Yasal/Adli Konular ve Engelli Bireyin Ruh Sağlığı

“5378 sayılı Engelliler Hakkında Kanun” engelli bireylerin aylık hakkını ve hak etme koşullarını, engelli bireylerin bedensel, ruhsal ve mesleki rehabilitasyonlarını düzenlemektedir.

Ekolojik kuramda, mikrosistem, mezosistem, ekzosistem ve makrosistem olmak üzere dört alt sistem belirtilmekte olup bireyin içinde bulunduğu bireysel, ailesel, çevresel ve toplumsal katmanlardan etkilendiği vurgulanmaktadır.

Mikrosistem, bireyin yaşantısına doğrudan etki eden, günlük hayatta karşılıklı etkileşim içerisinde olduğu aile, arkadaşlar, okul gibi unsurları içeren katmandır.

Bireyin ruh sağlığının insan olmaktan kaynaklanan ihtiyaçlarının giderilip giderilmemesiyle nasıl bir ilişkisi olduğunu anlamamızı kolaylaştırmaktadır.

Mezosistem farklı mikrosistemlerin karşılıklı ilişkilerini içermektedir. Örneğin, aile-okul, aile-arkadaş etkileşimi gibi.

Ekzosistem de kitle iletişim araçları, yasal düzenlemeler gibi bireyin doğrudan içinde bulunmadığı veya doğrudan önemli rol oynamadığı resmî ya da gayri resmî sosyal yapılardır.

Makrosistem toplumun ekonomik, eğitimsel, dinsel, yasal ve politik sistemlerinden oluşmakta olup toplumu ve bireyleri şekillendirici rolü olan bir katmandır.

Aylık, sağlık ve bakım hakkı gibi haklar temel gereksinimlerin sağlanmasına yönelik iken ayrımcılığın önlenmesi ve onların ulaşılabilirliklerinin artırılması amaçlı çalışmalar da engelli bireylerin psiko-sosyal gereksinimlerinin giderilmesine yönelik haklardır.

“65 yaşını doldurmuş muhtaç, güçsüz ve kimsesiz Türk vatandaşlarına aylık bağlanması” hakkındaki kanun ile engelli bireylere
aylık bağlanmaktadır.

Eğitim, engelli bireyin bağımsızlığını kazanabilmesi için yaşam becerileri edinebilmesi, var olan bilgi ve becerilerini geliştirebilmesi, potansiyellerini gösterebilmesi, toplumla uyum sağlayabilmesi ve istihdam olanaklarından yararlanabilmesi için en temel ihtiyaçlarından biridir.

Özel eğitim ihtiyacı olan engelli çocukların zorunlu öğrenim çağı 3-14 yaş arasıdır.

Bireyselleştirilmiş Eğitim Programı, engelli öğrenciye verilmesi hedeflenen eğitim hizmetlerini içeren ve öğrenciye özgü
hazırlanmış özel eğitim programıdır.

Zorunlu öğrenim çağındaki özel eğitime ihtiyacı olan bireylerden sağlık problemi nedeniyle okul öncesi, ilköğretim veya özel eğitim programlarından herhangi birini uygulayan örgün eğitim kurumlarından sağlık problemi nedeniyle doğrudan yararlanamayanlara evde veya hastanede eğitim verilir 

Özel eğitim hizmetinden yararlanmak için hastaneden alınan “engelli bireyler için sağlık kurulu raporu” ile ikamet edilen ilçedeki
Rehberlik Araştırma Merkezlerine başvurulmalıdır.

Evde eğitim hizmeti verilebilmesi için; öğrencinin en az dört ay süreyle örgün eğitim kurumundan doğrudan yararlanmasının mümkün olmadığı ya da yararlanması hâlinde olumsuz sonuçlar doğuracağını belirten sağlık raporu gereklidir.

Kaynaştırma eğitimi ise engelli bireylerin normal gelişim gösteren akranlarıyla, sosyal ve eğitimsel açıdan birlikteliklerinin sağlanabilmesi amacıyla genel eğitim sisteminde normal sınıflarda eğitim görmesidir.

Mesleki eğitim faaliyetlerinden yararlanmak isteyen kişiler il Milli Eğitim Müdürlüklerine başvurmalılardır.

Engelli bireylere iş kaybı tazminatı ödemesi ve sağlanabilecek diğer hizmetlere ilişkin işlemler Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü tarafından sağlanmaktadır.

Engelli kimlik kartı, Aile ve Sosyal Politikalar İl Müdürlükleri tarafından düzenlenmektedir.