ELEKTROMEKANİK KUMANDA SİSTEMLERİ

Asansörler, takım tezgâhları ve benzeri hassas duruşların gerekli olduğu birçok uygulamada frenleme kullanılarak ilave karşıt moment getirilerek durdurma süresi azaltılmalıdır. Yani "B" seçeneği dışındaki tüm seçeneklerde yanlış bilgiler verilmiştir. Doğru cevap "B" seçeneğidir.

Kampana, solenoid bobin, fren pabucu ve gerilim ayarı endüksiyon motorunda kullanılan kampana freninin bileşenleridir. Buna göre "E" seçeneği doğru cevaptır.

Dozer veya vinç gibi ağır iş makinalarında elektrikli fren sistemi mevcut olsa bile mekanik fren sistemi kullanmak mecburidir. O nedenle "E seçeneği doğru cevaptır.

Tek yüz freni, güç kapatma freni ve çoklu disk frenlerinde hem bobin hem de göbeğin olması söz konusudur. Bu sebeple "d" seçeneği doğru cevaptır

Güç kapatma freninde,  fren çapını artırmadan fren momentini artırmak için birden fazla disk  kullanılabilmektedir.

Disk elektromanyetik frenler, güç kesildiğinde bıçağı hızlı bir şekilde durdurmak için tren gibi araçlarda ve daire testere gibi elektrikli aletlerde kullanılır. Bir disk girdap akımı freni, aracın tekerleğinin aksına tutturulmuş iletken bir ferromanyetik olmayan metal diskten (rotor) oluşur ve bu diskin her iki yanında kutupları bulunan bir elektromıknatıs ile manyetik alan diskten geçer. Elektromıknatıs, fren kuvvetinin değiştirilmesine izin verir. Elektromıknatısın sargısından akım geçmediğinde, frenleme kuvveti yoktur. Sürücü fren pedalına bastığında, akım elektromıknatıs sargılarından geçirilerek manyetik bir alan oluşturur. Sargıdaki akım ne kadar büyükse girdap
akımları o kadar büyük ve frenleme kuvveti o kadar güçlüdür. Elektrikli alet frenleri, güç kapatıldığında bir bağlantıyla diske bitişik olarak hareket ettirilen kalıcı mıknatıslar kullanır. Aracın hareketinin kinetik enerjisi, diskin direncinden geçen girdap akımları tarafından ısı olarak dağıtılır; bu nedenle geleneksel sürtünme diskli frenler gibi, disk ısınır. Doğrusal frenden farklı olarak, diskin metali manyetik alandan tekrar tekrar geçer, bu nedenle disk girdap akımı frenleri, doğrusal girdap akımı frenlerinden daha çok ısınır. Tüm bu özellikler "Disk girdap akımı frenini açıklamaktadır. "A" ve "D" seçeneklerinde ise  seçeneğinde doğrusal girdap akımı freninde yer alan bir özelliktir. "B" seçeneği ise Histeresiz güç freni" ne aittir. Doğru cevap "C" seçeneğidir.

Bir girdap akımı freninde manyetik alan kalıcı bir mıknatıs veya bir elektromıknatıs tarafından oluşturulabilir. "A" seçeneği doğru cevaptır.

Rejeneratif frenleme sisteminde; motorun geri EMK’sı motor armatür akımının yönünü tersine çeviren V besleme geriliminden daha büyük olması rejeneratif frenleme sisteminin kullanılması için gerekli koşuldur. "Sürücü fren pedalına bastığında, akım elektromıknatıs sargılarından geçirilerek manyetik bir alan oluşturur." açıklaması ise disk girdap akım frenini açıklamaktadır. "Lenz yasası" ise disk girdap akımı frenlerinde uygulanır. "B" ve "D" seçeneğinde ise sırasıyla dinamik frenlemeye ait bir özellik açıklanmaktadır. "A" seçeneği doğrudur.

Elektrikli otomobillerde rejeneratif frenleme güç akış şemasının adımları aşağıda doğru olarak sıralanmaktadır;

Teker-Elektrik motoru- Güç konvertörü-Batarya/Kondansatörü

Dolayısıyla doğru cevap "B" seçeneğidir.

Ayarlama: Takma anahtarı kontaklarını çalıştıran tork, motorun hızına göre değişecektir. Motor hızından bağımsız olarak kontakların uygun zamanda açılıp kapanmasını sağlamak için torka karşı koymak üzere ayarlanabilir bir kontak yayı kullanılır. Kontakları çalıştırmak için, motor yay basıncının üstesinden gelecek bir tork üretmelidir. Yay ayarı genellikle anahtar kapağı çıkarıldığında kolayca erişilebilen vidalarla yapılır. Açıldığında yuvaya yongaların, dosyaların ve donanımın girmesini önlemek için özen gösterilmelidir. Bu tür malzemeler mıknatıslara veya engel yay hareketine çekilebilir. Bakım veya inceleme için kapak çıkarılmadan önce muhafaza dikkatlice temizlenmelidir.

