aofsorular.com
EİD214U

Isıtma Sistemlerinde Enerji Ekonomisi

2. Ünite 38 Soru
S

Isıtma tesisatındaki temel ısıtma elemanları nelerdir?

Temel ısıtma elemanları olarak kazanlar, kat kaloriferleri, boylerler, kombi cihazları, ısıtıcı elemanlar ve ısıtma tesisatındaki diğer yardımcı elemanlar sıralanabilir.

S

Çalışma kazanlarının sınıflandırılması nasıldır?

Sıcak su kazanları malzeme açısından bakıldığında döküm kazanlar, çelik kazanlar olarak çalışma sistemi açısından ise atmosferik brülörlü kazanlar ile üflemeli brülörlü kazanlar olarak sınıflandırılırlar.

S

Döküm kazanların özellikleri nelerdir?

1. Döküm kazanların, TS430 standardına uygun olarak üretilmesi gerekmektedir.

2. Bu tip kazanlar dökme dilimler hâlinde üretilmektedirler.

3. Bu özellikleri ile kazan dairesine kolayca taşınabilme ve monte edilebilme avantajları bulunmaktadır.

4. Yanma odasının geometrisine ve kapasiteye göre dilim sayısı artırılabilmektedir.

5. Çelik kazanlar ile döküm kazanlar arasında yakıt tüketimi ve verim açısından çok büyük farklar olmamasına karşın döküm kazanlar ömür açısından avantajlı olup 30 yıla kadar kullanılabilmektedir.

6.Döküm kazanlar hem sıcak su hem de alçak basınçlı buhar kullanabilmektedirler.

7. Döküm kazanların işletme basıncı 4-6 kg/cm2’dir.

8.Döküm kazanlar, ısıl ataletlerinin yüksek olması nedeni ile geç ısınıp geç soğur. Çelik kazanlar ise çabuk ısınıp çabuk soğurlar.

S

Çelik kazanların özellikleri nelerdir?

1. 1000 kW’tan büyük kapasitedeki kazanlar TS 497 standardına göre, 1000 kW kapasiteye kadar olanlar ise TS EN 303- 1/2/3 standardına göre üretilmektedir.

2. Bu standarta göre üretilen sıcak su kazanlarının maksimum konstrüksiyon basıncı 5 kg/cm2 olarak verilmektedir.

3.Sıcak su kazanın konstrüksiyon basıncı 5 kg/ cm2’den büyük ise silindirik formda yapılması gerekmektedir.

4.Fiyat açısından değerlendirildiğinde çelik kazanlar döküm kazanlardan daha ucuzdur.

5.Ömür açısından bakıldığında ise kullanım durumuna bağlı olmakla beraber çelik kazanların ömrü döküm kazanlardan daha azdır.

6. Çelik kazanların tamir ve bakımı daha kolay olmasına rağmen korozyona karşı daha hassastırlar.

7.Düşük sıcaklıklarda çalıştırılan çelik kazanların, soğuk yüzeyleri üzerinde asit ve su buharı yoğuşması oluşabilmektedir.

S

Çelik kazanlarda korozyonun önüne geçebilmek adına alınacak önlemler nelerdir?

Çelik kazanlarda korozyonun önüne geçebilmek adına kazandaki su sıcaklığının 55°C altına, baca gazı sıcaklığının 150°C’nin altına düşmemesi gerekmektedir

S

Atmosferik brülörlü kazanlar ile üflemeli brülörlü kazanların arasındaki en önemli fark nedir?

Atmosferik brülörlü kazanlar ile üflemeli brülörlü kazanların arasındaki en önemli fark havayı yanma odasına doğal olarak kazan dairesi orta- mından sağlıyor olmalarıdır.

S

Boylerlerin özellikleri nelerdir?

1. Boylerler; sıcak su ihtiyacını karşılamak için konut, otel, hastane, turistik tesislerde kullanılır.

2. Sıcak su kullanımının konutlar açısından etkileri; kişi sayısı, konut büyüklüğü, yaşam düzeyi, kişilerin yaşı, mevsim şartlarıdır.

3.Boylerler gömlekli ve serpantinli olarak iki tipi kullanılmaktadır.

