ENGELLİ PSİKOLOJİSİ - Deneme Sınavı - 13

Bireysel farklılıkların diğer bir önemli kaynağını da psikolojik değişkenler oluşturmaktadır. Bu değişkenlerin en önemlileri kişilik ve zekadır. Bu nedenle doğru cevap D şıkkıdır.

Bireysel farklılıkların biyolojik temelleri incelendiğinde üç temel yapının bireysel farklılıklara kaynaklık ettiği görülmektedir. Bu yapılar, genetik yapı, sinir sistemi ve hormonlardır. Bu nedenle doğru cevap E şıkkıdır.

Ailenin işlevleri konusunda klasik tanım Murdock (1949) tarafından yapılmıştır. Murdock (1949) ailenin (a) cinsellik, (b) üreme- çoğalma, (c) ekonomik ve (d) eğitsel olarak dört temel işlevinin olduğunu belirtmektedir. Bu nedenle doğru cevap C şıkkıdır.

Aşama modeli beş aşamadan oluşmaktadır: (a) Şok, inanmama ve yadsıma, (b) öfke ve içerleme, (c) pazarlık, (d) depresyon ve umutsuzluk ve (e) kabul. Bu nedenle doğru cevap D şıkkıdır.

Tanı amaçlı götürdükleri uzmandan çocuklarının bir yetersizliğe sahip olduğunu öğrenmeleri ailenin şok olmasına neden olur. Bu nedenle doğru cevap A şıkkıdır.

Travma sonrası gelişim modeli (TSG), (a) travma öncesi özellikler, (b) stresör olayın özellikleri, (c) engellenmeler, (d) sindirme, (e) sosyal bağlam ve (f) travma sonrası gelişim olmak üzere altı temel bileşenden oluşmaktadır. Bu nedenle doğru cevap E şıkkıdır.

TSG modelinin dördüncü bileşeni sindirmedir. Sindirme ailenin yetersizliğe uyum sağlaması sürecinde etkin olduğu bileşeni ifade etmektedir. Bu nedenle doğru cevap A şıkkıdır.

Canlıların sürdürmekte oldukları içsel ve çevresel denge durumlarını değiştiren etmenlere karşı, canlının denge durumunu korumak ya da yeniden oluşturmak için gösterdiği psikolojik ve
biyolojik tepkiler bütününe stres denir Bu nedenle doğru cevap B şıkkıdır.

Normal dışı davranışların tanımlanmasında belli bazı ölçütler kullanılmaktadır. Bu ölçütler normdan uzaklaşma, istatistiksel olarak az rastlanan davranış gösterme, kişisel rahatsızlık ve idealden sapmadır. Bu nedenle doğru cevap E şıkkıdır.

Normal dışı davranışlarla ilgili olarak farklı kuramcılar farklı yaklaşımlarda bulunmuşlardır. Bu yaklaşımlar biyolojik yaklaşım ve psikolojik yaklaşımlardır. Bu nedenle doğru cevap A şıkkıdır.

Bireyin davranışları bilinç dışı tarafından, cinsellik ve saldırganlık güdüleriyle yönlendirilmektedir. Davranış bozuklukları yaşamın ilk yıllarından başlayarak bilinç dışındaki çatışmaların ürünü olarak görülmektedir. Örneğin karısına şiddet uygulayan bir adam aslında küçüklük yıllarından itibaren bilinç dışında annesine olan öfkesini yansıtıyor olabilir. Psikodinamik yaklaşıma göre normal dışı davranışların sebebi, çelişki ile ortaya çıkan kaygının bilinç dışında kalması için sergilenen savunma mekanizmalarıdır. Bu nedenle doğru cevap C şıkkıdır.

Amerikan Psikiyatri Birliği (APA) resmi bir sistem oluşturmuştur. Zihinsel Bozuklukların Tanısal ve İstatistiksel El Kitabı’nda belirtilen bu sistem, ilk kez 1952’de Amerikan Psikiyatri Derneği (APA) tarafından (DSM-I) yayınlanmıştır. Bu nedenle doğru cevap D şıkkıdır.

Gerçekte hiçbir tehlike olmadığı halde mantık dışı duyulan korkular fobi olarak adlandırılır. Bu nedenle doğru cevap B şıkkıdır.

Normal Dışı Davranışların Tanımlanmasındaki Ölçütler

İdealden sapma: Psikolojik sağlık için gerekli olan ve kuramsal olarak en düşük düzeyden aşağıda olan davranışlar normal dışı olarak nitelendirilir.

Psikolojik Yaklaşımlar;

Psikodinamik yaklaşım
Bilişsel Davranışçı yaklaşım
İnsancıl-Varoluşsal yaklaşım

KAYGI İLE İLGİLİ BOZUKLUKLAR: Obsesif-Kompülsif Bozukluklar;
Saplantı-zorlantı bozukluğu olarak nitelendirilen bu psikolojik rahatsızlığa sahip
kişiler sürekli tekrar ettikleri fakat kontrol edemedikleri alışkanlıklar ve huylar geliştirmektedirler.

Hipokondriyasis
Kişinin beden fonksiyonlarıyla aşırı derecede ilgilenmesi ve iç organların işlevlerinde bozukluk veya hastalık olduğu konusunda mantık dışı inanışlara sahip olması durumudur.

Cevap C şıkkıdır.

Kişilerin sürekli tekrarladıkları törensel davranışlara zorlantı adı verilir. Bu nedenle doğru cevap D şıkkıdır.

Dissosiyatif bozukluklar bireyin bütünlüğünü parçalayan, bölen bozukluklardır. Söz konusu olduğunda birey stres ya da kaygıyı azaltarak kendi kişiliğinden kaçar. Bireyin bilinci bölümlere ayrılır ve ilişkisiz biçimde işlemeye başlar. Amnezi, dissosiyatif füg ve çoklu kişilik olmak üzere üç temel dissosiyatif bozukluk vardır. Bu nedenle cevap B şıkkıdır.