Evlerde Enerji Tasarrufu ve Verimliliği

Enerji kaynakları genel olarak yenilenebilen ve yenilenemeyen enerji kaynakları olarak iki grupta toplanmıştır. Örneğin rüzgar enerjisi yenilenebilir bir kaynak iken, petrol ve doğal gaz yenilenemeyen enerji kaynakları arasında yer almaktadır.

Genel olarak birim zamanda harcanan enerji miktarına güç denmektedir.

Su buharı (H₂O), karbondioksit (CO₂), diazot monoksit (N₂O), metan (CH₄), ozon (O₃) başlıca sera gazlarına örnek olarak verilebilir.

Elektrikli ev aletleri alırken enerji tüketim performansı göz ardı edilerek daha ucuz olan aletlerin tercih edilmesi başlangıçta ekonomik bir tercih olarak görülse de bu durum elektrik faturalarına yüksek maliyet olarak yansıyacağından uzun dönem etkiler genellikle beklendiği gibi olmaz. Genellikle bu tür cihazlar enerji tüketim durumlarına bağlı olarak A, B, C, D, E, F ve G harflerle temsil edilecek şekilde sınıflandırılmıştır. Bunlardan A harfi ile temsil dilen grup en düşük enerji tüketimini ifade eder.

Türkiye’de şehir elektriği olarak 220 V, AC (alternatif akım) kullanılmaktadır.
ABD’ de bu değer 110 V’ tur. Evlerde kullandığımız elektrikli ev aletleri şehir şebeke elektriğinin özellikleri göz önüne alınarak oluşturulmuştur.

İhtiyaca göre cihaz alımı uygun olacaktır. Örneğin 3 kişiden oluşan bir ailenin buzdolabı ihtiyacı ile 6 kişiden oluşan bir ailenin buzdolabı ihtiyacı kapasite anlamında aynı olmayacaktır. Yüksek hacimli buzdolaplarında enerji tüketimi daha geniş bir alanın belirli sıcaklık değerlerinde tutulması gerektiğinden daha fazla olacaktır. Satın alma aşamasından önce bir piyasa araştırması yapılmalı ve ihtiyaca uygun tercihlerde bulunulmalıdır. Alınacak alet, güvenli ve dayanıklı olmalı, garanti belgesi olmalı ve CE işareti taşımalıdır.

Termostat elektrikli ev araçlarında bir tür sıcaklık kontrol aracıdır. Bu sebepten ütülerde tercih edilen bir unsurdur. İhtiyaçtan fazla su kaynatmak enerji israfı olacaktır.

Tasarruf gereksiz yanan lambaları, gereksiz çalışan elektrikli ev aletlerini veya gereksiz akan muslukları kapatmak iken enerji de verim daha çok, tasarruflu, enerji tüketimi düşük alet ve cihazların kullanılması anlamını taşır.

Doğru aydınlatma, evlerde, iç mekanlarda kullanılan odanın özelliklerine, yapılacak aktiviteye ya da salon, mutfak, yatak odası gibi kullanım amaçlarına bağlı olarak aydınlatma miktarı ve kaynağının ve mekanın renk seçiminin uygun şekilde yapılmasıyla mümkündür.

Mekanlarda renklerin duyular üzerine yaptıkları çağrışımların göz önüne alınarak seçilmesi daha uygundur. Örneğin mavi renk geceyi çağrıştıran ve yatıştırıcı etkisi olan bir renk olarak bilinmektedir. Bu nedenle istirahat ve dinlenme yapılan mekanlarda mavi ve mavinin açık tonlarının kullanılması doğru bir tercih olarak durmaktadır.

Enerjide %100 verim mümkün değildir. Daima kayıplar söz konusudur.

Harcanan Enerji = güç x zaman

ile verilir.

Enerjiyi kullanmanın bir bedeli vardır. Enerjinin yüksek verimle tüketilmesi yalnızca ekonomik bağlamda katkılar sunmakla kalmaz çevreye verilen zararın da en aza indirilmesine katkı sağlar. Daha az enerjinin uygun biçimde kullanılması sera gazı emisyonlarına bağlı etkileri en aza indirecek ve küresel ısınmaya neden olan etkiler minimize edilerek hava kirliliğine neden olan unsurlar da en alt seviyeye çekilmiş olacaktır. Bu şekilde anormal iklim değişikliklerinin önüne geçilmiş olacak ve çocuklarımıza daha yaşanabilir bir dünyayı miras bırakma şansımız olacaktır.

• Termostat elektrikli ev araçlarında bir tür sıcaklık kontrol aracıdır. Bu sebepten ütülerde tercih edilen bir unsurdur. İhtiyaçtan fazla su kaynatmak enerji israfı olacaktır.
• Bulaşık ve çamaşır makinelerini kapasitesi ölçüsünde yani tam kapasite kullanmak tercih edilen bir durumdur.

Bunlar enerji tasarrufunu sağlayacaktır.

Evlerde yaygın olarak ısınma ve ısıtma amaçlı kullanılan kombilerin kullanımında enerji tasarrufu sağlamak mümkündür. Örneğin çok kısa süreler için kombilerin açılıp kapatılması yerine düşük sıcaklık değerlerinde tutulması, kalorifer peteklerinde biriken gazın tahliye edilmesi, kalorifer peteklerinin temiz ve önünün açık tutulması gibi basit önlemler ısıl verim sağlayacak ve daha düşük elektrik tüketimini teşvik edecektir.

İç mekanlarda renk seçimi psikolojik unsurlar da göz önüne alınarak yapılmalıdır. Her rengin yansıma faktörü farklıdır. Bazı renkler için ortalama yansıma faktörleri şu şekildedir:

• Siyah; 0,05
• Koyu kırmızı; 0,10
• Gök mavi; 0,40
• Pembe ve açık yeşil; 0,45
• Beyaz; 0,80

• Bir bardak sıcak su lazım iken ısıtıcı ile iki bardaklık sıcak su kaynatmak.
• Çamaşırlarımız balkonda kurutmak yerine kurutucu özelliği olan çamaşır makinelerinde kurutmak.
• Yüksek sesle televizyon izlemek.

Bu seçenekler enerji tüketimine olumlu katkı sağlamaz.

Su buharı (H2O), karbondioksit (CO2), diazot monoksit (N2O), metan (CH4), ozon (O3) başlıca sera gazlarındandır. Bu tür gazların atmosferde aşırı miktarda birikmesi yeryüzünün ortalama sıcaklığını arttırıcı etki yapacağından istenmeyen bir durumdur.

T.C. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı tarafından yapılan tanımlamada, yaşam ve hizmet kalitesini düşürmeden birim veya ürün başına enerji tüketiminin azaltılması şeklinde ifade edilmiştir. Yüksek verim enerji girdisiyle kıyaslandığında kayıpların en aza indirilmesiyle mümkündür.

Tesisatta sızıntı olup olmadığını anlamanın en pratik yolu, evlerde tüm muslukları ve su tüketimine neden olan araç ve gereçleri yaklaşık iki saat süreyle kapatmak, bu sürenin öncesinde ve sonrasında sayaç üzerinde yazan miktarı okumaktır. Şayet her hangi bir kaçak veya sızıntı yok ise sayaçta yazan değer iki saatin sonunda bir değişiklik göstermeyecektir. Bunlara ilaveten suyun etkin tüketimini teşvik amacıyla sensör kontrollü elektrik kullanımı özellikle musluklarda doğrudan tüketim esnasında su tasarrufu sağlayacaktır.