ENERJİ TASARRUFU - Deneme Sınavı - 17

Avrupa Birliği’nin çevre politikası için aşağıdaki hedefler ortaya konulmuştur:

Önleyicilik ilkesi: Bu ilke, bir zarar tam olarak ortaya çıkmadan önce önlem alınması temeline dayanmaktadır. Bu anlamda birliğin çevre politikaları da, zararı giderici değil; zarar ortaya çıkmadan önleyici olma politikasına dayanmalıdır. Bu amaçla birlik tarafından kabul edilmiş önlemlerin üye ülkelerin iç hukukuna da yansıtılıp yansıtılmadığı denetlenmelidir.

AB mevzuatı ile atık yönetimine ilişkin 5 temel prensip ortaya konmuştur.
Bunlar;
1. Atık yönetimi hiyerarşisi,
2. Topluluk ve üye ülke düzeyinde kendine yeterlilik
3. Askeri gidere sebep olan en uygun teknoloji,
4. Yakınlık ve
5. Üretim sorumluluğudur.

Türkiye’de Çevre Politikalarının Oluşturulma Süreci
Türkiye’de ilk kez çevre politikalarının oluşturulması amacıyla Başbakanlık’a bağlı bir Çevre Müsteşarlığı’nın kurulması 1978 yılında gerçekleştirilmiştir.

Nisan 2003’te açıklanan gözden geçirilmiş KOB’a göre çevre alanında Türkiye’nin AB ortak çevre politikasına uyum konusundaki yükümlülük­leri kısa ve orta vadede olmak üzere sıralanmıştır:

Kısa vadedeki yükümlülükler:

Müktesebat aktarımı için bir program kabul edilmesi,

Orta vadedeki yükümlülükler:

Kyoto Protokolü, küresel iklim değişikliği ile mücadele etmek için BM’nin 1997’de Japonya’nın Kyoto şehrinde düzenlediği çevre toplantısında katılımcı hükümetler tarafından kabul edilen bir anlaşmadır.

Kyoto Protokolünün temel hedefi, atmosferdeki sera gazı yoğunluğunun iklimi tehdit etmeyecek seviyelerde tutulmasını sağlamaktır.

Avrupa Birliği’nin enerji politikası için aşağıdaki hedefler ortaya konulmuştur:

Türkiye’nin AB ortak enerji politikasına uyum konusundaki yü­kümlülükleri sıralanmıştır:

Atmosferdeki gazların kısa dalga boylu güneş ışınlarına karşı çok geçirgen, yeryüzünden verilen uzun dalga boylu radyasyona karşı ise biriken su buharı, metan ve karbondioksit gibi sera gazları nedeniyle daha az geçirgen olması sonucunda, yere yakın kısımların beklenenden daha fazla ısınması olayına sera etkisi denir. Doğru cevap C'dir.

Sistemin moleküler yapısı ve hareketliliği ile ilgili olan mikroskobik enerjilerinin tümünün toplamına sistemin iç enerjisi denir. İç enerji duyulur (moleküllerin kinetik enerjisiyle ilgili olan), gizli (sistemin fazıyla ilgili olan), kimyasal (moleküllerin atomları arasındaki kuvvetlerle ilgili olan) ve nükleer (atom çekirdeği içindeki parçacıklar arasında var olan bağlarla ilgili olan) enerji türlerini kapsar. Doğru cevap D'dir.

Kullandıkça rezervleri tükenen ve oluşumları uzun yıllar süren kaynaklara yenilenemez enerji kaynakları denir. Yenilenemez enerji kaynakları fosil yakıtlar ve nükleer enerji olarak iki grupta incelenebilir. Fosil yakıtlar milyonlarca yıl yerin derinliklerinde kalmış, oksijensiz, belirli bir ısı ve basınç altında fosilleşmiş bitki ve hayvanlardan oluşurlar. Böylece kömür, petrol ve doğal gaz gibi fosil tabanlı kaynaklar bu kategoriye dâhil olmaktadır. Bunlar dışında, fosil yakıt olmayan uranyum da yenilenemez enerji kaynakları arasındadır fakat hidroelektrik enerji yenilenebilir kaynaklar arasındadır. Doğru cevap E'dir.

Nükleer enerjinin hammaddesi uranyum-235 nükleer yakıt doğada bulunur. Ayrıca, uranyum-238 de reaktörlerde kontrollü bir şekilde nötron bombardımanı ile parçalanabilir. Sonuçta ısı enerjisi ortaya çıkar. Bu ısı ile önce buhar, daha sonra sırasıyla mekanik ve elektrik enerjisi üretilir. Nükleer santrallerde çok yüksek miktarda enerji elde edilir. Doğru cevap A'dır.

Güneş enerjisi dünyada var olan tek doğal enerji kaynağıdır. Dünyadaki madde ve enerji akışları güneş enerjisi sayesinde mümkün olabilmektedir. Hava ve su döngüleri güneş sayesinde oluşur. Rüzgâr, biyolojik (bitkiler) ve hidrolik enerji dediğimiz enerji türleri aslında güneş kaynaklı enerji türleridir. Doğru cevap B'dir.

Günümüzdeki yeni teknolojik gelişmeler ve yapılan araştırmalar neticesinde uzay bazlı güneş enerjisi, insan gücüne dayalı enerji (piezoelektrik), dalga enerjisi, gel – git enerjisi, hidrojen enerjisi, magma enerjisi, nükleer çöp enerjisi, alg enerjisi, gömülü güneş enerjisi, uçan rüzgâr türbinleri ve füzyon enerjisi geleceğin enerji kaynakları olarak görülmektedir. Doğru cevap D'dir.

Tasarımda alınan ilk kararlar mikroklima denetimi sonrasında arazi seçimi ve binanın arazide yerleşeceği konumun belirlenmesidir. Doğru cevap B'dir.

Binalarda pasif sistemler herhangi bir mekanik ve elektrik sistem kullanılmadan yapı elemanlarıyla oluşturulan tasarımlardır. Bu sistemler bina çevresi ile sürekli etkileşim halinde olup, kendisine ısıtma ve soğutma sağlayabilen ve böylece enerji tüketimini azaltan düzeneklerdir. Aktif sistemler ise enerji depolama ve dağıtım sistemlerinin kullanıldığı tasarımlardır ve güneş panelleri depolama ve dağıtım sistemlerini kullandığı için aktif sistemlere örnek olarak verilebilir. Doğru cevap E'dir.

Yapılarda kullanılmakta olan elektrikli sistemlerin otomatikleştirilmesi için yapılan yazılım ve donanım çalışmalarına bina otomasyonu adı verilir. Doğru cevap A'dır.

Pasif ev Almanca “Passivehausen” kelimesinden ismini almaktadır. Pasif evler çok iyi yalıtılmış ve yıllık ısıtma ihtiyacı çok düşük olacak şekilde planlanmış binalardır.Doğru cevap B'dir.