ELEKTRONİK TİCARET - Deneme Sınavı - 5

İlk seçenekte (A) verilen özellik “Bilgi ekonomisinde hizmet üretimi ön plana çıkmaktadır” şeklinde geçerli olan temel özellikler içerisinde yer almaktadır. A seçeneği geçerli ve tam doğru olarak kabul edilemez.

Gerekli belgelerin elektronik ortamda çok düşük maliyetlerle hazırlanması ve iletilebilmesi avantajları içerisinde yer almaktadır.

Fordist Üretim(Seri Üretim)  Birbirinin aynısı olan ürünlerin çok sayıda (kitlesel) üretimidir.

Hiyerarşi herhangi bir kuruluş, kurum ve toplulukta çalışmakta olan bireyleri görev ve yetkileri ve ast-üst ilişkilerine göre sınıflandıran sistemdir.

Paradigma: Belirli bir bilimsel alanda çalışanların paylaştıkları ortak değerler ve düşünceler sistemi.

Bilgi Otoyolu: Her tür kablo, telefon, uydu, internet ve benzeri kanallardan oluşan, iş yeri, ev, okul, hastane gibi mekânları birbirine bağlayan bilgi ve iletişim alt yapısıdır.

Hiyerarşi, herhangi bir kuruluş, kurum ve toplulukta çalışmakta olan bireyleri görev ve yetkileri ve ast-üst ilişkilerine göre sınıflandıran sistemdir.

Nanoteknoloji Maddeyi moleküler ve atomik düzeyde işleme ve kontrol etme bilimidir.

Jenerik Teknoloji: Etkileri itibariyle ekonominin bütün faaliyet alanlarını kapsayan teknoloji türüdür.

Risk sermayesi: Sermaye arayan firmalara veya yaratıcı yeni fikirleri ve buluşları olan girişimcilere bu riski karşılamaya hazır sermayedarlar tarafından verilen finansal destektir.

dot.com (.com): İnternet üzerinden elektronik ticaret yapan şirkettir.

E-ticaret teknolojisi ve internet kullanıcılarına şu işlevleri oluşturmaya olanak sağlamaktadır:
Aynı anda her yerde olmak,
Ulusal sınırları ortadan kaldırarak insanları ve işletmeleri dünyanın farklı yerlerine ulaşılır kılmak,
Evrensel standartları ortaya koymak,
Bilgi zenginliğini oluşturmak,
Teknolojik araçları ve karşılıklı etkileşimi arttırmak,
Fiyat, maliyet şeffaflık ve fiyat farklılaştırması ile piyasaya ilişkin bilgi yoğunluğu sağlamak,
E-ticaret teknolojisini kişiselleştirme ve güncelleştirmelere izin vermek,
Sosyal teknoloji ile bilgi paylaşımı ve sosyalleşmeyi oluşturmak.

Günümüzde e-ticaret hacminin büyümesi; teknolojik gelişmelerin belirli bir olgunluk noktasına gelmesi, iş süreçlerinin yeniden düzenlenmesi ve toplum menfaatini gözeten kamu politikaları gibi nedenlerle sağlanabilmektedir. Dijital transmisyon (sayısal iletim), dijital içerik ve bilgi/mesaj dağıtım teknolojilerinin birbirini destekler nitelikte gelişmesi sonucunda e-ticaretin büyümesine katkı sağlamıştır. Tedarikçiler, ortaklar, bayiler ve müşteriler arasındaki etkileşim işletmelerde yeniden iş süreçlerinde düzenlemeler yapmaya itmiş ve tarafların ilişkilerini yeniden şekillendirmeye zorlamıştır. Teknoloji standartları ve politikaları ağa evrensel erişimin sağlanması ve küresel altyapının müşterek olarak uyumlu bir şekilde kullanılmasını sağlamak için gereklidir. İşletme politikaları; güvenmek, güvenirlik, gizlilik ve iş çevresinde kabullenmek ve finansal işlemler sistemi ve finansal sistemlerin ulusal sınırlar dışındaki vergi yasaları ile uyumunun sağlanması üzerine oluşturulmalıdır.

E-ticaretin altyapısını oluşturan temel unsurlar olarak dört unsur işaret edilebilir. Bunlar
- Ağlar,
- Bilgi dağıtım ve raporlama teknolojileri,
- Ödeme sistemleri
- Güvenlik
olarak sıralanabilir. Ayrıca bu unsurlar da kendi içlerinden kimi farklı yapıtaşlarından oluşmaktadır. Fakat transistorlar e-ticaretin altyapısını oluşturan unsurlar arasında gösterilemez.

