Aof Panel

S

TEP nedir?

TEP, 1 ton petrolün yakılmasıyla elde edilen enerjiye karşılık gelen miktardır. Bu da yaklaşık 107 kcal; 4,18.107 kJ veya 11,6.103 kWh’ye karşılık gelir.

S

OECD nedir?

Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü (Or- ganisation for Economic Co-operation and Development)’nün kısaltmasıdır. OECD, 14 Aralık 1960 tarihinde imzalanan Paris Sözleşmesi’ne dayanılarak kurulmuştur ve savaş yıkıntıları içindeki Avrupa’nın Marshall Planı çerçevesinde yeniden yapılandırılması amacıyla 1948 yılında kurulan Avrupa Ekonomik İşbirliği Örgütü’nün (OEEC) doğrudan mirasçısıdır.

S

Enerji verimliliği yasasına göre Türkiye’de 2020 yılına kadar enerji yoğunluğu değeri hedefi nedir?

Enerji verimliliği yasası; Türkiye’de 2020 yılına kadar enerji yoğunluğu değerini 0,38 TEP/bin $’dan 0,30 TEP/bin $’a dü- şürmeyi hedeflemektedir.

S

Türkiye'de sektörel bazda enerji yoğunluğu değerleri incelendiğinde ilk dört sektör hangileridir?

S

Enerji tasarruf potansiyellerine en yüksekten en düşüğe göre sıralandığında sektörlerin sıralaması nasıl olmaktadır?

S

Sanayide kullanılabilecek enerji verimliliğini iyileştirme olanaklarından 10 tanesini sıralayınız.

1	Enerji verimli lambalar kullanmak.	Mevcut lambaları enerji verimli lambalarla değiştirin.
2	Enerji verimli ışık kaynakları kullanmak.	Proses aydınlatmasında floresan ve cıva buharlı lambaları, yüksek basınçlı sodyum lambalarla değiştirin.
3	Geceleri ayarlama yapmak.	Gece de çalışan işletmelerde daha az insanın girip çıktığı bölümlerdeki iklimlendirme ünitelerini ayarlayın.
4	Gerekmeyen ekipmanları kapatmak.	Gerekmediği zamanlarda egzoz fanlarını, fırınları, motorları vb. kapatın.
5	Kompresöre hava girişini daha soğuk yerden yapmak.	Kompresör hava girişlerinin sıcak ekipman odaları yerine daha soğuk yerlerden olmasını sağlayın. Verim iyileştirmeleri ve geri ödemeler ilgi çekicidir.
6	Buhar ve basınçlı hava sistemlerindeki hava kaçaklarını yok etmek.	Buhar ve basınçlı hava kaçaklarının işletmeye maliyeti çok pahalıdır. Düzenli auditlerle ortaya çıkarılmalıdır.
7	Fazla havayı kontrol etmek.	Yanma havasının kalbi olan hava fazlalık katsayısının dikkatli kontrolü, önemli enerji tasarrufu sağlar.
8	Tesis güç faktörünü optimize etmek.	İşletme tarife yapısına ve güç faktörüne göre güç faktörü iyileştirmesi ile büyük tasarruflara ulaşılabilir.
9	Tanklar, hatlar ve proses ekipmanını yalıtmak.	Proses hatları ve tankların yalıtımı ile önemli tasarruflar elde edilebilir.
10	Enerji verimli elektrik motorları kullanmak.	Özellikle yeni uygulamalar söz konusu olduğu zaman enerji verimli motorların kullanılması, kendini kısa sürede amorte eder.

S

Demir-Çelik sektöründe bilgisayarlı süreç denetimiyle enerji tasarrufu ve sonuçları nelerdir?

Sipariş alımından mal yüklemeye dek merkeze bağlı süreç bilgisayarı tüm süreci yönetir.

Bilgisayarlar;

Ham madde
Çelik üretimi
Haddehane
Demir
Kütük
Diğer

alanlarında kullanılır. Sonuç olarak;

Malzeme ve enerji tasarrufu,
Yüksek fırın, kazan ve güç üretiminde daha az enerji,
Kalite iyileştirme,
Erimiş demir sıcaklığı daha kararlı,
Ham demir kalitesi daha iyi olur.

S

Sankey Diyagramı nedir?

Bir sistemin enerji analizinde elde edilen sonuçların gösterildiği bir diyagramdır.

S

Enerji tasarrufuna yönelik olarak yapılabilecek ana çalışma başlıkları nelerdir?

Elektrik enerjisi,
Isı enerjisi,
Mekanik enerji,
Proses enerjisi,
Madde geri kazanımı.

S

Sanayide elektrik motorlarının optimum seçilmesi ve optimum çalıştırılması ne anlama gelir?

Elektrik motorlarının bakımlarının yapılması, elektrik motorlarının seçiminin optimum tasarım değerlerinde yapılması ve optimum şartlarda çalıştırılması gerekmektedir.

Mevcut koşullarda en uygun ve en faydalı olacak durum optimum durum olarak nitelendirilir.

Elektrik motorları düşük gerilimle çalıştırılırlarsa daha fazla akım geçirirler ve ısınırlar. Bu durum ömürlerinin kısalmasına, motor kayıplarının artmasına neden olur. Yüksek gerilimde çalışan motorların verimleri de düşer. Özellikle elektrik motorlarının yüksek kapasiteli seçilmesinden kaynaklanan fazla enerji tüketimi dikkate alınabilecek noktalardan birisidir. Sanayide kullanılan elektrik motorlarının emniyetli olmak adına yüksek kapasiteli seçilmesi elektrik motorlarının yıllar ve yıllar boyu düşük kapasiteli çalıştırılmaları anlamına gelmektedir. Bu tür durumda ya elektrik motoru daha düşük güçlü bir motorla değiştirilmeli ya da ünitenin kapasitesi artırılmalıdır. Farklı kapasitelerde çalışması gereken ünitelerin elektrik motorları ise frekans konvertörlü olarak seçilmelidir.

