ELEKTROMEKANİK KUMANDA SİSTEMLERİ

PLC de PLC ye ilişkin değişmeyen bilgilerin saklandığı sadece okunur bellektir. (ROM: Read Only Memory) . Doğru cevap B seçeneğidir.

Çıkış birimi CPU dan gelen kontrol sinyallerini dijital (0, 1) ya da analog elektrik sinyalleri halinde çıkışta kumanda edilmek istenen elemanlara (lamba, motor, röle, sürücü, solenoid valf…) gönderir. Doğru cevap D seçeneğidir.

Adres tipi girişler için (I), çıkışlar için (Q), yardımcı röleler için (M), zamanlayıcı, sayıcı için Data Bloklar ile ifade edilir. Doğru cevap D seçeneğidir.

Q2.1 ifadesi çıkış modülündeki 2. byte 1. bit olarak adreslenebilir. Doğru cevap E seçeneğidir.

Merdiven diagramında her talimat, iki dikey çizgi (iletim hatları) arasına kontak, röle ve kutu sembollerinin satırlar halinde (her bir satır network olarak adlandırılır) yerleştirilmesiyle grafiksel akış planı olarak belirtilir. Soldaki dikey çizgi enerji kaynağını sembolize eder. Normalde açık (NO) ya da normalde kapalı (NC) kontak sembolleri ile anahtar ya da sensörlerden gelen lojik girişler belirtilir. Normalde kapalı kontak akım geçişine izin verirken normalde açık kontak izin vermez. Röleler; lamba, motor, selenoid valf gibi açılıp kapatılan harici cihazlardır. Kutular ise zamanlama, sayma, aritmetik fonksiyonlar gibi ek özellikleri ifade eder. İşlem akışı soldan sağa ve yukarıdan aşağıya doğrudur. Her satır giriş ile başlayıp çıkış ile biter. Dolayısıyla girişler çıkışlardan önce gelmeli ve her satırda en az bir çıkış olmalıdır. Doğru cevap D seçeneğidir.

TOF zamanlayıcı, girişine 1 olduğu anda çıkışını 1 yapan ancak saymaya, girişi 0 olduktan sonra başlar. Kurulduğu zaman bitmeden girişi 1 olursa zaman değeri sıfırlanır. Doğru cevap B seçeneğidir.

CTD sayıcı ile LOAD girişine sinyal geldiğinde PV değeri sayıcıya yüklenir. CD girişine her sinyal gelişinde PV değerinden başlayarak aşağı sayıcı değeri 1 azalır. Sayıcıdaki değer 0 a ulaştığında sayma işlemi biter, çıkışı 1 yapar. Sayma işleminin tekrarı için LOAD girişinin yine 1 yapılması gerekmektedir. Buna göre I, II doğru III ifadesi yanlıştır. Doğru cevap C seçeneğidir.

Set rölesi, programda sürekli çalışma (mühürleme) gerektiren durumlarda kullanılır. Adreslemede set edilecek rölenin adresinden başlayarak kaç tane rölenin set edileceği belirtilebilir. Set rölesi ile set edilen çıkışlar belleğe alınır ve reset yapılana kadar lojik 1 olarak kalır. Set rölesi S ile ifade edilir. Doğru cevap A seçeneğidir.

CMP >= ile üstteki değer alttaki değerden büyük ya da eşitse çıkış 1 olur. Aksi durumda çıkış 0’dır.  Doğru cevap D seçeneğidir.

Artır butonu her aktif olduğunda sayıcı değeri 1 artmakta, azalt butonu her aktif olduğunda sayıcıdaki değer 1 azalmakta, reset butonu aktif olduğunda sayıcıdaki değer 0 olmaktadır. Sayıcının değeri 3’e ulaştığında Q0.0 çıkışı aktif olup lamba yanmaktadır. Doğru cevap C seçeneğidir.

PLC'ler geçmişteki röleli kontrol sistemlerine göre;
• Kolay/hızlı/esnek programlanma sunması,
• Röleli sistemlere göre daha az arıza yapması, hatanın kolay bulunması, daha güvenli olması,
• Her türlü elektrik/elektronik sistem ile uyumlu olması,
• Enerji ve bakım maliyetinin düşük olması,
• Daha hızlı olması,
• Modüler olması,
• Daha küçük yapıda olmaları, daha az kablolama gerektirmesi,
• Kötü çevre şartlarından (sıcaklık, nem, titreşim…) etkilenmemesi,
gibi avantajlarından dolayı Endüstride tercih edilmektedirler. 

Dolayısıyla cevap A şıkkıdır.

Bir PLC temel olarak güç, haberleşme, giriş, merkezî işlem ve çıkış birimlerinden oluşmaktadır. Dolayısıyla cevap B şıkkıdır.

Giriş birimi, basınç, seviye, sıcaklık, manyetik, optik, yaklaşım, hareket, gibi sensörler; buton, anahtar gibi elemanlardan gelen sinyallerin PLC nin algılayacağı şekilde okunmasını sağlar. Dolayısıyla cevap C şıkkıdır.

Merdiven diagramında her talimat, iki dikey çizgi (iletim hatlari) arasına kontak, röle ve kutu sembollerinin satırlar halinde (her bir satır network olarak adlandırılır) yerleştirilmesiyle grafiksel akış planı olarak belirtilir. Dolayısıyla cevap D şıkkıdır.

Merdiven diagramında her talimat, iki dikey çizgi (iletim hatlari) arasına kontak, röle ve kutu sembollerinin satırlar halinde (her bir satır network olarak adlandırılır) yerleştirilmesiyle grafiksel akış plani olarak belirtilir. Soldaki dikey çizgi enerji kaynağını sembolize eder. Dolayısıyla cevap E şıkkıdır.

PLC de girişler kendileri için ayrılmış 8 bitlik alanlar ile adreslenir. Girişler I harfi ile ifade edilir ve adreslenir. Dolayısıyla cevap A şıkkıdır.

NOT kontağı, girişe gelen sinyali lojik olarak ters çevirerek çıkışa gönderir. Dolayısıyla cevap B şıkkıdır.

PLC de gecikme zaman değeri (preset time: PT) girişine girilir. Zaman değeri milisaniye cinsinden ise ms, saniye ise s, dakika ise m, saat ise h olarak girilir. Bunlar girilmez ise girilen değer milisaniye cinsinden algılanır. Dolayısıyla cevap C şıkkıdır.

Sayıcı işlemleri, girişine gelen sinyali bir sınıra ulaşana kadar yukarı veya aşağı sayarak ve sınıra ulaşıldığında çıkışı ayarlayan talimatlardır. Dolayısıyla cevap D şıkkıdır.

Karşılaştırma işlemleri, iki giriş sinyalinin eşitlik, büyüklük, küçüklük durumları karşılaştırılarak şarta bağlı olarak kapanan kontaklardır. Dolayısıyla cevap E şıkkıdır.