ENDÜSTRİ SOSYOLOJİSİ - Deneme Sınavı - 15

Avcı topayıcı toplumlar günümüzden yaklaşık 10.000 yıl önce göçebe ve bahçıvan topluluklar olmak üzere iki kola ayrılmıştır. Doğru cevap C'dir.

Bir grup insanın ürettiği ürünün kendi ihtiyaçlarını karşılamanın yanı sıra, tarım dışı üretim yapan kişilerin de ihtiyaçlarını karşılamalarına toplumsal artık denilmektedir. Artık ürünün doğuşunun sonucu olarak tarım toplumlarında bazı bireyler; yönetim, askerlik ve dini liderlik gibi alanlarda uzmanlaşmaya başlamışlardır. Artan işbölümü, iktidar olgusundaki farklılaşmayla hiyerarşik bir toplumsal düzene yol açmıştır. Doğru cevap B'dir.

Freyer'e göre entüstriyel gelişmenin son aşaması benzin motoru çağı olmuştur: 1889'da Paris'te ilk otomobil sergisi açılır ve 1894'de ilk uluslararası otomobil yarışı yapılır. 1903'te ise Henry Ford Motor Fabrikası kurulur. ABD, bu sektörde liderliği ele geçirir. Özellikle seri üretim, bu ülkede gerçekleştirilir. Ancak Freyer'ın bu dalgalarına atom, uzay, bilgisayar ve genetik alanındaki gelişmeleri de farklı dalgalar olarak eklemek mümkündür. Doğru cevap D'dir.

Üç hâl teorisi Comte'ye aittir. Comte bu teorisinde toplumların, dinsel normların ve soyut düşüncelerin egemen olduğu teolojik ve metafizik aşamalardan akıl, bilim, ilerleme ve endüstri ile özdeşleştirdiği nihai aşama olan pozitif aşamaya doğru yöneldiğini iddia etmektedir. Doğru cevap A'dır.

R. Aron, A. Giddens, A. Toffler ve K. Kumar gibi sosyologlarla beraber önde gelen çağdaş endüstri toplumu kuramcılarından biridir. Doğru cevap D'dir.

Post-engüstriyel toplumun temel karakteristiklerinden biri de bilginin toplumun temel ekseni olmasıdır. Diğer seçenekler endüstriyel toplumun özellikleridir. Doğru cevap E'dir.

Masuda'ya göre post-endüstriyel toplumda sosyal değişimdeki güç merkezi vatandaş hareketleridir. Endüstri toplumlarındaki işcçi hareketlerinin ve grevlerin yerini enformasyon toplumlarında (post-endüstriyel) sivil vatandaş hareketlerinin alacağını öngörmektedir. Doğru cevap C'dir.

Endüstri uygarlığı içinde beyaz yakalı işçilerin sayısının mavi yakalıları geçmesi 1950'li yıllarda, tam tarihiyle 1956 yılında gerçekleşmiştir. 1970 yılında ise bu oran beşte dördünden fazladır. Doğru cevap B'dir.

Avcı ve toplayıcı gruplar; genellikle avcılığın esas olarak erkekler, toplayıcılığın ise kadınlar tarafından üstlenildiği, cinsiyete dayalı işbölümü etrafında kurulmuştur. Doğru cevap A'dır.

Post-endüstriyel dönüşüm ya da enformasyon/bilgi toplumu kavramlarını, bir kategoriden diğerine düz bir çizgide geçiş biçiminde değil endüstri toplumunda var olan yapıların eski önemlerini yitirmesi ve "post-endüstriyel toplum"a ilişkin özelliklerin öne geçmesi şeklinde düşünmek gerekir. Post-endüstriyel toplum, her ne kadar farklı paradigmalara dayansa bile endüstri toplumuna özgü yapılar daha uzun süre mevcudiyetlerini sürdüreceklerdir. Doğru cevap B'dir.

Avcı ve toplayıcı toplumlarda avcılık erkek tarafından üstlenilirken toplayıcılık genellikle kadınlar tarafından yapılmıştır. Bu topluluklar geniş alanlara yayılmıştır. Yetersiz kaynaklar nedeniyle eşitlikten söz edilemez. Otorite gücünü akrabalık ilişkilerine dayandırır. Bu toplumlarda modern anlamda bir ekonomi yoktur. Doğru cevap B'dir.

Tarım devriminin ile iş bölümü artmış, nalbantlık demircilik gibi meslekler ortaya çıkmıştır. Doğru cevap D'dir.

Endüstri Devrimi’nin ortaya çıkışında daha önceki uygarlıklarda bulunmayan üç önemli özelliğin olduğu iddia edilmektedir. Birincisi, bu devrimle insan; kendisinin tabiatı ustalıkla kullanacağı duruma getirilebileceği fikrine sahip olmuştur. İkinci olarak yeni bilim adamları yalnız matematikçi değil aynı zamanda araştırmacı ve deneycidirler ve bu nedenle bilim adamları alet yapanlarla birlikte çalışmaya başlamışlardır. Üçüncü bir yön ise bilim adamları ile mucitler ve iş adamları aynı kulüplerde bir araya gelmişlerdir. Doğru cevap A'dır.

Freyer İngiltere’yi esas alarak 19. yüzyıldaki teknik gelişmenin altı dalga hâlinde ortaya çıktığını iddia eder. Bu dalgalar sırasıyla, dokuma endüstrisi dalgası, demir çelik dalgası, ulaştırma dalgası, kimya çağı, elektrik endüstrisi dalgası ve benzin motoru çağıdır. Doğru cevap E'dir.

1930 doğumlu Bourdieu ilk sosyologlar arasında sayılamaz. Doğru cevap D'dir.

Çağdaş endüstri toplumu teorilerine göre endüstri toplumlarında üretim ölçeğinin büyümesi, ulaşımın ve haberleşmenin artışı, endüstri toplumlarında bütünleşmiş ulusal ekonomilerin ve merkezîleşmiş iktidarların doğuşuna yol açmıştır. Doğru cevap C'dir.

Post endüstriyel toplumlardaki ekonomik faaliyetlere baktığımız zaman geleneksel demir çelik, otomobil, tekstil, makine imalatı gibi endüstrilerde kriz yaşanmasına rağmen bilgisayar, elektronik, biyokimya, uzay gibi bilgi ve enformasyon ağırlıklı yeni endüstriler hızla gelişmektedir. Doğru cevap C'dir.

Post endüstriyel toplumun ekonomik temelini bilimi esas alan endüstriler oluşturur. Bu toplumlarda hizmet sektöründe çalışanların sayısı diğer tüm sektörlerden fazladır. Güç sahibi endüstri toplumlarında kapitalin sahibi olan işverenlerde iken artık kültürel sermaye sahibi yeni bir sınıf yükselmektedir. Üretim araçları içerisinde hammaddenin önemi giderek azalmaktadır. Bilginin depolanma ve dağılımı ise eskisine göre daha ucuz ve kolaydır. Doğru cevap D'dir.

Masuda’ya göre post endüstriyel toplumun temel değerleri zaman değeri, self disiplin, sosyal katkı ve globalizm (insan ve doğa) sembiyozyonudur. Doğru cevap E'dir.

Bell’e göre post-endüstriyel toplumlarda stratejik kaynak bilgidir. Doğru cevap D'dir.