların cinsel kimlik gelişimi ile ilişkisi olduğu gibi bu değişkenlerinin hemen hemen hepsinin birçok başka değişkenlerde ilişkisi söz konusudur. Cinsel kimlik; fiziksel etkenler, sosyal etkenler ve kültürel etkenler ile toplumların çoğunda hangi yaşta olursa olsun bireylerin cinsel davranışlarının sınırlandırılmasına bağlı olarak gelişmektedir (Santrock, 2012). Cinsel kimlik gelişimi üzerinde en önemli etki sosyal normlardan kaynaklanmaktadır (Santrock, 2012). Diğer bir deyişle doğru cevap D şıkkıdır.

Fetişizm, cansız nesnelerin bireyde cinsel uyarılmaya neden olması ve bireyin bu cansız nesneye cinsel tutku duyması durumudur. Örnek senaryoda Ahmet Bey külotlu çoraplara karşı benzer bir tutku hissettiğinden doğru cevap A şıkkıdır.

Cinsel ağrı bozukluğunun iki türü bulunmaktadır. İlki cinsel ilişki öncesinde, sırasında ya da sonrasında yineleyen ya da sürekli genital ağrı olması hâlinde konulan disparonidir. İkincisi ise vajenin dış üçte birindeki kaslarda birleşmeyi engelleyecek biçimde yineleyen ya da sürekli istem dışı spazmın oluşması durumu olarak tanımlanan vajinismustur. Ayşe Hanım'ın da yaşadıkları vajinismusla uyumlu olduğundan doğru cevap E şıkkıdır.

Engelli bireylerin evlenmelerine ilişkin birinci görüş engelli bireylerin de evlenebilecekleri ve evlilik yaşantısının engelli bireyi iyileştireceği yönündedir. Şüphesiz bireylerin engelli olsun veya olmasın evlenme hakları yasal olarak vardır. Dahası evlilik yaşantısı toplumsal normlar ve toplumsal yaşam dikkate alındığında bireyin cinsel gereksinimlerini gidermesinin en meşru yolu olarak da düşünülebilir. Bu bağlamda bu yaklaşımın birinci kısmı yani engelli bireylerin evlenmeleri gerektiği kısmı doğru ve yerinde bir yaklaşımdır. Ancak evlenmenin bireylerin engelinden kurtulmalarına yarayacağı görüşü tümüyle hatalı bir yaklaşımdır. Evlilik kişiyi mutlu edebilir ancak sahip olduğu engelden kurtaramaz. Dolayısıyla doğru cevap B şıkkıdır.

Engelli bireyler yetersizlikleri temelinde cinsel taciz ve istimara daha açıktırlar.Bu durumda zihinsel yetersizliği olan kadın, bu duruma en açım bir hedef durumda olacağından doğru cevap D şıkkıdır.

Fiyatları inanılmaz yüksek olan bir ev reklamında son derece çekici ve cinsiyet bileşenleri ön plana çıkarılmış genç ve dirim dolu bir kadının manzaranın çok güzel olduğu cama doğru yürümesi ve arka sesin ise iç gıcıklayıcı bir ton ile reklam mesajını vermesini fark ettiğinizde toplum, ekonomi, tüketim ve cinsellik arasındaki ilişkinin farkındalığına ulaşmış olacaksınız. Cinsellik günlük yaşamımızın birçok bileşeninde hem ürün pazarlama hem de izleyici ve takipçi sayısını artırmada yaygın olarak kullanılan bir araç hâline gelmiştir.

Toplum giriş kısmında verilen örnekte de açıkça görüldüğü gibi engelli bireylerin cinselliğini yok saymaktadır. Doğru cevap A şıkkıdır.