Elektrikli frenleme sistemleri kendi içinde rejeneratif frenleme, dinamik frenleme ve ters akım frenleme şeklinde üç farklı yöntem uygulayabilmektedir. Manyetik alan prensibi ile çalışan frenleme sistemlerinin elektromanyetik fren sistemleri ve girdap akımları fren sistemi olarak iki alt türü bulunmaktadır. Mekanik frenlemedeki sürtünme kayıplarını ortadan kaldırmak veya mekanik frenleme sistemlerinin üzerindeki yükü en aza indirmek için ayrıca elektriksel frenleme sistemleri geliştirilmiştir. Çekiş gibi bazı önemli uygulamalarda, kazaları önlemek için hızlı acil durum duruşları gereklidir. Elektrikli frenleme böyle acil durumlarda hem hızlı hem de çok yumuşak duruşlar elde etmek için de tercih edilir. Doğru cevap C seçeneğidir.

Girdap akımı frenleri, yüksek hızlı trenleri ve hız trenlerini yavaşlatmak için kullanılır. Doğrusal girdap akımı freni düşük hızlarda kullanılamaz, sadece acil durum frenlemesi ve servis frenlemesi için yüksek hızlarda kullanılabilir. Disk girdap akımı frenleri, doğrusal girdap akımı frenlerinden daha çok ısınır. Doğru cevap D seçeneğidir.

Mekanik fren sistemlerinde artık kinetik enerji frenlerdeki sürtünme nedeniyle istenmeyen ve boşa harcanmış ısıya dönüştürülür. Dinamik fren sistemlerinde anlık olarak dirençlerde ısı olarak dağıtılır. Rejeneratif fren sistemlerinde ise enerji motor jeneratör olarak kullanılıp artık enerji şebekeye geri verilerek geri kazanılır. Rejeneratif frenleme uygulamalarına özellikle elektrikli lokomotifler, asansörler ve vinçler gibi uygulamalarda değişken yükleri süren motorların hız kontrolü örnek gösterilebilir. Endüksiyon freni olarak da bilinen girdap akımı frenidir. Doğru cevap E seçeneğidir.

Dinamik frenleme de rejeneratif frenlemede olduğu gibi elektrik motoru jeneratör olarak kullanılır. Rejeneratif frenlerden farklı olarak üretilen artık enerji, fren ızgara dirençlerinde ısı olarak dağıtılır. Reostatik frenleme olarak da adlandırılmaktadır. Dinamik frenleme, sürtünmeye dayalı frenleme bileşenlerinin aşınmasını azaltır. Dinamik frenleme, birden fazla üniteli vagonlarda, hafif raylı taşıtlarda, elektrikli tramvaylarda, troleybüslerde ve elektrikli ve hibrit otomobillerde kullanılabilir. Doğru cevap B seçeneğidir.

Ters akım frenleme: Tıkama veya plugging olarak da adlandırılır. Motor bağlantılarının tersine çevrildiği ve böylece motorun bir geciktirme kuvveti olarak hareket eden bir karşı tork geliştirdiği fren sistemidir. Doğru cevap E seçeneğidir.

Manyetik parçacık frenleri, sunduğu geniş çalışma momenti aralığı nedeniyle diğer elektromanyetik frenlerden üstün olduğu söylenebilir. Gerilim ve moment ilişkisi doğrusala yakındır; bu sayede bir manyetik parçacık freninde, moment çok hassas bir şekilde kontrol edilebilir. Bu avantajları parçacık frenlerini tel sarma, folyo, film ve bant gerginliği kontrolü gibi gerilim kontrol uygulamaları için ideal hale getirir. Hızlı yanıt vermeleri nedeniyle manyetik kart okuyucular, tasnif makineleri ve etiketleme ekipmanları gibi yüksek döngülü uygulamalarda da kullanılabilirler. Doğru cevap C seçeneğidir.

İndüksiyon motorlarında dinamik frenleme AA dinamik frenleme, kondansatörlü kendinden uyartımlı dinamik frenleme, DA dinamik frenleme ve Sıfır sekans frenlemesi olarak dört farklı şekilde uygulanır. Doğru cevap E seçeneğidir.

İndüksiyon motorlarında sıfır sekans frenlemesidir. Doğru cevap D seçeneğidir.

Girdap akımı frenlemedir. Doğru cevap B seçeneğidir.