4. Gömlekli boylerler silindirik yapıdadır. Silindirin dış kısmında bulunan gömlek etrafında dolaşıp, kazandan gelen su ile birleşip boylerin içinde bulunan suyu ısıtmaktadır.

5. Serpatinli boylerde ise kazandan gelen sıcak suyun yatay yada düşey konumdaki deponun içinde dolaştırıldığı serpantin vardır.

S

Kombi cihazlarının özellikleri nelerdir?

1. Kombi cihazları günümüzde hem sıcak su ihtiyacını karşılamak hem de ısınmak için tercih edilir.

2.Kombi cihazları için kat kaloriferi ve şofbenin birleşimi diyebiliriz. Boyutları şofben ile benzerlik göstermektedir ve bundan dolayı az yer kaplaması ile tercih sebebi olmuştur.

3.Kombi cihazları yakıt olarak LPG ve doğal gaz kullanmaktadır. 

4.Kombiler baca tiplerine göre farklı kategorilerde incelenir. Bunlar; bacalı kombi, bacalı fan kitli kombi ve hermetik kombidir.

S

Birçok kombi zehirlenmesinin sebebi nedir?

Bacalı kombilerin bulunduğu ortamda dış ortam ile iç ortamın etkileşimini sağlayacak iyi bir havalandırma menfezi konulması şarttır. Birçok kombi zehirlenmesinin sebebi hava menfezlerinin kapatılmasıdır.

S

Isıtıcı elemanlar nelerdir?

1. Radyatör

2. Konvektörler

3. Radyant Isıtıcılar

4.Çıplak borular

5.Genleşme depoları

6. Hava ayırıcıları

7. Pislik ayırıcalar

S

Radyatörlerin görevi nedir?

Radyatörler kazandan gelen sıcak suyun enerjisini ortama ışınım ve ya taşınım yolu ile aktarmasında rol alır.

S

Konvektörlerin çalışma prensipleri nasıldır?

Konvektörler bir çeşit boru tipi olan kanatlı borulardan oluşmaktadır. Baca etkisi oluşturması için bir kasa içinde bulunmaktadır. Radyatör çalışma prensibine benzer. Konvektörün alt tarafından giren soğuk hava kanatlı borular arasından geçerken ısınır ve yükselerek kasanın üst kısmından odaya doğru verilir.

S

Radyant ısıtıcılar kaça ayrılır ve hangi amaçla kullanılır?

Radyant ısıtıcılar, doğal gazlı ve sıcak sulu radyant ısıtıcılar olmak üzere iki tiptir. Bu ısıtıcılar sanayide büyük hacimleri ısıtmak amacı ile kullanılır.

S

Çıplak borular kaça ayrılır ve nerelerde kullanılır?

Düz boru ve kanatlı boru olarak iki tipte uygulanır. Temizlik ve uygulamanın kolay olması açısından düz borular tercih edilir. Çıplak borular genel olarak sera ve fabrikalarda kullanılır.

S

Hava ayırıcılarının kullanılma amacı nedir?

Hava ayırıcıları, tesisatta bulunan havanın atılması amacıyla kullanılır. Hava kabarcıkları, tesisata su dolumu sırasında oluşur. Ayrıca tesisatta bulunan sıkışmış havanın atılması için hava ayırıcıları kullanılır.

S

Tesisatlarda görülebilecek  sorunlar nelerdir?

1.Yeni tesisatlar da tesisat öncesinde açıkta bekletilen borulardan dolayı boruların içinde pas gözlenir.

2. Açıkta bekletilen boruların içinde pislikte bulunmaktadır.

3. Tesisat içinde bulunan  zararlı maddeler; pompa, motorlu vana ve çeşitli armatürlerde bozulmalara sebep olabilir ve ayrıca aşınma ve verim düşüklü- ğüne sebep olabilir.

4. Su geçişinin engellenmesi aynı zamanda ortaya çıkan direnç ve basınç farklarından dolayı pompaların bozulmasına sebep olabilmektedir.

S

Boruların özellikleri neler olmalıdır?

