ENDÜSTRİ İLİŞKİLERİ

Orta Çağ’da loncaların ortaya çıkmasıyla birlikte toplumda her hareket ve faaliyetin adil olması görüşü güç kazanmıştır. Bunun sonucunda ‘adil fiyat’ ve ‘adil ücret’, lonca düzeninin temel ilkeleri haline gelmiştir. Lonca: Ortaçağ’da usta niteliğine ulaşmış olan zanaatkârların kurdukları ve egemen oldukları meslek kuruluşlarıdır. Loncaların katı kuralları vardır. Bu kurallar, üretilen malların sahip olması gereken özellikleri ve ustaların pazarlarla ve kalfa ve çıraklarla ilişkilerini düzenler. 

Doğru cevap C seçeneğidir.

Mavi yakalı çalışanlar: Genelde bedensel emek gücüyle yapılan işlerde çalışanlardır.

Beyaz yakalı çalışanlar: Genellikle idari işlerde veya büro hizmetlerinde çok fazla bedensel çaba gerektirmeyen işlerde çalışanlardır.

Altın yakalı çalışanlar: Son yıllarda ‘entelektüel sermaye’ olarak da bilinen bilgi işçileridir.

Tabloda metal yakalı çalışanın tanımı verilmemiştir.

Doğru cevap B seçeneğidir.

Yevmiyeli çalışanlar düzenli ve sürekli olarak bir işverene bağlı değildir ve işin durumuna göre mevsimlik, geçici veya iş buldukça çalışmaktadır.

Doğru cevap A seçeneğidir.

Ücretlilik düzeninin temelinde yer alan Sanayi Devrimi ve kapitalizm ilk kez İngiltere’de varlık kazandığı için sendikaların da ilk ortaya çıktığı ülke İngiltere olmuştur.

Doğru cevap D seçeneğidir.

İşçi sendikalarının üyeleri yalnızca işçilerden oluşmaktadır. Bir başka deyişle, işçi sendikalarına yalnızca işçiler üye olabilirken işveren sendikalarına yalnızca işverenler üye olabilmektedir ki bu ilkeye sendika saflığı ilkesi denilmektedir.

Doğru cevap E seçeneğidir.

İşçi sendikalarının tarihsel olarak üç temel fonksiyonu bulunmaktadır. Ekonomik fonksiyon, demokratik temsil fonksiyonu ve sosyal fonksiyon. Bunlardan sosyal fonksiyon; emeğin dayanışma bilincinin güçlenmesini, ortak değerlerin ve amaçların tanımlanmasını, işçilerin sosyal risklerinin kontrol altına alınmasını, sosyal risklerin olası sonuçlarının yönetilmesini, sosyal dışlanma ve yoksullukla mücadeleyi ifade etmektedir.

Doğru cevap B seçeneğidir.

İşçi sendikasının temelinde yer alan en önemli kavram örgütlenmedir.

Doğru cevap A seçeneğidir.

Sendikalar işçilerin işyerindeki çıkarlarını işyeri sendika temsilcileri vasıtasıyla temsil etmek ve korumaktadır. İşçilerin işyerinde karşılaştıkları bir sorunun çözümü için ilk başvurdukları kişi işyeri sendika temsilcisidir. Bu bağlamda işyeri sendika temsilcileri, sendikalarla üyeler arasında adeta bir köprü görevi görmektedir.

Doğru cevap C seçeneğidir.

Pazar payına yönelik sendikalar arası rekabette sendikalar mevcut üye piyasasında rekabet ederken genişlemeci sendikalar arası rekabette sendikalar potansiyel üye piyasasında rekabet etmektedir. Genişlemeci (aktif) sendikalar arası rekabet ise sendikaların örgütsüz işçileri kendilerine üye yapabilmek için rekabet etmeleridir.

Doğru cevap D seçeneğidir.

Geleneksel politikalar, üretici gücü oluşturan işçilerin kollektif güdülerine ve beklentilerine yönelik politikalardan oluşmaktadır. Geleneksel rekabet politikasını benimseyen sendikalar, üyelerinin ücret ve diğer parasal haklarını toplu iş sözleşmesi vasıtasıyla iyileştirerek ve siyasi/ ideolojik kimliklerini ön plana çıkartarak rekabet üstünlüğü elde etmeye çalışmaktadır.

Doğru cevap D seçeneğidir.

İşverenler işçilere değil, işçiler işverenlere ekonomik açıdan bağımlıdır. İşçilerin statülerini kolaylıkla değiştirerek işveren statüsüne geçme imkanları son derece sınırlıdır. İşçi sınıfı emeği satın alan değil, satan sınıftır. İşçiler, işverenler tarafından sömürüldüğünü düşünür. Bunun dışında işçilerin mesleksel ve mekansal hareketlilikleri sınırlıdır.

TÜİK çalışma hayatında istihdam edilenleri beş grupta toplamaktadır. Bu gruplardan birisi de yevmiyeli çalışanlardır. Yevmiyeli çalışan, bir başkasının işinde ayni veya nakdi bir gelir elde etmek amacıyla günlük ücret üzerinden çalışan kişidir.

İşçiler ve memurlar ücretli ve maaşlı çalışanlar grubunun içinde yer alır.

6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu'na göre işçi sendikaları, işçilerin çalışma ilişkilerinde ortak ekonomik ve sosyal hak ve çıkarlarını korumak ve geliştirmek için en az yedi işçinin bir araya gelerek bir işkolunda faaliyette bulunmak üzere oluşturdukları tüzel kişiliğe sahip kuruluşlardır.

Sendika saflığı ilkesi, sarı sendikacılığı önlediği gibi, sendikaların gerçek anlamda doğuş ve kuruluş amaçları doğrultusunda faaliyette bulunmasını da sağlamaktadır.

Sendikalar işçilerin işyerindeki çıkarlarını işyerisendika temsilcileri vasıtasıyla temsil etmek ve korumaktadırr. İşçilerin işyerinde karşılaştıkları bir sorunun çözümü için ilk başvurdukları kişi işyeri sendika temsilcisidir. Bu bağlamda işyeri sendika temsilcileri, sendikalarla üyeler arasında adeta bir köprü görevi görmektedir.

Birbirinden üye çalmaya yönelik olan pazar payına yönelik (pasif) sendikalar arası rekabette toplam sendikalı ve sendikasız işçi sayısında herhangi bir değişiklik olmaz , ancak mevcut sendika üyelerinin sendikalar arasındaki dağılımında değişiklik olur.

Geleneksel politikalar işçilerin kollektif beklentilerine yönelik politikalardır. Bu nedenle ücret artışı sağlayan toplu pazarlıklar ve siyasi ve ideolojik kimlikleri ön plana çıkaran söylem ve eylemler sendikaların geleneksel politikaları kapsamında kullandıkları başlıca araçlardır.

Pazar payı

TÜİK