ENERJİ TASARRUFU VE ÇEVRE - Deneme Sınavı - 6

Özel Çevre Koruma Bölgesi için aranılan esas ve şartlar şunlardır:
• Tarihi, arkeolojik ve kültür zenginliği bulunan,
• Kara ve su ekosistemi bir bütünlük ve devamlılık gösteren,
• Kendine has biyolojik, ekolojik ve jeomorfolojik özellikleri olan,
• Bitki, hayvan, kuş ve balık gibi canlılar bakımından tabi biyolojik zenginliğe sahip olan,
• Yangın gibi, maden kaynakları işletilmesi gibi değişik baskılarla ekosistemi fazla değişikliğe uğramamış veya biyolojik zenginlikleri kaybolmamış bulunan,
• Tarım, madencilik ve sanayi gibi dış tesirlerin baskısından uzak kalmış ve uzun vadede
bu tesirlerin etkili olamayacağı, korunması kolay olan,
• Gelişmiş yerleşim bölgeleri dışında kalan ve uzun vadede oturuma uygun olmayan,
• İçerdiği biyolojik ve ekolojik özelliklerin bozulmadan kalmasını ve devamlılığını
sağlayacak, çevresindeki diğer tarım ve endüstriyel faaliyetlerin kirletici tesirlerinden
fazla etkilenmeyecek büyüklüğe (ideal saha büyüklüğü en az 3000 ha’dır, fakat yörenin
özelliğine göre 1000 ha ve hatta ada gibi özel durumlarda daha küçük alanlar düşünülebilir) sahip olan,

• Nesli tehlikedeki bitki ve hayvanların korunmasında önem taşıyan,
• Turizm, rekreasyon, avcılık bakımından korunması ve geliştirilmesi uygun alanlardır.

ÇED süreci için gerekli yeterlilikler için belirli kriterler şunlardır:
• İdari kapasite.
• Şeffaf karar verme süreci ve sonucu halka açıklama.
• Başarılı bir kapsamlaștırma.
• Halkın etkin katılımı.
• Başarılı bir inceleme-değerlendirme komisyonu.
• Kaliteli ÇED raporları.
• Uzmanlaşmış danışman kadrolar.
• Etkili ve bilimsel bir izleme süreci.

ÇED çalışmalarını oluşturan ana safhalara şöyle topluca bakıldığında aşağıdaki başlıklardan oluşmaktadır;
• Hazırlık Çalışmaları ve Eleme
• Kapsam ve Etkilerin Belirlenmesi
• Çevrenin Mevcut Durumu ve Proje Alanının Analizi
• Etkilerin Tanımlanması ve Değerlendirilmesi
• Tahmin Edilen Etkilerin Ölçülmesi ve Modellenmesi
• Alternatiflerin, Çözüm Önerilerinin Değerlendirilmesi
• ÇED Raporunun Hazırlanması ve Sunumu
• Katılım Karar Verme Süreci
• ÇED sonrası, İzleme ve Denetleme Faaliyetleri

Biyotik: Bir bölgede yaşayan canlıların kendi veya diğer türlerle karşılıklı etkileşimlerini ifade eder. Örneğin beslenme, üreme, avlanma vb. gibi.

Karasal Fiziksel Bileşenler
Meteoroloji ve klimatoloji 
Hava kalitesi 
Jeoloji ve jeomorfoloji 
Sismoloji 
Toprak 
Hidroloji ve yüzey suyu kalitesi 
Hidrojeoloji ve yer altı suyu kalitesi 
Gürültü ve titreşim 
Görsel estetik

Fauna: Belirli bir coğrafi alanda bulunan hayvan türlerinin tümü

Kontrol listeleri yöntemi; Bu yöntemde, herhangi bir faaliyetten doğabilecek doğrudan veya dolaylı etkileri içeren listeler ve değerlendirilmesinden oluşmaktadır. Metodun en önemli avantajı, bir ÇED çalışması kapsamında iyi hazırlanmış listeler kullanılmak kaydıyla, herhangi bir etkenin gözden kaçırılma olasılığı azalmaktadır.

