ENERJİ TASARRUFU VE ÇEVRE

Sirkülasyon pompası, tesisatta veya sistemde dolaşan akışkanın sürekli olarak sistemde dönmesini sağlayan pompadır. Doğru cevap B'dir.

Ön kalsilasyon uygulaması, çimentonun döner fırına pişirilmeye girmeden önce atık sıcak gaz ile ön pişirilmesi anlamına gelmekte olup fabrikaların birçoğunda kullanılmaktadır. Çimento sanayinde Sankey Diyagramı hazırlandığında hangi noktalarda enerji tasarrufu yapılabileceği daha açık okunabilmektedir. Döner fırın, ön ısıtıcı ve soğutucu ünite çıkışından atılan gazın enerjisinden yararlanmak için başlıca şu yollar önerilmektedir: Elektrik enerjisi üretiminde kullanma, ham madde ve kömür kurutmada kullanma, filtre keki ve fırın cürufu kurutmada kullanma, petrol ya da suyun ön ısıtılmasında kullanma, bina ısıtmada, sıcak su ve buhar eldesinde kullanma. Doğru cevap E'dir.

Cam sanayinde enerji giderleri, toplam giderler içinde ilk sıradadır. Cam sanayisinde enerji ekonomisi amacıyla başlıca şu yollar önerilmektedir: Fırın izolasyonu, bacadan atılan atık sıcak gazdan yararlanma (atık ısı kazanı kullanımı, bina ısıtılması ve sıcak su elde edilmesi, elektrik enerjisi üretilmesi), yakma havasının ön ısıtılması, oksijenle zenginleştirilmiş hava kullanımı. doğru cevap B'dir.

26300 MJ/gün= 26300000 kJ/gün dür.

26300000 kJ/gün / 5260 kJ/kg = 5000 kg motorin/ gün Doğru cevap D'dir.

Kükürt çevrimi genel olarak tortulu kayalarda bulunan bir stoğu kapsamaktadır. Kükürt çevrimi üç akımla nitelendirilmektedir. Bunlar; bakteri emisyonları, deniz tuzlarının uçuşması ve yanardağların püskürtmesidir. Doğru cevap A'dır.

Azotoksit (NO_x ) emisyonlarının azaltılması için, özelikle yakma teknolojisinde yeni gelişmeler ortaya çıkarılmıştır. Yakıt iyileştirme teknolojileri kapsamında yakıttan azot giderilmesi teknolojisi, yeni geliştirilmekte olup, ağır fuel-oilden kükürtün uzaklaştırıldığı desülfürizasyon teknolojisine benzemektedir. NO_x emisyonunu kontrol eden temel prensipler şunlardır: Düşük azot içeren yakıt kullanımı, yanma sırasında oksijen yoğunluğunun düşürülmesi, yanma gazının yüksek sıcaklıklarda kalma süresinin kısaltılması, yanma sıcaklığının düşürülerek ideal sıcaklıkla eşdeğer hale getirilmesi. Doğru cevap E'dir.

Çimento endüstrisinde enerjiye ödenen bedel, toplam giderler içerisinde yaklaşık %50’lik bir oranla en yüksek paya sahiptir. Bu sebeple çimento sanayisinde enerji verimliliğini arttırmak için gerçekleştirilen çalışmalar döner fırından atılan gazın enerjisinden yararlanmak üzere şekillenmektedir. Doğru cevap E seçeneğidir.

Azotoksit emisyonlarının azaltılması için özelikle yakma teknolojisinde yeni gelişmeler ortaya çıkarılmıştır. Azotoksit emisyonunu azaltmak için düşük azot içeren yakıt kullanımı, yanma sırasında oksijen yoğunluğunun düşürülmesi, yanma gazının yüksek sıcaklıkta kalma süresinin kısaltılması, yanma sıcaklığının düşürülerek ideal sıcaklıkla eşdeğer hale getirilmesi yöntemleri kullanılır. Düşük kükürtlü yakıt kullanım ve ağır fuel-oilin desülfürizasyonu ise kükürt oksit emisyonlarını düşürmek için kullanılan yöntemlerdendir. Bu durumda doğru cevap D seçeneğidir.

Geçmiş dönemde kömür ve fuel-oil kullanılırken günümüzde ağırlıklı olarak doğalgaz kullanılmaktadır. Doğru cevap C seçeneğidir.

Çimento üretim sürecinde, kalsiyum karbonat ve kilden oluşan ham madde belirli oranlarda karıştırılıp kırıcıda kırıldıktan sonra, farin değirmeninde öğütülerek farin adını alır. Homojenizasyon silosunda, homojen hale getirilen farin; ön ısıtıcılı ünitede, baca gazı ile ısıtıldıktan sonra, döner fırında pişirilir. Çıkan ürün klinker adını alır. Klinker, soğutucuda soğutulur ve belirli bir oranda alçı taşı ile karıştırılarak çimento değirmeninde öğütülür. Elde edilen çimento paketlenir ve satışa sunulur. Doğru cevap A seçeneğidir.

Kyoto Protokolü küresel ısınma ve iklim değişikliği konusunda mücadeleyi sağlamaya yönelik imzalanmış uluslararası anlaşmadır. Doğru cevap C’dir.

Genel olarak 1000 $ hasıla başına tüketilen TEP (ton petrol eşdeğeri) miktarı, uluslararası literatürde enerji yoğunluğu olarak tanımlanmaktadır. Doğru cevap B’dir.

Kyoto Protokolü’nün de devreye girmesinden sonra sera gazı, karbondioksit azaltılmasıyla ilgili yapılması gereken çalışmalarda enerji yoğun sanayi sektörleri öncelikli olarak değerlendirmeye alınmalıdır. Tüm sanayi sektörleri içerisinde en yüksek enerji yoğunluğuna sahip sanayi sektörü ise demir-çelik ve çimentodur. Doğru cevap A’dır.

Ülkemizde enerji kullanımı sanayi, bina (konut ve ticaret) ve ulaşım olarak üç ana grupta ele alınabilir. Sanayi sektörü ülkemizde nihai enerji tüketimi içerisinde % 36’lık paya sahiptir. Toplam elektrik enerjisi tüketiminin de % 55’i sanayi tarafından tüketilmektedir. Doğru cevap D’dir.

Sanayide enerji tüketiminde kullanılan karşılaştırma kriterlerinden birisi de ton üretim başına enerji tüketimi olarak tanımlanan özgül enerji tüketimidir. Doğru cevap B’dir.

Sankey Diyagramı: Bir sistemin enerji analizinde elde edilen sonuçların gösterildiği bir diyagramdır. Doğru cevap A’dır.

Sirkülasyon Pompası: Tesisatta veya sistemde dolaşan akışkanın sürekli olarak sistemde dönmesini sağlayan pompadır. Doğru cevap C’dir.

Çimento endüstrisinde enerjiye ödenen bedel, toplam giderler içerisinde yaklaşık % 50’lik bir oranla en yüksek paya sahiptir. Doğru cevap C’dir.

Konveksiyon: Birbirleri ile temas halinde olan bir akışkan ile bir katı cisim arasında gerçekleşen ısı geçişidir. Taşınım olarak da bilinmektedir. Doğru cevap A’dır.

Ülkemizde doğalgaz tüketiminde de büyük bir artış görülmüştür. 1970 yıllarında hiç tüketilmeyen doğalgaz 1993 yılında 2 milyar m3 tüketilmiş, 2012 yılında ise bu miktar 40 milyar m3’e ulaşmıştır. Doğru cevap E’dir.