ENGELLİLERDE RUH SAĞLIĞI - Deneme Sınavı - 3

Ailenin öz benliği, ekonomik gelir seviyesini,eğitim/kariyer seçimleri,engelli çocuğun ailenin kimliği üzerinde değişime yol açmaktadır.

Ekolojik çevre ailenin yaşamını devam ettirmesi için gerekli kaynakları ve sosyal desteği sunan bir sistem olarak düşünüldüğünden, ekolojik model, ailenin çevresindeki sistemlerle olan ilişkisindeki geçirgenlikle ilgilenir.

Engelli bir çocuğun fiziksel ve ruhsal sağlığı üzerinde başka hiçbir birey ya da profesyonel çocuğun ailesi kadar etkili olamaz.

Bakım veren kişi,  resmi olarak görevlendirilmediği hâlde engelli bireye düzenli bir biçimde bakım sağlayan veya bakım sağlamak niyetini gösteren kişidir.

Dış kaynaklardan aldıkları destek azalsa bile aile bireylerinin zamanla engelli bireye bakım verme konusunda gerekli beceri ve yetenekleri edinerek bakım verme rolüne uyum sağlaması durumuna uyum hipotezi adı verilmektedir.

Bağlantısal damgalanma bireyin kendisinin toplumca normal kabul edilen ölçülerin dışında kalan bir özelliği bulunmamasına rağmen böyle bir özelliğe sahip olduğundan dolayı itibarsızlaştırılmış bir insan ya da grupla olan ilgi ve bağlantısından dolayı itibarsızlaştırılmasıdır.

Eşler arasındaki ilişkiyi kapsayan alt sistem, zorluklarla mücadele, anlaşmazlıkları çözme, karar alma ve yakın ilişkilerdeki etkileşim tarzı gibi konularda çocuklara model oluşturur.

İyi işleyen bir ebeveyn alt sistemi çocuklara otorite ile ilişkileri düzenleme, bağımsız karar verebilme ve kendi kendini yönetebilme gibi becerileri öğrenme fırsatı verir.

Engelli bir çocuğun fiziksel ve ruhsal sağlığı üzerinde başka hiçbir birey ya da profesyonel çocuğun ailesi kadar etkili olamaz.

Genel olarak değişime açık ve olaylara pozitif bakma eğilimde olan bir aileye mensup engelli bir bireyin engele uyum süreci ailesi değişime dirençli bir bireyinkinden daha kolay olacaktır.

Ailenin ihtiyaçlarının karşılanması ve temel işlevini yerine getirebilmesi bazı alt fonksiyonlar vasıtası ile olur. Bunlar:

1. Ekonomik (gelir sağlama ve faturaların ödenmesi ve tasarruf gibi faaliyetler)

2. Günlük hayat/sağlık bakımı (ulaşım, mutfak alışverişi, yemek hazırlama ve gerektiğinde hastaneye gitme gibi aktiviteler)

3. Eğlence (hobiler, sinema, tiyatro gibi bireysel ve ailesel aktiviteler)

4. Sosyalleşme (sosyal becerilerin geliştirilmesi ve bireyler arası ilişkiler)

5. Öz benlik (zayıf ve güçlü yönleri keşfedebilme ve aidiyet duygusu gibi özelliklerin kazanımı)

6. Şefkat (yakınlık ve ilgilenme gibi özelliklerin gelişimi)

7. Eğitimsel/mesleki (ev ödevi, kariyer seçimi, iş ahlakı gelişimi gibi)

8. Manevi (ait olunan dinsel inanış ve toplum gibi)

Engelli birey ve aileyi anlamak ve onlara daha kapsamlı hizmetler sunabilmek için, geniş anlamdaki sosyal, ekonomik ve politik gerçekler göz önünde bulundurulmalıdır

Aileye engelli bir üyenin katılımı aile bireylerini engelli bireylere yönelik kendi inanç ve değerler sistemini sorgulamaya iter.

Uzun süre engelli birine bakım veren bireyler için söz konusu olan en önemli risk faktörü tükenmişlik sendromudur

Çocukları engelli olarak doğan ailelerin birçoğunun bu durum karşında gösterdikleri ilk reaksiyonlar arasında hayal kırıklığı, şok, inkâr, stres ve kaygının yer aldığı bilinmektedir.

Engelli bireyin yaşadığı damgalanma davranışından kardeşler başta gelmek üzere sırayla aile, akrabalar ve görevi icabı engelli bireylere hizmet sağlayanlar da olmak üzere bireyin etkileşim hâlinde olduğu birçok kişi etkilenir.

Cinsellik, sadece bedensel olmayan, duygusal, düşünsel ve toplumsal değişkenleri de içerenve bireyin duygusal ve toplumsal bütünlüğünü, kişilik gelişimini, iletişimi ve sevginin paylaşımını sağlayan bir sağlıklılık hâlidir.

Psikoseksüel Gelişim Kuramı: Bireyin gelişimini cinsellikle ilişkili bir şekilde açıklayan psikanalitik gelişim kuramıdır.

Saplanma: Bu kavram, bireyin gelişiminin belirli bir evrenin özelliklerine bağımlı kalma hâli olarak kısaca özetlenebilir.

Psikanalitik kuramın kurucusu ve psikoloji biliminin öncüsü kabul edilen Sigmund Freud belki de tarihin en çok yanlış anlaşılan entelektüellerinden ve bilim insanlarından biridir.