Enerjinin birimi Joule (J) ile verilir ve skaler bir büyüklüktür.

Enerjinin dışında tanımlanması gereken bir diğer kavram ise güçtür. Genel olarak birim zamanda harcanan enerji miktarına güç denmektedir. Birimi Watt (W) ile ve dolayısıyla Joule/saniye ile temsil edilir.

Avrupa Birliği ev aletleriyle ilgili enerji verimliliğini arttırmak amacıyla 1994 yılında bir direktif yayımlamış olup, bu bağlamda bazı ev aletleriyle ilgili enerji endeksleri tanımlamıştır.

Bu tür cihazlar enerji tüketim durumlarına bağlı olarak A, B, C, D, E, F ve G harflerle temsil edilecek şekilde sınıflandırılmıştır. Bunlardan A harfi ile temsil dilen grup en düşük
enerji tüketimini ifade eder.

Türkiye’de şehir elektriği olarak 220 V, AC (alternatif akım) kullanılmaktadır. ABD’ de bu değer 110 V’ tur.

Elektrikli ev aletlerinin ev içi elektrik sarfiyatında en önde geleni Elektrik İşleri Etüt İdaresine göre %30’ luk bir payla buzdolaplarıdır.

Enerjinin etkin kullanımı yaşam kalitesinin düşürülmesi, ortam şartlarının ve ürün standartlarının kötüleştirilmesi anlamını taşımaz. Örneğin, enerji tüketimi çok oluyor diye bir yemeği az pişirmek, çok elektrik sarfiyatı oluyor diye karanlıkta veya çok az ışık altında yürümek, yaşam standartlarını, insan ruh ve beden sağlığını olumsuz yönde etkileyeceğinden enerji yönetiminde kabul gören davranışlar arasında değildir.  Bununla birlikte istenen sonuca giden yolda ihtiyaçtan fazlasının tüketilmemesi anlamını taşımaktadır. Bu bağlamda yaşam alanımız olan ve gelişen teknolojik unsurlar göz önüne alındığında aynı zamanda bir kültürel faaliyet alanı özelliği kazanan evlerimizde bilinçli bir yaklaşımla enerjinin kontrollü tüketimi mümkündür. Örneğin bir ev içerisinde bir odanın ya da antrenin aydınlatılmasında ihtiyaç nispetinde bir aydınlatma veya ışık kaynağı seçilmesi, yine evlerde muhtelif bölümlerde uygun sıcaklık değerlerinde ısıtma ya da soğutma kullanılması enerjinin doğru bir biçimde kullanılması anlamını taşıyacaktır. Bu yaklaşım ekonomik ve çevresel anlamda olumlu sonuçları da beraberinde getirecektir.

Evlerde en çok elektrik tüketimini buzdolaplarından sonra yaklaşık %28’ lik bir oranla aydınlatma ihtiyaçları takip etmektedir.

Her rengin yansıma faktörü farklıdır. Bazı renkler için ortalama yansıma faktörleri aşağıda verildiği gibidir;

• Siyah; 0,05
• Koyu kırmızı; 0,10
• Gök mavi; 0,40
• Pembe ve açık yeşil; 0,45
• Beyaz; 0,80

Enerjide yüzdelik verim genel olarak;

%Verim= Yapılan iş / Harcanan enerji x100

eşitliği ile ifade edilir. Yani bir işi yaparken en az miktarda enerji kullanımı
verimi arttıracaktır.

Küresel ısınmanın olumsuz etkileri sel, kuraklık, sıcaklık, hava dalgası, fırtına gibi doğal afetlerle artık daha sık görülmektedir.

Kyoto Protokolü küresel ısınma ve iklim değişikliği konusunda mücadeleyi sağlamaya yönelik imzalanmış uluslararası anlaşmadır.

Genel olarak 1000 $ hasıla başına tüketilen TEP (ton petrol eşdeğeri) miktarı, uluslararası literatürde enerji yoğunluğu olarak tanımlanmaktadır