S

Isı enerjisi tasarrufu çalışmaları hangi aşamalarda yapılır?

Isı enerjisinin üretiminden dağıtımına ve kullanımına kadar üç aşamada enerji tasarrufu çalışması yapmak mümkündür. İhtiyaç duyulan ısıl enerjinin durumuna göre üretilecek akışkanın özelliğine (alçak, orta veya yüksek basınçtaki kızgın buhar, doymuş buhar, kaynar su, sıcak su ve kızgın yağ) bağlı olarak kazan seçilir. Seçilecek kazan kapasitesi ihtiyaç duyulan optimum kapasitede olmalıdır. Kazanda üretilen akışkanın ihtiyaç duyulan noktaya götürülmesi sırasında borularda olabilecek kayıpların en aza indirilmesi için yalıtılmasına özen gösterilmelidir. Isı enerjisi olarak üretilen buhar kullanıldıktan sonra yoğuşur ve yoğuşan buhar hatlarda toplanarak kazana geri gönderilmelidir.

S

Sirkülasyon pompası nedir?

Tesisatta veya sistemde dolaşan akışkanın sürekli olarak sistemde dönmesini sağla- yan pompadır.

S

Sirkülasyon pompalarının yıllık çalışma süresinin kapasite ile ilişkisi nasıldır?

Sirkülasyon pompalarının yıllık çalışma süresinin kapasite ile ilişkisi aşağıdaki gibidir:

%6’sında tam yükte (%100)
%15’inde kısmi yük (%75)
%35’inde kısmi yük (%35)
%44’ünde kısmi yük (%25)

S

Atık ısıdan yararlanma çalışmalarında hangi başlıklar ortaya çıkmaktadır?

Isı boruları,
Sıvı akışkanlı indirekt ısı değiştiricileri,
Gaz kullanan ısı değiştiricileri,
Döner tip rejeneratörler,
Levha tip ısı değiştiricileri,
Ekonomizörler,
Atık ısı kazanları,
Isı pompaları.

S

Çimento endüstrisinde; döner fırın, ön ısıtıcı ve soğutucu ünite çıkışından atılan gazın enerjisinden yararlanmak için başlıca yollar nelerdir?

Döner fırın, ön ısıtıcı ve soğutucu ünite çıkışından atılan gazın enerjisinden yararlanmak için başlıca şu yollar önerilmektedir:

Elektrik enerjisi üretiminde kullanma,
Ham madde ve kömür kurutmada kullanma,
Filtre keki ve fırın cürufu kurutmada kullanma,
Petrol ya da suyun ön ısıtılmasında kullanma,
Bina ısıtmada, sıcak su ve buhar eldesinde kullanma

S

Isı enerjisi bağlamında "Konveksiyon" ne anlama gelmektedir?

Birbirleri ile temas halinde olan bir akışkan ile bir katı cisim arasında gerçekleşen ısı geçişidir. Taşınım olarak da bilinmektedir.

S

Fırın Cürufu nedir?

Çelik üretiminden oluşan atık maddedir. Aslında pek atık madde olmamasının ana sebeplerinden biri zemin güçlendirici mad- de olarak kullanılmasıdır. Üretilen 1 ton çelikten 300 kg cüruf oluşmaktadır.

S

Tras nedir?

TS 25’e göre kendisi hidrolik bağlayıcı vasfı olmayan fakat ince öğütülmüş kireç veya çimento gibi maddelerle sulu ortamda karıştırıldığı takdirde bağlayıcı maddeler teşkil edebilen ve karıştırıldığı çimentoya kimyasal mukavemet kazandıran volkanik bir kayaçtır. Bu nedenle çimentoya ne kadar çok katkı katılırsa o kadar az klinker pişirilmiş olur. Bu da enerji tüketimini ve dışarıya verilen salınımları azaltır.

S

Cam sanayisinde enerji ekonomisi amacıyla başlıca hangi yollar önerilmektedir?

Cam sanayisinde enerji ekonomisi amacıyla başlıca şu yollar önerilmektedir:

Fırın izolasyonu,
Bacadan atılan atık sıcak gazdan yararlanma,
- Atık ısı kazanı kullanımı,
- Bina ısıtılması ve sıcak su elde edilmesi,
- Elektrik enerjisi üretilmesi,

Yakma havasının ön ısıtılması,
Oksijenle zenginleştirilmiş hava kullanımı,

S

Sanayide çevreyi koruyan enerji çözümleri nelerdir?

Enerjinin rasyonel kullanımı, diğer bir deyişle enerjinin daha iyi yönetimi ile enerji tüketiminin kontrol altına alınması anlaşılmaktadır.

Temiz enerji tekniklerinden yararlanılması, enerji tasarrufu ve çevre açısından yeni olanaklar ortaya çıkarabilmektedir.

Kirletici maddeleri ayıran veya zararlarını önleyen tekniklerin uygulanması, çevre açısından önemli katkılar verebilmektedir.

Fosil yakıtlardan daha az kirlilik yaratan yeni ve yenilenebilir enerji kaynaklarına yönelmek, bu alandaki en önemli hedeflerden birisidir.

Sanayide Enerji Tasarrufu ve Çevre Üzerine Etkisi