Yerel alan ağları, izin verilen kişilerin ve bir ortak iletim ortamında kaynakların ve bilgilerin paylaşılması için birbirine bağlanabilen bilgisayar ve bilgi işleme cihazları grubudur. Sınırlı fiziksel alan içinde iki veya daha fazla bilgisayarın veri, yazıcı, yedekleme sistemleri, disk sürücüleri gibi kaynakları paylaşabilmesi yerel alan ağları ile sağlanabilmektedir. Bu ağ türü genellikle tek bir kuruma ait ve dış dünyaya kapalı ağlardır. Daha büyük çaptaki bağlantılar için birden fazla yerel alan ağ birleştirilerek “Kampüs Alan Ağları” oluşturulmaktadır. Bu nedenle yerel alan ağları; ofisler, üniversite kampüsü, fabrika, şantiye, askeri alanlar gibi sınırlı alanlarda kullanılmaktadır.

Dünya çapındaki milyarlarca bilgisayardan oluşan ağların birbiriyle bağlı olmasıyla ortaya çıkan bir iletişim ağına internet denilmektedir. İnternet, bir diğer deyiş ile ağlar arası iletişim ya da iki veya daha fazla bilgisayarın birbiriyle bağlanması anlamına gelmektedir. Dünya üzerinde milyonlarca insan e-posta, haber grupları, alışveriş, araştırma, karşılıklı mesajlaşma, müzik, video, görüntülü telefon, GPS gibi birçok hizmet için internetten yararlanmaktadır ve bu rakam her geçen gün büyümektedir. İnternet kelimesi “ağlar arası iletişim (internetwork)” ya da “iki veya daha fazla bilgisayarın birbiriyle bağlanması” anlamına gelmektedir.

Örgütlerin, yerel alan ağlarını, geniş alan ağlarını ve teknolojilerini kendi özel ağlarını oluşturmak için birbirine bağlayan özel ağa “intranet” adı verilmektedir. Bu özel ağın amacı yalnızca işletme içi bilgi paylaşımını, iletişimi, işbirliklerini ve iş süreçlerini desteklemektir. Özel ağ yapısında olduğu için çeşitli şifreleme yöntemleriyle ve güvenlik duvarlarıyla ağ dışında yer alan ortama karşı korumalıdır. Yalnızca yetkilendirilmiş kişiler internetten intranet ağına erişim hakkına sahiptir. Bazı işletmeler ise kendi intranet ağlarını sınırlı kullanım izinleriyle işletme dışı kişi ve kurumların kullanımına açmaktadırlar. Müşterilerin, tedarikçilerin ve diğer iş ortaklarının da katılımıyla genişleyen bu ağ yapısı “extranet” olarak ifade edilmektedir.

Bugün kullandığımız interneti gerçek anlamda küreselleştirerek geniş kitlelerin kullanımına açılmasının ilk temellerini 1989’da atan Avrupa Parçacık Fiziği Laboratuvarı’nda (CERN) çalışan Tim Berners-Lee’dir. Berners-Lee’nin amacı aslında, bugün kullandığımız anlamda bir web standardı yaratmak değildir. O, sadece çalıştığı laboratuvardaki önemli bilgilerin kaydedildiği elektronik dokümanlara kolayca ulaşabilmek ve gittikçe sayısı artan doküman yığınına bir düzen getirmek istemiştir. Günümüzde ise, yazı, resim, ses, film, animasyon gibi pek çok farklı yapıdaki bilgilerin karmaşık ve etkileşimli bir şekilde paylaşılmasını sağlayan bir çoklu ortam işletim sistemi olarak Web görevini sürdürmektedir.

E-para, bankalar tarafından yapılan ödeme karşılığında dijital değer birimleri şeklinde bir ödeme kartı üzerinde yer alan bir çip üzerine veya bir bilgisayarın hard diskine kopyalanan ve internetteki olası bir kullanım için hazır bulundurulan ödeme aracıdır. E-paranın işleyiş sistemi esasında yedi ayrı aşamadan oluşmaktadır. Bunlar,
Bankaya hesap açılması
Özel ve açık anahtarlar ile sayısal cüzdanın yüklenmesi
E-para için istek gönderilmesi
E-paranın gönderilmesi
Müşterinin e-parayı istemeye göndermesi
İşletmenin bankaya e-parayı ciro etmesi
Bankanın, işletmenin banka hesabına yatırılması

E-ticaretin geleneksel boyuttaki alışverişten farklı bir pazarlama yaklaşımının olması, güvenli bir ortamın yaratılmasının gerekliliği ve teknolojide sürekli ve hızlı değişimin yaşanması standart ödeme sistemlerinin dışına çıkarak yeni ödeme sistemlerinin yaratılmasına neden olmuştur. Bu ödeme sistemlerinden en çok kullanılan ödeme yöntemi kredi kartlarıdır. Türkiye’de e-ticaret ödeme sistemi kredi kartının temelinde gelişimini sürdürmektedir.