ENGELLİ MEVZUATI VE MESLEK ETİĞİ - Deneme Sınavı - 2

2010 yılında Anayasa’ya engellileri ilgilendiren bir düzenleme eklenmiştir. Anayasa’nın kanun önündeki eşitlik ilkesini düzenleyen onuncu maddesine “çocuklar, yaşlılar, özürlüler, harp ve vazife şehitlerinin dul ve yetimleri ile malul ve gaziler için alınacak tedbirler eşitlik ilkesine aykırı sayılmaz.” ifadeleri eklenmiştir. Böylece engelli vatandaşlara yönelik yapılacak pozitif ayrımcılığa anayasal bir zemin sağlanmıştır. Doğru yanıt A seçeneğidir.

Konu hakkındaki ilk doğrudan yasa 1983 yılında “Özel Eğitime Muhtaç Çocuklar” yasası adıyla çıkmıştır. Yasada özel eğitim kurumları ve görevleri, özel eğitimin ilkeleri, öğrencilerin tanımı, tanılanmaları, izlenmeleri ve yerleştirilmelerine ilişkin düzenlemeler yer almış, yaklaşık 15 yıl yürürlükte kalan yasa; alandaki gelişmeler, toplumsal duyarlılığın artması, ihtiyaçların çeşitlenmesi ve hedef kitlenin genişletilmesi gereği nedeniyle güncellenmiştir. Böylece bu yasanın yerine 06.06.1997 tarih ve 23011 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “573 Sayılı Özel Eğitim Hakkında Kanun Hükmünde Kararname (KHK)” yürürlüğe girmiştir. Doğru yanıt B seçeneğidir.

D Şıkkı dıında yer alan ifadeler Özel Eğitim hakkındadır.

Engelliliğe dayalı ayrımcılık: Siyasi, ekonomik, sosyal, kültürel, medeni veya başka herhangi bir alanda insan hak ve temel özgürlüklerinin tam ve diğerleri ile eşit koşullar altında kullanılması veya bunlardan yararlanılması önünde engelliliğe dayalı olarak gerçekleştirilen her türlü ayrım, dışlama veya kısıtlamaya denir. Buna göre; A şıkkı dışındaki seçeneklerde pozitif, negatif, doğrudan ve dolaylı ayrımcılık tanımları verilmiştir.

Engellilerin bağımsız yaşayabilmeleri ve topluma tam ve etkin katılımları için erişilebilirliğin sağlanması esası 5378 sayılı kanunun hükme bağladığı genel esaslardan biridir.

Habilitasyon; engellinin bireysel ve toplumsal ihtiyaçlarını karşılayabilmesini ve yaşamını bağımsız bir şekilde sürdürebilmesini sağlamayı amaçlayan fiziksel, sosyal, zihinsel ve mesleki beceriler kazandırmaya yönelik hizmetlere denir. Soruda verilen tanımın karşılığı Habilitasyon'dur. Doğru yanıt B seçeneğidir.

Makul düzenleme; engellilerin insan haklarını ve temel özgürlüklerini tam ve diğer bireylerle eşit şekilde kullanmasını veya bunlardan yararlanmasını sağlamak üzere belirli bir durumda ihtiyaç duyulan, ölçüsüz veya aşırı bir yük getirmeyen, gerekli ve uygun değişiklik ve tedbirleri içermektedir. Dolayısıyla bu uygulamalar Makul Düzenleme adı altında değerlendirilmektedir. Doğru yanıt B seçeneğidir.

Oranlar ve karşılıkları aşağıda belirtilmiştir.

%20-39 arası tanı alınması durumunda Özel Gereksinim Vardır (ÖGV)
%40- 49 arasında Hafif Düzey ÖGV
%50- 59 arasında Orta Düzey ÖGV

%60- 69 arasında İleri Düzey ÖGV
%70- 79 arasında Çok İleri Düzey ÖGV
%80- 89 arasında Belirgin ÖGV
%90 üzerinde olması durumunda Özel Koşul Gereksinimi tanıları bulunur. Sorunun doğru yanıtı C seçeneğidir.

Pozitif ayrımcılık dezavantajlı gruplara tanınan ve eşitsizliği ortadan kaldırmayı amaçlayan hakları ve avantajları belirtmek için kullanılan bir kavramdır. Doğru yanıt D seçeneğidir.

Engelliler için bir çok önemli düzenleme getiren 573 sayılı KHK 1997 yılında yürürlüğe girmiştir. Dolayısıyla doğru yanıt C seçeneğidir.

573 sayılı KHK özel eğitimde kaynaştırma uygulamalarını, erken eğitimi, ailenin eğitime etkin katılımını destekler. Doğru cevap A şıkkıdır.

III. maddede yer alan bireyselleştirilmiş programlar daha önce çıkan yasalarla güvence altına alınmıştır.

Engellinin bireysel ve toplumsal ihtiyaçlarını karşılayabilmesini ve yaşamını bağımsız bir şekilde sürdürebilmesini sağlamayı amaçlayan fiziksel, sosyal, zihinsel ve mesleki beceriler kazandırmaya yönelik hizmetlere habilitasyon adı verilmektedir. Doğru yanıt A seçeneğidir.

Türkiye'de engelli bireyler 1980'lerden başlamak üzere kaynaştırma eğitimine katılmaya hak kazanmışlardır. Doğru yanıt B seçeneğidir.

Türkiye'de engelli çocukların eğitsel tanı ve değerlendirmeleri RAM tarafından tıbbi tanılamaları hastanelerde ilgili bölümlerde yapılmaktadır. Doğru yanıt E seçeneğidir.

EKPSS engelli bireylere yönelik kamuya atama için düzenlenmiş bir sınavdır. Sorular bireyin engel türüne göre düzenlenmiş olup engele uygun binalarda sınav yapılır. Doğru yanıt E seçeneğidir.

SGK tarafından karşılanmayan miktarı almak için ailelerin valilik ve kaymakamlıklara bağlı sosyal yardımlaşma ve dayanışma vakıflarına müracaat etmeleri gerekmektedir. Doğru yanıt D seçeneğidir.

Engelli bireylere evde bakım yardımı verilmesi için bir çok şart bulunmaktadır. Bunların başında ÇÖZGER raporunda tam bağımlı ifadesinin bulunması gelmektedir. Doğru yanıt A seçeneğidir.