ENERJİ EKONOMİSİ - Deneme Sınavı - 13

Yakıt maliyeti ve cihaz verimliliği açısından bakıldığında; merkezî sistemlerde kullanılan kazanların verimi kombiye göre daha yüksektir.

İlk yatırım maliyeti açısından bakıldığında  yeni binalardaki boru sisteminin aynı maliyette olacağı varsayıldığında, merkezî sistem daha avantajlı görülmektedir. Apartmanın büyüklüğüne göre, her daireye kombi yerleştirilmesinde bina altına kazan yerleştirmeye göre maliyetli olması açısından %40’a kadar maliyet artışı gözlenmektedir.

Emniyet açısından bakıldığı zaman, konutların içinde bulunan kombilere göre merkezî sistemler konutların dışında bulunduğundan dolayı daha emniyetlidir.

Ömür açısından bakıldığında, kazanın türüne bağlı olarak 30-50 yıl arası bir ömür verilebilmektedir. Klasik kombili sistemlerin
aç kapat özelliği bulunan sistemlerinde ömür 5-7 yıl arasında verilirken modülasyonlu kombilerde bu ömür 20 yıla kadar verilebilmektedir.

Doğru cevap E seçeneğidir.

Enerji tasarrufunu arttırmak ve sistemin daha verimli çalışmasını sağlamak için bölgesel ısıtma sistemlerinde yoğuşmalı kazan kullanımı, oransal brülör tercihi, frekans kontrollü brülörler ve entegre kojenerasyon sistemleri tercih edilmelidir. Ancak Pay ölçer kullanımı adından da anlaşılabileceği gibi dairenin bireysel ısı enerjisi tüketimini hesaplanmasını ve tüm apartmanda gider paylaşımı yapılmasını sağlayan ısı sayacıdır. Bölgesel ısıtma sistemlerinde enerji tasarrufunun arttırılması konusunda bir işlevi yoktur. Doğru cevap B seçeneğidir.

Düşük sıcaklıklı ısıtma sistemleri düşük sıcaklıkta çalıştığı için daha geniş bir radyatör yüzeyine ihtiyaç duymaktadır. Düşük sıcaklıkta çalışmaları baca sıcaklıklarının daha düşük olmasına dolayısıyla bacadan salınan enerjinin daha olmasını sağlar. Bu durum enerji verimliliğini sağlar. Düşük sıcaklıkta çalışmanın dezavantajı ise yoğuşmanın fazla olması yüzünden korozyonun artmasıdır. Doğru cevap C seçeneğidir.

Yerden ısıtma sistemleri ısıl ataleti yüksek olduğu için geç ısınır geç soğur. Döşemenin altına montajı yapıldığından olası tamir ve bakım süreçleri zaman alıcı ve masraflıdır. Yerden ısıtma sağladığı için tabandan ısınan hava tavana doğru yükselir. Ortama aktarılan ısı radyasyon yoluyla yapıldığından dolayı diğer ısıtma sistemlerine göre 1-2°C düşük sıcaklıklarda bile konfor sağlamaktadır. Doğru cevap E seçeneğidir.

Duvardan ısıtma sistemlere duvar yüzeyine montaj edildiği için geniş bir uygulama yüzeyine sahiptir. Bu durum sistemin düşük sıcaklıklarda performans göstermesini sağlayarak enerji verimliliği sağlar. Geniş bir alan ısıtıldığı için ortamda ısı koridoru oluşmaz, bu durum konforu arttırır. Isıtma amaçlı kullanıldığı gibi ortamı soğutma amaçlı da kullanılabilir. Tıpkı yerden ısıtma sistemlerinde olduğu gibi duvar yüzeyinin içinde olduğu için ısıl ataleti yüksektir. Bu yüzden özellikle oteller gibi işletmeler için uygun bir sistem değildir. Doğru cevap B seçeneğidir.

Kaskad sistemler en az iki cihazın bağlanmasından oluşur. Sisteme bağlı cihazlar modülasyonlu çalışabilirler. Sistemde yer alan cihazlardan biri arızalandığında sistem o cihaz dışında çalışmaya devam eder. Tek kazana göre su hacmi düşük olduğu için istenilen sıcaklık kolayca elde edilir. Sistem diğer kazan sistemlerine göre çok daha az yer kaplar. Doğru cevap C seçeneğidir.

Her radyatöre takılabildikleri için termostatik radyatör vanaları ayrı odalar için farklı sıcaklık değerlerinin oluşturulmasına imkan tanır. Doğru cevap C seçeneğidir.

Tesisatta bulunan havanın ses, korozyon, kavitasyon ve verim düşüklüğüne yol açar. Tesisatta bulunan hava, tesisatın belli bölgelerinin ısınmamasına ve sirkülasyonu düzenli bir şekilde yapmamasına sebep olmaktadır. Ayrıca bu hava verim düşüklüğüne ve tesisat ömrünün kısalmasına da sebep olmaktadır. Brülörlerdeki hava yakıt karışımına etkisi yoktur.  Doğru cevap E seçeneğidir.

Isıl konfor ortamı, insanların kendilerini rahat hissettikleri yer olarak tanımlanmaktadır. Ortamın sıcaklığı, nemi, hava akımı, yüzey alanların istenilen sıcaklıktan uzak olması ısıl konforu etkiler. Ancak kullanılan yakıt türünün ısıl konfor üzerinde doğrudan etkisi yoktur. Yakıt türünden ziyade yakıtı ısı enerjisine çeviren sistemin etkisi bulunmaktadır. Doğru cevap E seçeneğidir.

Binalarda iç ortam sıcaklığı ile dış ortam sıcaklığı arasındaki fark 20⁰C-40⁰C arasında değişmektedir. Tesisatlar da görülen sıcaklık farkları ise çok daha yüksek düzeylerdedir.

Optimum yalıtım kalınlığı; ısı kaybının en aza indirilmesinin yanı sıra yalıtım maliyetinin de olabildiğince düşük olduğu yalıtım kalınlığıdır.

Isıtma sistemlerinde yalıtım yapılmamasının meydana getirdiği problemler 5 başlık altında toplanabilir. Bunlar:

Isı yalıtımı; en genel olarak enerji kazanımı sağlanması için, sıcaklık farklılıklarından dolayı meydana gelebilecek ısı kayıp ve kazançlarını önlemek amacıyla alınması gereken önlemlerdir. Isı yalıtımı; yapılarda, tesisatta ve endüstride uygulanmaktadır.

Tesisat yalıtımında kullanılan 8 çeşit malzeme vardır:

Endüstride yüksek sıcaklık uygulamalarında seramik elyaf ısısı +1250⁰C’ye kadar yalıtım malzemesi olarak kullanılır.

+250⁰C-500⁰C arasında çalışan kazanların ve tankların yalıtımı için kullanılabilecek olan en uygun yalıtım malzemesi telli cam yünü ya da taş yünüdür.

Etüv; endüstride ürünleri, sterilize ve dezenfekte etmek veya kurutmak için yüksek sıcaklıklarda ısıtan cihazdır.

Havanın içerisinde bulunan su buharının, ortam sıcaklığına ve ortamın bağıl nemine bağlı olan terleme sıcaklığından düşük sıcaklıktaki bir yüzeye temas etmesi sonucu, su buharının gaz hâlinden sıvı hâline geçmesine yoğuşma denir.

Tesisatta yoğunlaşma meydana gelmemesi için alınması gereken üç önlem bulunmaktadır:

Terleme; su buharının bir yüzeyde yoğuşarak su damlacıkları oluşturmasıdır.