1.Tesisata yerleştirildikten sonra sızdırmazlık testi yapılmalı

2.Bağlantı noktalarında su kaçağı olup olmadığına dair test edilmelidir

3. Sıcak sulu ısıtma testlerinde anma basıncı 10 bar olmalıdır.

4. Kanallardan ve soğuk ortamdan geçen boruların yalıtımı iyi olmalıdır.

5.Tesisatın özelliğine göre farklı boru tipleri kullanılabilir.

6. Yaygın olarak çelik, bakır ve plastik borular kullanılmaktadır

S

Boru seçimi yapılırken dikkat edilecek hususlar neler olmalıdır?

Boru seçimi yapılırken dikkat edilecek hususlar; ilk yatırım bedeli, işletme şartları, işletme maliyeti ve emniyettir.

S

Türkiye'de yaygın olarak hangi tip boru kullanımı vardır ve  bu boru tipinin tercih nedenleri nelerdir?

Türkiye’de yaygın olarak çelik boru kullanımı varken plastik boru kullanımında artış görülmektedir. Bakır boru diğerlerine göre daha az kullanılmaktadır. Bireysel sistemlerde boru seçiminde plastik boru ön planda tercih edilmektedir. Plastik borunun tercih sebepleri hafif, ucuz, korozyona dayanıklı ve montaj kolaylığıdır.

S

Vanaların kullanılma amacı nedir?

Vanalar, tesisatta su akışının düzgün olması ve tesisatı farklı bölümlere ayırmak için kullanılmaktadır. Kazan, pompa gibi ısıtma elemanlarının çıkış ve girişlerine, kolonlara ve branşmanlarına takılmaktadır.

S

Vana çeşitleri nelerdir?

1. Termostatik vanalar

2. Sürgülü vanalar 

3. Küresel vanalar

S

Pompaların görevi nedir?

Pompalar, tesisatta bulunan sıcak suyun sirkülasyonunu sağlayarak suyun enerjisinin ortama aktarılmasını sağlar. Sirkülasyon pompası olarak da adlandırılan pompaların seçimi debi ve basma yüksekliğine göre yapılmaktadır.

S

Brülörlerin görevi nedir?

Brülörler, yakıtı hava ile karıştırma, yanma ve kazanın yanma odasına sevk edilmesinde görev alan cihazlardır. 

S

Isıl konforu etkileyen durumlar nelerdir?

1.Birinci durum ortam sıcaklığıdır.

2.Ikinci durum ortamın nemidir

3.Üçüncü durum ortamdaki hava hızıdır

4.Dördüncü durum dış ortam ile iç ortamı birbirinden ayıran duvarların iç yüzey sıcaklığı ile ortam sıcaklığı arasındaki sıcaklık farkıdır.

S

Günümüzde bireysel ısıtma sistemlerinin seçimindeki artış nedeni nedir?

Günümüzde bireysel ısıtma sistemlerinin seçiminde artış olduğu görülmektedir. Bu artışın sebebi toplu ısınmada farklı kişilerin sıcaklık tercihlerinin uyuşmaması ve enerji tasarrufuna tüm kullanıcıların özen göstermemesi durumu yol açmaktadır.

S

Bireysel ısıtma sistemlerinde tercih edilen kombinin avantajları nelerdir?

Bireysel ısıtma sistemlerinde tercih edilen kombinin avantajları; çok az yer kaplaması, kolayca duvara monte edilmesi, sıcak su olanağı ve otomatik kontrol sistemine uygun olmasıdır.

S

Merkezî ısıtma sistemlerini tanımlayınız?

Merkezî ısıtma sistemleri, bir blok altında bulunan kalorifer dairesinin bir veya birkaç binanın ısıtıldığı sistemlerdir.

S

Merkezi ısıtma sistemlerinde  kazandan çıkan su  kaç °C prensibine göre çalışır?

Yaygın olarak şehirlerde bina altına yer- leştirilen sıcak sulu kazan ile merkezî ısıtma sistemi kullanılmaktadır. Kazandan çıkan su 90/70°C prensibine göre çalışır.

S

Payölçer nedir?

Payölçer; Merkezî ısıtma sistemli binalarda radyatör üzerine takılarak tüketilen ısı enerjisini paylaştırmaya yarayan cihazlardır.

S

Hidrofor nedir?

