EMLAK YÖNETİMİ VE PAZARLAMASI - Deneme Sınavı - 14

Bir sigorta sözleşmesinde riskin gerçekleşmesi halinde, sigortanın yararından kazanç sağlayacak kişiye lehtar denir.

Deprem hasarlarının karşılanmasında, uzun vadeli kaynak birikimini temin etmek zorunlu deprem sigortasının amaçları arasında yer alır.

Köy yerleşim alanlarında yapılan binalar için belediye denetiminin olmaması ve köylerde yaşayanların genel olarak düşük gelire sahip olması ve sigorta hizmetini sunmanın zorluğu vb. nedenlerle, bu tür alanlarda sigorta yaptırma zorunluluğu bulunmamaktadır.

Zorunlu deprem sigortasında teminat dışında kalan bazı haller söz konusudur:
• Enkaz kaldırma masrafları
• Kâr kaybı
• İş durması
• Kira mahrumiyeti
• Alternatif ikametgâh ve işyeri masrafları
• Mali sorumluluklar ve benzeri başkaca ileri sürülebilecek diğer bütün dolaylı zararlar
• Her türlü taşınır mal, eşya ve benzerleri
• Manevi hizmet talepleri
• Deprem ve deprem sonucu oluşan yangın, infilak veya yer kaymasının dışında kalan hasarlar
• Belirli bir dönem hadisesine bağlı olmaksızın binanın kendi kusur ve özellikleri
nedeniyle oluşan zararlar.

Zorunlu Deprem Sigortası Yaptırmak İçin Gerekli Bilgi ve
Belgeler; 

Sigortalının adı, adresi, telefonu varsa cep telefonu
• Sigortalının vergi kimlik numarası ve T.C. kimlik numarası
• Sigortalanacak yerin açık adresi
• Tapu bilgileri (ada, pafta, parsel, sayfa no), mesken tapusu veya arsa tapusu
• Binanın inşa yılı (1975 ve öncesi – 1976 -1996 arası, 1997-1999 arası 2000 ve sonrası)
• Binanın yapı tarzı.(Çelik/ betonarme, karkas, yığma, kâgir, diğer)
• Binanın toplam kat sayısı
• Binanın hasar durumu (hasarsız, hafif hasarlı, orta hasarlı)
• Meskenin (dairenin) brüt yüzölçümü (m2)
• Meskenin (dairenin) kullanım şekli (mesken, ticarethane, büro, diğer)

Daire için binanın brüt yüzölçümüne gerek yoktur.

Emlağa ilişkin sigortalanabilecek çeşitli riskler;

Kar ağırlığı
• Sel ve su baskını
• Yer kayması
• Fırtına
• Dahili su
• Duman
• Kara taşıtları çarpması
• Hava taşıtları çarpması
• Deniz taşıtları çarpması dır.

Sigorta işlemlerinde kullanılan belgeler; 

- Sigorta teklif formu

- Sigorta poliçesi 

- Zeyilname

- Tecditname (Yenileme) ya da Temditname (Uzatma)

T.T.K. 1266 maddesine göre, sigorta poliçesinde yazılı olması gereken hususlar
şunlardır:
• Sigortacının ve sigorta ettirenin ve varsa sigortadan faydalanan kimsenin adı, soyadı veya ticaret ünvanı ve ikametgâhları.
• Sigortanın konusu.
• Sigortacının üzerine aldığı risklerle, bunların başlayacağı ve son bulacağı tarihler.
• Sigorta bedeli.
• Prim tutarı ile ödeme zamanı ve yeri.
• Sigortacının üstüne aldığı rizikoların hakiki mahiyetlerin tamamen tayine yarayacak bütün haller.
• Tanzim tarihi

Yangın çıkarmaksızın, sigortalı şeylerin kendi ayıplarından, mayalanmalarından,
kavrulmalarından veya bünyelerinde meydana gelen bozulmalar ile kavrulmalar
nedeniyle uğradıkları zararlar

Sigortacılıkta kullanılan teklif formu sigorta yaptırmak isteyen şahsın ve/veya kurumun
verdiği ve yaptıracağı sigorta ile ilgili olarak, sigorta yaptırmak için gerekli bütün bilgileri içeren bir belge türüdür. Poliçe düzenlenmeden önce, sigortalının sigorta açısından değerlendirilmesine yönelik düzenlenen bu belge teklifname olarak adlandırılır.

