ENGELLİ PSİKOLOJİSİ - Deneme Sınavı - 16

Biliş ya da daha doğru bir deyimle bilişsel psikoloji insanların bilgiyi nasıl edindi-
ği, organize ettiği ve kullandığıyla ilgilenir. Bu yüzden bilişsel psikolojinin temel ilgi alanları algı, dikkat, bellek, düşünce ve dildir.

Sosyal biliş, insanların kendileri ve diğer insanlar hakkındaki bilgiler söz konusu olduğunda nelere dikkat ettikleri, bu bilgileri nasıl algıladıkları ve hatırladıkları ve farklı sosyal durum ya da bağlamların bu tür bilişsel süreçleri nasıl etkilediğini incelemektedir. Algı, dikkat, bellek, düşüncenin incelenmesinden bahsedilmiş ancak dil'e değinilmemiştir.

Biriyle ilk karşılaştığımızda kişinin giysileri, konuşma biçimi, mimikleri, ses tonu vb. özellikleri dikkatimizi çeker. Bu özellikler o kişiye ait oluşturacağımız izlenimler için birer ipucudur.

sosyal psikolojide tutumların dört temel işlevi olduğu kabul edilmektedir. 1.tutumların bilgi sağlama işlevi,

2. tutumların uyum sağlama işlevi, 

3.tutumların benliği ifade edici işlevi,

4.tutumların egoyu koruma işlevi.

Önyargı: Bazı sosyal grupların üyelerine karşı, bu grup üyelikleri temelinde
geliştirilmiş olumsuz tutumlardır.

Ayrımcılık: Gruptaki tüm insanlara ya da bir grubun tek tek üyelerine karşı
yöneltilmiş haksız eylem ya da eylemlerdir.

Otoriteryen Kişilik: Geleneklere körü körüne bağlılık, otoriteye abartılı bir
saygı ve toplumun normlarına uymayanlara karşı düşmanlık besleme ile
nitelenen bir kişilik örüntüsüdür.

sosyal psikologlar davranışı değiştirmek için tutumları değiştirmek gerektiğini düşünmektedirler. Bu alandaki geleneksel yaklaşım mesaj öğrenme yaklaşımıdır. Tutumların nasıl ve hangi koşullar altında değişeceğini açıklayan bu yaklaşım, tutum değiştirmeyi bir iletişim süreci olarak görmüş ve kaynak, alıcı, mesaj ve mesajın verildiği ortam olmak üzere iletişimin dört unsuruna dayalı olarak açıklamaktadır.

Merkezi yolla ikna süreci, mesajın bireyi kişisel olarak ilgilendirdiği durumda mümkün olur. Bu durumda, birey bu mesaja dikkat eder ve mesajı işlemek için güdülenir. Birey mesajın içerdiği iddiaların ne kadar güçlü ve rasyonel olduğunu tartar ve daha önceden sahip olduğu inançlarla uyuşup uyuşmadığına karar verir.  Bu bilgi işleme sonucu birey ya tutumunu değiştirir ya da tutum değiştirmeye direnir.

Bu aşamalardan ilki olan alarm aşamasında bireyin otonom sinir sistemi acil duruma ilişkin olarak harekete geçerek salgı bezlerini uyarır ve kana adrenalin pompalanmasını, dolayısıyla vücudun bu alarm durumuna hazırlıklı hale gelmesini sağlar. Salgılanan adrenalinin de etkisiyle, vücutta kan daha hızlı dolaşarak beyin ve kaslara daha fazla enerji iletilir.

Tüm bu süreçte kan şekeri yükselmekte ve sindirim yavaşlamaktadır.

Direnç aşamasında alarm tepkisi ortadan kalkarak vücut stres yaratan duruma bir şekilde uyum yapar. Dışarıdan bakıldığında her şey normalmiş gibi görünse de aslında organizmanın ortaya koyduğu ciddi bir direnç söz konusudur.

Tükenme aşamasında stresle ilişkili olarak insan vücudu artık tüm direncini kaybetmeye başlamıştır. Tükenme ile birlikte insan hastalık, psikolojik sorunlar gibi birçok tehlikeye açık hale gelir ve tükenme aşamasında ölümle bile son bulabilecek durumlarla karşılaşabilmek mümkündür (Cüceloğlu, 2006).

Kaygı, sıkıntı, gerginlik ve huzursuzluk durumu;Duygusal çökkünlük ve sinirlilik hali; Neşesini kaybetme, saldırganlık;Duygusal kayıtsızlık ve durgunlaşma DUYGUSAL,Kararsızlık, unutkanlık, zihin karışıklığı BİLİŞSEL BELİRTİDİR

yetersizlik (özürlü olma) stres kaynakları içinde sayılmamıştır

Çevresel Stres Kaynakları; Aile Sorunları, Monoton (Tekdüze) Yaşam Düzeni, Ekonomik Sorunlar, Siyasi ve Politik Belirsizlikler, Sosyal ve Kültürel Değişmeler, Trafik ve Yaşam Sorunları, Teknolojik Değişmeler.

TUTUM VE DAVRANIŞLAR BİREYSEL STRES KAYNAĞIDIR.

A tipi bireyler yeme içme, konuşma, hareket etme, yürüme gibi günlük eylemlerinde çok daha hızlıdırlar.Aynı anda iki ya da ikiden fazla işi düşünerek aynı zaman dilimine daha çok işi sığdırmaya çalışırlar. Aynı zaman diliminde çok işi yapmaya çalışmak bu kişilerin üzerindeki baskıyı arttırır.

Özdeşim Kurma;Yansıtmanın tersi olarak işleyen bu savunma mekanizmasında,
başkasının özelliklerini sanki kendi başarısı ya da özelliği gibi üstlenme durumu ön plana çıkmaktadır.Kendisi doktor olmak istemesine rağmen bunu
başaramayan baba, oğlu doktor olduğunda onun başarısıyla özdeşim kurarak sanki kendi doktor olmuş gibi hissedebilir.

Giderek kötüleşen ekonomi süreç içinde ortaya çıktığından günlük işleyişten farklı, beklenmedik bir şekilde meydana gelen, dehşet, kaygı ve panik yaratan, bireyin olayları anlamlandırma süreçlerini etkileyen durum olarak nitelenemez

YÜCELTMEDE sürekli ilgi görmek isteyen bir insan kendini bu isteğini
gerçekleştirebileceği sahne sanatlarına yönlendirebilir.

Sosyalizasyon: Bireylerin kendi toplumlarının değerlerini, tutumlarını, örf ve adetlerini kazandığı ve içselleştirdiği süreçtir.

Doğru cevap B seçeneğidir.

İnsanların değişmeyen benzerlikleri duygusal algılama ve bilgi işleme kapasiteleriyken; değişmeyen farklılıkları ise zekaları, öğrenme biçimleri, psiko-sosyal özellikleri, cinsiyetleri ve ırksal kökenleri olarak tanımlanabilir. Bu özelliklerin yanı sıra zaman içerisinde değişen ancak bireylerin hepsinde benzerlik gösteren özelliklerimizde vardır. Bu özellikleri değişen benzerlikler olarak ifade edebiliriz. Bireylerin değişen özellikleri zihinsel, dil, psiko-sosyal ve ahlaki gelişimleridir.

Doğru cevap A seçeneğidir.