Hidrofor; Suyu basınçlandırarak ısı merkezinden çok yükseklerdeki noktalara çıkmasını sağlayan tesisat elemanıdır.

S

Alttan dağıtma alttan toplama sistemi nasıl çalışır?

Bodrum katına konumlandırılan sıcak su kazanından ana bes-
leme hattına taşınmasıdır. Dağıtım kollektörden yatay ana besleme
boruları ile bodrum katı tavanındaki seviyeden istenilen noktalara
doğru sıcak suyun dağıtımı yapılmaktadır. Beslenme kolonları yardımıyla sıcak su üst katlara taşınmaktadır. Radyatöre sıcak suyun girişi kolonlar vasıtasıyla yapılır. Radyatör çıkışları da dönüşe yerleştirilen kolonlara bağlanmaktadır.

S

Düşük sıcaklıklı ısıtma sistemlerinin kullanılma nedeni nedir ve günümüzde en yaygın  hangi sistem kullanılır?

Enerji maliyetlerinin artmasından dolayı ısıtma sistemlerinde verimi yükseltme ve düşük enerjili sistemlere geçiş görülmektedir. Günümüzde yaygın olarak 90/70’lik sistemler kullanılmaktadır.

S

Düşük sıcaklıklı ısıtma sistemleri hangi ısıtma sistemlerinde kullanılmaktadır?

Günümüzde düşük sıcaklıkta ısıtma sistemleri radyatörlü ısıtma sistemlerinde de kullanılmaya başlanmıştır.Isı pompası, güneş enerjisi ve yoğuşmalı sistemleri kullanımında görülen artış ile birlikte yerden, duvardan ve tavandan ısıtma soğutma sistemleri radyatör yardımıyla desteklenmektedir.

S

Yerden ısıtma sisteminin olumlu yönleri nelerdir?

1.Yerden ısıtma sisteminin kullanıldığı yerde homojen bir şekilde ısı dağılımı olduğundan konfor sağlanmaktadır.

2.Klasik ısıtma sistemlerinde tavandan yere doğru gidildikçe sıcaklık düşüşü gerçekleşir. Bu durum yerden ısıtma sistemlerinde bulunmamaktadır.

3. Radyatörler zaman içinde tozlanmaktadır. Düzenli bir şekilde bakım ve temizliğinin yapılmaması gibi durumlarda duvar ve perdelerde is oluşmasına neden olmaktadır. Bu durum yerden ısıtma sistemlerinde geçerli değildir.

4.Yerden ısıtmalı sistemlerde ısı zeminden verildiği için önce döşeme ısınıp ondan sonra ısınan hava yukarıya doğru hareket edecektir. Tüketilen enerji açısından bakıldığı zaman en uygun ısı yayılımı bu sistem ile sağlanmaktadır.

5.Ortama aktarılan ısı radyasyon yoluyla yapıldığından dolayı diğer ısıtma sistemlerine göre 1-2°C düşük sıcaklıklarda bile konfor sağlamaktadır.

6.Katlar arasına uygulanan ısı geçişini azaltmak ve verimi artırmak için kullanılan yalıtım malzemesi aynı zamanda ses yalıtımını da sağlamaktadır.

S

Isı eşanjörü nedir?

Isı eşanjörü; İçerisinden geçirilen farklı termodinamik özelliklere sahip iki akışkanın ısı alışverişinde bulunmasını sağlayan cihazdır

S

Yoğuşmalı sistemler nedir?

Baca gazı içerisinde bulunan buharın yoğuşması ile ortaya çıkan enerjiyi kullanan sistemlere yoğuşmalı sistemler denir.

S

Kaskad sistemler nedir?

Merkezî ısıtma sistemi kullanılan binalarda ısıtma sisteminin mevsime göre ihtiyaç duyduğu optimum düzeyde çalıştıran sistemlere kaskad sistem denir.

S

Kazan termostatının görevi nedir ve hangi tiplerde uygulanır?

Kazan termostatı, kazanda bulunan suyun sıcaklığını sabit bir değerde tutarak enerji tasarrufu sağlamaktadır. Kazan termostatı brülör tipine bağlı olarak iki kontaklı, üç kontaklı ve oransal tipte uygulanmaktadır.