Binalarda gelişmiş bir alarm ve sprinter (yağmurlama söndürme sistemi) donanımıyla, yangın rizikosunun azaltılabileceği söylenebilir

Spekülatif rizikolar hem kazanma, hem de kaybetme olasılığı bulunan rizikolardır. Kâr ve zarar olasılığı farklı oranlarda olabilir ancak, sonuçta kâr ya da zarardan birisi mutlaka gerçekleşecektir. Kumar, at yarışları, spor loto oyunları gibi durumlarda karşılaşılan rizikolar spekülatif rizikolardır. Ekonomik hayatta, ekonomik faaliyetlerle ilgili alınan kararlar da, spekülatif rizikolar içinde yer alırlar. Sözgelişi yapılan bir yatırım kâr ya da zarar getirebilir. Yatırım amaçlı alınan bir gayrimenkul, tekrar satılmak istendiğinde alış fiyatının üzerinde alacak bir kişi bulunamadığında zarar getirecektir. Oysa düşük fiyata alınan bir emlak, iki katı fiyatına başka birine satılabilirse kâr getirecektir. Ancak kâr getirme ya da zarar etme olasılığı bulunduğu için emlağa yatırım kararı spekülatif risk barındırır.

Temel rizikolar, bireysel olmaktan çok doğal afetler, savaş, enflasyon gibi fiziksel ya da toplumsal bir olaydan ileri gelirler. Bireylerin ötesinde geniş kitleleri etkilerler. Bu rizikolar, sonuçları itibariyle bütün toplumu etkiler. Özel rizikolar ise sınırlı sayıda bireyi etkileyecek münferit olaylar biçiminde ortaya çıkarlar. Trafik kazası, hırsızlık, yangın gibi rizikolar bu riziko grubunun örnekleridir. Deprem tüm emlaklar için temel bir riziko oluştururken, bir evde çeşmenin açık kalması nedeniyle evi su basması özel riziko oluşturur.

Özel rizikolar, sınırlı sayıda bireyi etkileyecek münferit olaylar biçiminde ortaya çıkarlar. Trafik kazası, hırsızlık, yangın gibi rizikolar bu riziko grubunun örnekleridir. Deprem tüm emlaklar için temel bir riziko oluştururken, bir evde çeşmenin açık kalması nedeniyle evi su basması özel riziko oluşturur

Deprem tüm emlaklar için temel bir riziko oluştururken, bir evde çeşmenin açık kalması nedeniyle evi su basması özel riziko oluşturur

Çevre Riski. Bir emlağın çevresinde benzin istasyonu ya da bir maden bulunması, tesis için risk oluşturabilir. Dolayısıyla, bir binaya çevreden gelebilecek tehlikeler ve binada yaşanabilecek bir felakette çevrenin de ne kadar etkilenebileceği değerlendirilir. Doğal afetler ve tehlikeler de çevre riski içinde değerlendirilir. Örneğin bir toplu konutun dere yatağı yakınında yer alması, binanın yer aldığı arazinin yer kayması açısından incelenmesi ya da binanın yer aldığı bölgenin deprem, fırtına, çığ gibi risklere sahip olup olmaması gibi.

Yapısal Riskler. Herhangi bir binanın ya da tesisin yapısal özellikleri de doğal riskler karşısındaki durumunu etkilediği gibi kendi başına bir risk faktörü oluşturabilir. Hepimizin bildiği gibi, depremler karşısında yaşadığımız kayıpların pek çoğunun arkasında binaların taşıdığı yapısal riskler yatmaktadır. Dolayısıyla risk analizinde bir binada kullanılan malzemelerin yangın, deprem gibi felaketlere karşı dayanıklı olup olmaması, binada yangına karşı bölümlendirmelerin yapılıp yapılmaması vb. incelenir. 2012 Temmuz ayında İstanbul’da bir akıllı binada meydana gelen yangının can kaybına uğramadan atlatılması da, bina yapısının yapısal riskleri nasıl azalttığını göstermektedir

Süreç Riskleri. Diğer bir analiz aşaması ise binada ya da tesiste meydana gelebilecek süreç risklerinin değerlendirilmesidir. Örneğin tesis bir üretim işletmesi ise üretimde kullanılan hammaddelerin özellikleri, nihai ürünlerin özellikleri, bu ürünlerin yanıcılık ve patlayıcılık durumu, işletmedeki depolama yerleri ve koşulları, yangın önleme ve söndürme sistemleri değerlendirilir

Bir rizikonun sigorta edilebilir olabilmesi için bazı özellikler taşıması gerekir:

Sigorta sistemi, değişik önemlere sahip birçok ekonomik ve sosyal işlevi yerine getirmektedir. Bunları şöyle özetleyebiliriz.

Tam Hasarlarda Eksik Sigorta Uygulaması: Sigortalı malın tam hasara uğraması halinde sigortacının sorumluluğu sözleşmede yazılı bedeli aşamayacağı için, ödenecek tazminatın hesaplanması herhangi bir özellik göstermemektedir. Bu konuda şöyle bir örnek verebiliriz: 100.000 TL değerinde bir evin 60.000 TL bedelle sigortalanması halinde, evin tamamen zarar görmesi sonucunda sigortacıya düşen tazminat yükümlülüğü 60.000 TL olacaktır. Zararın 40.000’lik kısmı sigortalının üzerinde kalacaktır.